Truyền thống đóng dấu (hanko) để thay thế chữ ký trên các văn bản, tài liệu tồn tại hàng thế kỷ tại Nhật Bản đang dần bị mai một, đặc biệt trong bối cảnh ngày càng nhiều người dân phải làm việc tại nhà do đại dịch Covid-19. Các công ty lớn như Toyota và Nomura đang đăng ký dịch vụ chữ ký điện tử của một công ty ít được biết đến mang tên Bengo4.com Inc. Nhờ đó, cổ phiếu của Bengo4 đã tăng vọt 100% trong năm nay, đưa Taichiro Motoe, nhà sáng lập công ty 15 năm trước, trở thành tỷ phú với tài sản hơn 1 tỷ USD, theo Forbes.
Taichiro Motoe, nhà sáng lập công ty Bengo4.com Inc. Ảnh: Bengo4.
Các nhà đầu tư tỏ ra rất lạc quan về CloudSign - tên gọi dịch vụ chữ ký điện tử của Bengo4, trong bối cảnh Covid-19 làm thay đổi phương thức làm việc của hầu hết các ngành nghề. Ngày càng có nhiều người làm việc từ xa, các công ty Nhật Bản chuyển sang sử dụng chữ ký điện tử thay vì đóng dấu như thông lệ mà Nhật Bản đã tuân theo ít nhất là từ những năm 1800.
"CloudSign đang thay đổi văn hóa hanko truyền thống", nhà sáng lập Motoe nói trong lần đầu trả lời phỏng vấn truyền thông quốc tế hôm 17/9.
Theo Bengo4, CloudSign chiếm 80% thị phần dịch vụ chữ ký điện tử tại Nhật Bản. Hơn 100.000 công ty trong nhiều ngành khác nhau sử dụng CloudSign, tăng hơn gấp đôi so với mức chưa đầy 50.000 công ty cách đây một năm.
"Giá cổ phiếu của Bengo4 đã tăng mạnh do kỳ vọng thâm nhập nhanh hơn vào các dịch vụ hợp đồng điện tử khi chính phủ đang nỗ lực ngừng sử dụng con dấu cá nhân", nhà phân tích Haruka Mori của JPMorgan nhận định. Mori nói thêm rằng "sự phát triển nhanh chóng của cơ sở hạ tầng pháp lý là điều kiện hỗ trợ sự phổ biến của các hợp đồng điện tử".
Văn hóa đóng dấu (hanko) bị thay thế bởi chữ ký điện tử ở Nhật Bản trong bối cảnh Covid-19 khiến nhiều người phải làm việc tại nhà. Ảnh: Bloomberg.
Tên gọi của Bengo4 là một cách chơi chữ của từ "luật sư" trong tiếng Nhật (phát âm là "bengoshi"). Ban đầu Bengo4 là một thư mục trực tuyến dành cho các luật sư. Công ty niêm yết trên thị trường vốn hóa nhỏ của Sở giao dịch chứng khoán Tokyo vào năm 2014 và ra mắt CloudSign một năm sau đó.
Trước khi trở thành doanh nhân nổi tiếng, Motoe là luật sư tại Anderson Mori, một công ty luật hàng đầu Nhật Bản. Ông rời đi khoảng ba năm sau đó để thành lập văn phòng luật Authense, và cho ra đời Bengo4 trong cùng năm.
Ngoài vai trò là một doanh nhân và luật sư, Motoe còn là một nhà lập pháp. Tỷ phú 44 tuổi này là thành viên của Thượng viện Nhật Bản từ năm 2016 và là nhà lập pháp có thu nhập cao nhất Nhật Bản năm ngoái với con số báo cáo là 845 triệu yên (khoảng 7,8 triệu USD), phần lớn đến từ việc bán cổ phiếu. Vào đầu tháng này, ông đã tham gia nội các của thủ tướng mới đắc cử Yoshihide Suga với vai trò Thứ trưởng Bộ Tài chính.
Ý tưởng về dịch vụ chữ ký điện tử đến với Motoe khi ông cảm thấy mệt mỏi với văn hóa hanko trong thời gian làm luật sư. "Tôi đã phải đóng dấu từng cái một vào đống hợp đồng khổng lồ. Tôi thấy phương pháp này kém hiệu quả", nhà sáng lập Bengo4 nói.
"Sau đó, tôi thấy chữ ký điện tử trở nên khá phổ biến ở nước ngoài và tin rằng một ngày nào đó nó cũng sẽ phổ biến ở Nhật Bản. 'Hãy dự báo, chuẩn bị, rồi chờ đợi'", Motoe nói, trích dẫn một trong những câu châm ngôn yêu thích học từ nhà đầu tư huyền thoại Masayoshi Son - CEO của SoftBank và người giàu thứ hai ở Nhật Bản.
Luật sư Taichiro Motoe (trái) và Shinjiro Koizumi, con trai của cựu Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi, trong chiến dịch bầu cử thượng viện bên ngoài một nhà ga ở Chiba, Nhật Bản, ngày 8/7/2016. Ảnh: Forbes.
Việc chính phủ Nhật Bản tuyên bố tình trạng khẩn cấp do Covid-19 vào tháng 4 đã mở đường cho sự phát triển của chữ ký điện tử. Vào giữa tháng 7, chính phủ tuyên bố chữ ký điện tử có thể được coi là chữ ký của người dùng nếu nhà cung cấp dịch vụ đảm bảo nó được mã hóa và không thể thay đổi, theo báo cáo của công ty luật quốc tế Clifford Chance. Đồng thời, chính quyền mới của ông Yoshihide Suga đã lên kế hoạch tiếp tục thúc đẩy số hóa trên toàn quốc. Đầu tháng này, ông Suga đã chỉ thị nội các đẩy nhanh việc thành lập một cơ quan chính phủ, dẫn đầu một nỗ lực mới nhằm tăng cường số hóa ở Nhật Bản.
Nhờ đó, doanh số bán hàng của Bengo4 đã tăng vọt. Công ty báo cáo doanh thu từ tháng 4 đến tháng 6 tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự tăng trưởng này được dẫn dắt bởi mảng kinh doanh CloudSign, với doanh số hàng quý tăng hơn gấp đôi lên 262 triệu yên (2,3 triệu USD)
Bengo4 dự báo doanh số hàng quý của CloudSign sẽ gần như tăng gấp đôi vào năm tới lên khoảng 500 triệu yên (4,7 triệu USD). Motoe nói: "Chúng tôi muốn mở rộng hoạt động kinh doanh của Bengo4 lên 100 triệu USD trong vòng 4-5 năm tới".
CloudSign vẫn còn nhiều khoảng trống để phát triển. Motoe ước tính chỉ 1% doanh nghiệp ở nền kinh tế lớn thứ ba thế giới hiện sử dụng chữ ký điện tử và dự kiến con số này sẽ tăng lên gần 5% trong năm tới.
Nhà phân tích Mori cho biết trong báo cáo của JPMorgan rằng có "tiềm năng nới lỏng quy định sớm quy định sử dụng chữ ký điện tử trong lĩnh vực bất động sản, tài chính, và các lĩnh vực liên quan đến luật doanh nghiệp". Vào tháng 7, công ty Internet Digital Garage của Nhật Bản đã thông báo sẽ áp dụng CloudSign cho hệ thống quản lý tập trung trực tuyến các hợp đồng mua bất động sản của mình.
Hiện với sự phát triển nhanh chóng của chữ ký điện tử, Motoe đặt ra tham vọng lớn cho Bengo4. "Tôi muốn thay đổi thế giới. Tôi muốn thương mại hóa chuyên môn và để nhiều người có thể dễ dàng tiếp cận các chuyên gia hơn", nhà sáng lập Bengo4 nói, chỉ ra dịch vụ chữ ký điện tử của mình là ví dụ. "CloudSign đã thay đổi hệ thống hành chính của văn hóa kinh doanh Nhật Bản. Đó là loại thay đổi mà Bengo4 muốn đạt được".
"Trong thế giới ngày nay, một số người hiểu biết nhiều hơn những người khác, chẳng hạn như luật và thuế, vì vậy khoảng cách giữa mức độ bạn biết càng lớn. Hãy lấp đầy khoảng cách này thông qua Internet, điều đó chắc chắn sẽ thay đổi thế giới tốt đẹp hơn", tỷ phú mới Taichiro Motoe chia sẻ.
Sơn Nam (Theo Forbes)
