Tiệc cưới Thanh Hằng tối 22/10 gây ấn tượng với thực đơn toàn những món sơn hào hải vị đắt tiền, gồm có: Heo sữa quay xốt hoisin, bánh bao hấp; gỏi sứa; chả giò Tứ Xuyên xốt mận; súp bào ngư, vịt quay trúc sinh; thăn bò xào xốt Tứ Xuyên, đậu Hà Lan, bắp non, nấm đông cô; sò điệp Nhật xào đậu Hà Lan xốt tàu xì; đậu hũ non nhồi thịt heo hải sản, bông cải xanh, trứng vịt muối xốt dầu hào; cá hồi Na Uy hấp; mì E-fu xào, thịt cua, nấm kim châm, bông hẹ, cà rốt; bánh pudding khoai lang, dừa, vụn hạt mắc ca.
Trong đó, món trúc sinh (bamboo pith) khiến nhiều người tò mò bởi tên gọi lạ và hình dáng độc đáo, hiếm khi xuất hiện trong thực đơn tiệc cưới ở Việt Nam. Trúc sinh có tên gọi tiếng Anh là Phallus indusiatus, hay còn có tên gọi phổ biến hơn là nấm tre do chúng sinh trưởng ở phần đất quanh những rễ cây tre, trúc đã chết.
Phần 'váy nấm' xòe ra được ví như mỹ nhân chốn cung đình.
Loại nấm này có hình dáng rất độc đáo, phía dưới phần mũ nấm tròn là lớp mạng trắng muốt, nhiều lỗ nhỏ, phủ xuống thân nấm, được ví như tấm mạng che mặt các quý cô thời xưa. Phần mạng này kết cấu mềm mại còn được ví như những chiếc váy áo thướt tha của những nàng sơn nữ. Cũng chính bởi hình dáng xinh đẹp, nấm trúc sinh còn có nhiều tên gọi yêu kiều khác như nấm nữ hoàng, nấm cô dâu, nấm tiên nữ tuyết, báu vật của núi, nấm váy dài hay nấm hoa.
Nấm trúc sinh phân bố ở các quốc gia châu Á như Nhật Bản, Ấn Độ, Sri Lanka, Indonesia, Philippines, Triều Tiên, Việt Nam. Ở các châu lục khác, loại nấm này cũng được tìm thấy ở Mỹ, Cuba, Brazil, Anh , Pháp, Nga, Mexico, Australia và Đông Phi. Nhưng nấm trúc sinh được sử dụng nhiều nhất trong nấu ăn của người Trung Hoa.
Chúng xuất hiện nhiều ở các tỉnh Hắc Long Giang, Cát Lâm, Hà Bắc, Thiểm Tây, Giang Tô, Chiết Giang, An Huy, Hồ Nam, Hồ Bắc, Giang Tây, Phúc Kiến, Tứ Xuyên, Vân Nam, Quý Châu, Tây Tạng, Quảng Đông, Quảng Tây, Hong Kong nhưng không giống nhau hoàn toàn. Ở các tỉnh phía Tây Nam Trung Quốc, nấm phân bố rộng rãi hơn, chất lượng cũng ngon hơn.
Thời gian thu hoạch nấm chỉ khoảng 10 tiếng trước khi chúng rụng xuống.
Quá trình thu hoạch nấm trúc sinh cũng rất cầu kỳ vì chỉ có khoảng 10 tiếng để hoàn tất quá trình này. Khi thân nấm phát triển tới một mức độ, thường vào buổi trưa, phần "váy nấm" sẽ bắt đầu mở ra phía dưới. Nhưng chỉ tới 4-5h chiều, chúng bắt đầu co lại và rụng đi vì thế, người thu hoạch phải tiến hành cắt nấm càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, độ ẩm cũng quyết định độ xòe của "váy nấm", nếu trên 95%, chúng mở ra bình thường nhưng nếu độ ẩm quá thấp hay nhiệt độ cao, phần mạng không thể bung xòe, ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị.
Không chỉ có diện mạo xinh đẹp, nấm nữ hoàng còn được xếp vào danh sách 8 loại thực vật quý hiếm của núi rừng. Chúng có giá trị dinh dưỡng rất cao vì giàu protein và ít chất béo. Ngoài ra, so với các loại nấm khác, nấm trúc sinh rất giàu các loại axit amin, vitamin, muối vô cơ, protein, carbohydrate và chất xơ, chất chống oxy hóa, có tác dụng dưỡng can, cường dương, dưỡng khí, dưỡng nhan, bổ não, an thần, bồi bổ cơ thể.
Các hoạt chất có thể bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người và nâng cao khả năng miễn dịch và kháng bệnh của cơ thể. Không những vậy, nấm có tác dụng bảo vệ gan, giảm tích tụ mỡ bụng, hạ huyết áp, hạ lipid máu và giảm cân. Nghiên cứu y học hiện đại cũng đã chứng minh nấm trúc sinh có chứa các thành phần có khả năng ức chế khối u, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư.
Nấm trúc sinh thường được bán dưới dạng sấy khô.
Từ xa xưa, người Trung Quốc đã sử dụng nguyên liệu này trong nấu nướng. Nó được xem là một món ăn quý hiếm, dùng để tiến vua, làm thành các món ăn cung đình, tiêu biểu là trúc tôn phù dung (canh nấm trúc sinh). Nấm có vị thơm, cùi dày, mềm, có thể luộc với thịt nạc để tạo thành nước dùng thơm ngon, cũng có thể xào với thịt lợn hoặc thịt gà. Nấm trúc sinh có vị ngọt thanh, được ví ngon như thịt gà, nên còn có tên gọi khác là "thịt gà làm từ thực vật".
Ở Hong Kong, nấm này là nguyên liệu phổ biến để nấm bún, mì hay nhúng lẩu. Nổi tiếng với món nấm tre là quán bún Tan zai san ge ở đặc khu này. Thông thường, nấm tre được sấy khô, khi mua về sẽ cho vào nước để ninh, nấu canh, súp, vị rất ngọt và thanh, dễ ăn.
Một trong những món phổ biến ở Trung Quốc là canh nấm trúc sinh nấu nước gà. Người ta ngâm phần nấm khô trong nước mát khoảng ba giờ hoặc cho đến khi mềm, sau đó rửa sạch và dùng kéo cắt bỏ rìa cứng rồi cắt ngắn thành các đoạn khoảng ba cm, để ráo. Trong khi đó, đun sôi nước luộc gà và thịt lợn, nêm muối và bột nêm, sau đó cho nấm hương và nấm trúc sinh vừa ngâm vào. Bạn cũng có thể cho thêm sò điệp cắt nhỏ nếu thích, đun sôi trên lửa vừa rồi hạ dần lửa trong khoảng 20 phút. Canh nấm trúc sinh là một trong những món ăn quen thuộc trong các dịp lễ Tết.
Súp nấm trúc sinh nấu với gà. Ảnh: wokandkin
Hà Nguyên (Theo Zhihu, Baidu)
