Tang lễ nghệ sĩ Lê Bình diễn ra vào chiều 1/5 tại nhà tang lễ Bộ Quốc phòng, TP HCM. Sau gần một năm điều trị căn bệnh ung thư phổi, cố nghệ sĩ qua đời sáng cùng ngày, để lại nhiều thương tiếc cho gia đình, đồng nghiệp và khán giả.
Anh Hoàng Ân - con trai út của Lê Bình cố gắng giữ sự bình tĩnh, đôn đáo tổ chức tang lễ. Anh và Khả Hân - con gái nuôi luôn túc trực bên Lê Bình từ lúc ông bắt đầu liệt hai chân, sức khoẻ yếu dần. Trước khi mất, cố nghệ sĩ đã hôn mê và phải chuyển sang phòng hồi sức cấp cứu. Bệnh tình chuyển biến quá nhanh, gia đình chỉ cố gắng chăm sóc hết sức và cầu mong một phép màu xảy ra. Hoàng Ân tâm sự, tâm nguyện của ba anh là muốn các con sử dụng tiền phúng điếu dành cho từ thiện. Ngay cả tro cốt của ông, sau khi để 49 ngày, sẽ đưa ra rải ngoài biển, bởi "Ba không muốn làm gánh nặng cho con cháu".
Trong trí nhớ của người con trai út, nghệ sĩ Lê Bình là một người ba ít nói, khó tính. Nhưng các con làm gì chưa đúng, ông đều uốn nắn, dạy dỗ bằng lời nói thay cho roi vọt. "Từ nhỏ đến lớn, ba chỉ đánh tôi duy nhất một lần. Sau này lớn lên, cha con tôi làm trái ngành nhưng đều có chung tiếng nói trong mọi chuyện của cuộc sống. Ba luôn dạy chúng tôi rằng sống với nhau phải đặt chữ 'tình nghĩa' lên hàng đầu", Hoàng Ân nói.
Cuộc đời nghệ sĩ Lê Bình trài qua nhiều truân chuyên, nặng nợ với vợ con. Người vợ cũ của Lê Bình vướng nợ nần vì cờ bạc, khiến ông đi đến quyết định ly hôn dẫu còn thương bà. Ông chấp nhận sống cô đơn từ lúc chia tay đến những giây phút cuối đời.
Bà Nhung - vợ Lê Bình kể, hai người không còn gắn bó nhưng vẫn giữ trọn chữ nghĩa với nhau. Từ khi biết chồng cũ phát bệnh ung thư phổi, bà dọn đến chăm sóc cho ông tại căn chung cư ở quận Tân Phú, TP HCM hay những ngày cuối đời tại bệnh viện. Biết trước bệnh tình của Lê Bình khó qua khỏi, bà Nhung cùng các con chuẩn bị trước tinh thần và lo công tác tổ chức tang lễ.
Ánh mắt long lanh hướng về linh cữu, bà Nhung kể thêm, vợ chồng bà quen nhau khi làm chung ở công ty Thuỷ Lợi những năm sau giải phóng. "Hồi ấy chúng tôi gặp gỡ, thương nhau rồi kết hôn. Cuộc sống khi ấy nhiều khó khăn, anh là người chồng tốt, yêu thương vợ con và không trăng hoa".
Có mặt từ sớm phụ giúp gia đình lo tang lễ, NSƯT Mỹ Uyên không kìm được sự xúc động. Chị kể, tháng 8/2018, sân khấu kịch 5B có một vở kịch mời Lê Bình tham gia. Khi ấy, ông đã phát hiện căn bệnh ung thư, bắt đầu phác đồ điều trị, cạo trọc đầu nhưng giấu kín thông tin với đồng nghiệp, khán giả. Cảm nhận được điều khác lạ, Mỹ Uyên hỏi thăm Lê Bình nhưng ông cười nói do thời tiết nóng quá mới cạo đầu. Nhưng trước sự quan tâm chân thành của đàn em, Lê Bình đành thú thật ông bị ung thư khiến Mỹ Uyên ngỡ ngàng.
"Anh vẫn tươi cười, lạc quan. Sau đó, cơ thể mệt dần qua nhiều đợt điều trị, anh nhắn tôi tìm người khác thế vai. Dù biết căn bệnh này khó cứu vãn, tôi luôn cầu nguyện phép màu có thể xảy ra. Tuy không quá nghèo khó, căn bệnh ung thư khiến anh phải bán nhà để có tiền điều trị", nữ nghệ sĩ nói.
Sự ra đi của Lê Bình để lại nỗi mất mát lớn cho nghệ thuật nước nhà. Lúc sinh thời, Lê Bình từng nhiều lần làm hồ sơ xét duyệt phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú nhưng chưa thể đáp ứng điều kiện. Dù vậy, người nghệ sĩ lão làng không cảm thấy buồn phiền, không than vãn với bất cứ ai. Ngược lại, Lê Bình úc nào cũng háo hức, mang một tình yêu mãnh liệt với nghề, ông mong muốn viết nhiều kịch bản và cả hồi ký cuộc đời. Thấy được ước nguyện đó, Mỹ Uyên động viên anh nếu đủ sức khoẻ cứ viết đôi dòng mỗi ngày trong bệnh viện.
Mỹ Uyên cho biết logo sân khấu kịch 5B chính là do Lê Bình phác họa từ nhiều năm trước và cô vẫn sử dụng đến hiện tại. Đây là sân khấu kịch gắn bó suốt cuộc đời của cố nghệ sĩ. Từ khi biết tin ông mắc bệnh hiểm nghèo, nhiều diễn viên trẻ gom góp tiền diễn, ủng hộ được gần 50 triệu đồng gửi phụ giúp, làm Lê Bình vô cùng xúc động.
Trong cuộc sống, Mỹ Uyên cảm nhận Lê Bình là một người rộng lượng, không giận dỗi bất cứ ai. Nếu có điều gì chưa hài lòng, anh thường thẳng thắn chia sẻ, nói chuyện thay vì che giấu trong lòng. Mỹ Uyên kể thêm một câu chuyện tâm linh, trước linh cữu của Lê Bình, người vợ cũ khấn nguyện cầu xin hỷ xả cho mọi khúc mắc, lỗi lầm trước đây và được cố nghệ sĩ chấp thuận thông qua hình ảnh hai đồng xu một úp một ngửa. "Anh ấy giàu tình yêu thương là thế, đến lúc mất vẫn tha thứ cho vợ cũ".
Nghệ sĩ Hạnh Thuý tâm sự, cô không kịp vào bệnh viện thăm hỏi nghệ sĩ Lê Bình. Trước sự ra đi của đàn anh, nữ diễn viên bày tỏ sự thương tiếc và dành nhiều chia sẻ với người con gái nuôi Khả Hân. "Hai ba con có nhiều điều cần nói, cần làm với nhau. Cuộc đời của chú thiệt thòi nhiều thứ nhưng ngày cuối đời, có một đứa con gái thương yêu mình giống như sự đền đáp mà ông trời dành cho chú. Tôi chỉ tiếc chú chưa kịp hoàn thành hồi ký. Tôi tin đó là những câu chuyện nhân văn, giàu cảm xúc".
Đứng ở một góc phòng tang lễ, diễn viên Ốc Thanh Vân lặng người và liên tục lau nước mắt mỗi khi lướt nhìn thấy những bức ảnh của Lê Bình. Vừa đáp chuyến bay từ Bhutan về cùng Mai Phương, cả hai đều cảm thấy sốc khi nghe tin dữ. Ngay lập tức, Ốc Thanh Vân sắp xếp công việc và liền đến thắp nén hương tiễn biệt Lê Bình. Cô bảo bản thân vô cùng áy náy vì không kịp đến viếng thăm ông những ngày cuối đời vì bận công việc riêng.
Ốc Thanh Vân không cho Mai Phương đi cùng vì sợ người em của mình xuống tinh thẩn. Trước đó, cả Lê Bình và Mai Phương đều phát hiện ung thư cùng thời điểm. Dù chỉ ở giai đoạn hai, việc phải hoá trị là nguyên nhân làm sức khoẻ Lê Bình suy yếu nhanh chóng. Riêng Mai Phương may mắn tìm được loại thuốc phù hợp, không phải điều trị bằng hóa chất. "Chú không thể hiện bản thân vật vã hay đau khổ vì bệnh tật. Chỉ khi thực sự bất lực, không có cách nào khác ngoài chấp nhận, chú mới rơi nước mắt".
Ốc Thanh Vân cảm thấy may mắn có dịp được làm việc với Lê Bình từ những ngày vừa tốt nghiệp trường sân khấu và học hỏi nhiều kinh nghiệm diễn xuất quý báu từ ông. Bằng sự kính trọng, Ốc Thanh Vân cùng nhiều thế hệ nghệ sĩ trẻ gọi Lê Bình bằng bố. "Chú cần cù, tận tụy lắm, nhưng lại không được hưởng cuộc sống viên mãn, đến cuối đời còn chịu bệnh tật. Biết tin chú bệnh, nhiều đồng nghiệp cố gắng quyên góp giúp đỡ vì thương một nghệ sĩ tài hoa".
Hoa hậu Diễm Hương từng được hợp tác nghệ sĩ Lê Bình trong bộ phim Mỹ nhân Sài thành. Tuy ít khi gặp nhau, cô cảm nhận cố nghệ sĩ như người ba của mình vì chỉ dạy cô nhiều bài học vô giá. "Mới đây, tôi được dùng bữa cơm, được chú nhắc nhở về diễn xuất lẫn cuộc sống. Đó là điều tôi rất biết ơn chú", Diễm Hương khóc nhớ lại.
Trong cuốn sổ tang, diễn viên Cát Tường gửi lời xin lỗi vì không kịp đến nhìn mặt Lê Bình gần cuối. "Cứ nghĩ anh không sao, cứ định qua lễ em sẽ đến nhưng mọi thứ đều muộn mất rồi. Anh đi thanh nhản nhé! Phật dẫn lối anh đi". Riêng diễn viên Trương Nam Thành viết: "Tất cả những gì chú cống hiến cho nghệ thuật sẽ sống theo thời gian. Hình ảnh của chú con xin được mang theo là hành trang để sống và cống hiến cho nghề, cho đời. Yên nghỉ chú nhé".
Nghệ sĩ Lê Bình phát hiện ung thư phổi từ tháng 4/2018 nhưng âm thầm điều trị. Từ giữa tháng 3/2019, ông bị liệt nửa người, phải nhập viện theo dõi.
Lê Bình tên thật là Lê Thanh Sơn, sinh năm 1953 trong một gia đình gốc miền Tây. Từ một họa sĩ vẽ tranh tuyên truyền cổ động, ông trở thành diễn viên, soạn giả, đạo diễn nhiều vở kịch. Ông đã giành được ba huy chương vàng, ba huy chương bạc tại hội diễn sân khấu chuyên nghiệp lẫn quần chúng và một bằng khen của Bộ Quốc phòng. Hơn 10 vở kịch của Lê Bình được dàn dựng ở các sân khấu IDECAF, 5B, kịch Phú Nhuận... Lê Bình còn được biết đến với vai trò diễn viên trong hơn 60 phim điện ảnh và phim truyền hình, trong đó có các phim nổi tiếng như: Mùa len trâu, Đất phương Nam, Vịt kêu đồng, Cô gái xấu xí...
Anh Tuấn - Như Ngọc