Tại những tập đoàn kinh tế đa quốc gia luôn có một đội ngũ khá lớn các nhà quản lý và các nhân viên làm việc tại nước ngoài. Họ là những người “xa xứ”, nhiều người trong số họ cảm thấy rất thoải mái với việc thay đổi này, nhưng không phải không có những khó khăn và lo ngại nhất định.
Ở nước ngoài có lẽ công việc của bạn sẽ rất hấp dẫn và bạn cảm thấy thoải mái với công việc hiện tại. Nhưng liệu bạn đã nghĩ về những vấn đề gặp phải khi bạn hồi hương? Bạn sẽ gặp phải khá nhiều khó khăn đấy.
Những khó khăn khi hồi hương
Khi trở về từ các chi nhánh hay công ty ở nước ngoài, bạn sẽ gặp phải 3 khó khăn: khó khăn về tài chính cá nhân; khó khăn khi phải tự điều chỉnh để thích hợp với cơ cấu của công ty mẹ ở nước nhà và khó khăn khi phải điều chỉnh lại để thích nghi với cuộc sống gia đình.
Nhân viên của các tập đoàn kinh tế lớn khi xa xứ luôn nhận được rất nhiều lợi ích tài chính để khuyến khích họ chấp nhận cuộc sống ở nước ngoài. Tại nước ngoài, bạn có thể sống giữa những người láng giềng tử tế, gửi con của bạn đến những trường tốt nhất, hoà nhập với xã hội giàu sang đồng thời vẫn tiết kiệm được nhiều tiền hơn so với trước đây. Nhưng kiểu sống giàu sang sẽ không còn nữa khi bạn trở về. Ở Mỹ người ta dự tính mức lương của các giám đốc hay các nhân viên xa xứ phải tăng lên 50% thì khi trở về họ mới có thể duy trì được cuộc sống giống như ở nước ngoài.
Khi trở về nước, rất có thể bạn thấy rằng những người ngang hàng với bạn trước đây đã được “thăng cấp” hơn bạn trong thời gian vắng mặt. Giờ đây, trong công việc rất có thể bạn ít được tự do hơn, công việc của bạn không còn như trước nữa bởi có người khác đang đảm nhiệm công việc của bạn. Bạn có thể phải làm một công việc khác, nhưng thường là những công việc đó hiện chưa có ai đảm nhận vì vậy công việc có thể rất nhàm chán.
Ngoài ra, những người đã thích nghi thành công với lối sống ở nước ngoài, gặp nhiều khó khăn trong việc thích nghi lại với một số lĩnh vực đời sống ở quê hương của họ.
Nếu bạn là người có gia đình thì khó khăn có thể phát sinh do sự thay đổi về tình trạng và tổng thu nhập của gia đình. Tại quê nhà, hầu như mọi thành viên trong gia đình bạn đều có việc làm, nhưng khi chuyển sang nước ngoài thì vợ hay chồng của bạn sẽ không có việc làm. Họ theo bạn ra nước ngoài, tại đây cuộc sống có thể đầy đủ do mức lương của bạn phù hợp, nhưng khi về nước cùng với mức sống cũ chắc hẳn gia đình bạn sẽ khó khăn vì phải làm lại từ đầu.
Nhiều người trong số chúng ta cho rằng nếu mình làm việc ở nước ngoài một thời gian, kinh nghiệm quốc tế có được sẽ là rất quan trọng đối với sự nghiệp thăng tiến của mình trong tương lai. Nhưng điều đó không hoàn toàn đúng mà có phần ngược lại. Rất ít nhà quản lý hay nhân viên làm việc ở nước ngoài khi hồi hương nhận được sự thăng tiến trong công việc.
Những công ty quan tâm nhiều đến hoạt động quốc tế như Microsoft, General Motors, Ford... đã tách biệt các hoạt động trong nước và nước ngoài. Nếu hoạt động kinh doanh ở trong nước thành công thì ít có sự trao đổi nhân sự lẫn nhau và những nhân viên hoạt động có kinh nghiệm quốc tế ít được thăng tiến.
General Motor, tập đoàn xe hơi hàng đầu của Mỹ, có đến 83% các nhà quản lý và nhân viên có kinh nghiệm quốc tế, còn lại là không có kinh nghiệm hoạt động quốc tế. Nhưng điều này không ảnh hưởng đến thành công của General Motor. Hãng là một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất nước Mỹ, hoạt động sản xuất ở Anh, Đức có sức cạnh tranh mạnh. Mỗi năm, công ty đưa 10 nhà quản lý bậc trung từ Mỹ ra nước ngoài. Năm 1990 trở về đây, con số này tăng lên 20 người, không kể đến 100.000 nhân viên hưởng lương ở Mỹ.
Trong số các nhà quản lý xa xứ của General Motors rất ít người được thăng tiến lên giữ chức vụ hàng đầu của hãng, mặc dù họ có kinh nghiệm hoạt động ở nước ngoài. Dù không lên được vị trí hàng đầu của công ty, nhưng các giám đốc này có cuộc sống ổn định hơn so với hầu hết các nhà quản lý trong nước về mặt trách nhiệm và sự đền bù.
Tại những tập đoàn kinh tế lớn, sự nghiệp của bạn sẽ rất bấp bênh nếu bạn nhận nhiệm vụ ở nước ngoài. Phó giám đốc của Ford Motor, John Petrson đã nói rằng:" Đối với phần lớn vị trí nhân viên cấp trung và cao hơn cấp trung của Ford, những nhiệm vụ ở nước ngoài có tác động xấu đến sự nghiệp".
Điều này có thể xuất phát từ nguyên nhân: Thường ít có vị trí thích hợp tại các cơ sở trong nước cho bạn khi hồi hương. Đơn giản là vì chỗ làm việc cũ của bạn không còn chỗ trống nữa khi bạn ra nước ngoài vài năm, do đó bạn không thể dễ dàng tìm được một vị trí nào đó phù hợp với bạn. Nhiều chuyên gia nhận xét, việc tìm một chỗ làm cho những nhân viên hồi hương cũng giống như lần đầu tiên của họ xin việc làm khi họ mới tốt nghiệp đại học.
Những đền bù khi làm việc ở nước ngoài
Sự thuyên chuyển sẽ hấp dẫn hơn nếu bạn cho rằng đó là cơ hội thăng tiến. Nhưng nếu cơ hội thăng tiến không nhiều thì bạn nên yêu cầu nhận được sự đền bù xứng đáng cho bạn từ tiền lương và các khoản trợ cấp khác
Bạn có thể không chấp nhận làm việc ở nước ngoài nếu bạn không được thăng chức hoặc được thăng chức mà không được tăng lương. Hãng phần mềm lớn nhất thế giới Microsoft này luôn có chế độ tăng lương “hấp dẫn” cho những cá nhân làm việc tại nước ngoài cao hơn tiền công ở trong nước. Vì những nguyên nhân sau:
Chi phí sinh hoạt ở nước ngoài sẽ tốn kém hơn do các thói quen của bạn thay đổi chậm chạp và bạn không biết mua hàng ở chỗ nào và mua ở đâu. Vốn đã quen với một lối sống nào đó, bạn sẽ phải tốn kém nhiều nếu muốn lặp lại ở môi trường mới. Thói quen thì khó mà thay đổi.
Khi làm việc tại nước ngoài, bạn sẽ gặp phải những khó khăn về điều kiện sống. Bạn phải chịu đựng nhiều sự phiền toái, khó khăn như thưởng thức văn hoá, thể thao hay thiếu một số loại thức ăn, không có dịp nghỉ hè, hay sử dụng buổi truyền hình không nghe được ngôn ngữ bản xứ. Trẻ con phải đi học xa, phải thích nghi với một nền văn hoá mới, ảnh hưởng đến tâm lý của bạn và gia đình. Vì vậy, bạn có thể yêu cầu công ty mẹ phải có khoản trả thêm cho các dịch vụ ở nước ngoài.
Quả thật, làm việc ở nước ngoài sẽ là một sự lựa chọn vô cùng khó khăn đối với bạn. Nếu bạn xác định gắn bó cả sự nghiệp của bạn tại một công ty thì khi được cử đi làm việc ở nước ngoài bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng bởi rất có thể bạn sẽ thua thiệt khi hồi hương.
Còn nếu bạn không xác định làm lâu dài tại công ty thì việc được cử đi ngoài sẽ là một cơ hội rất tốt đối với bạn. Bạn nên nắm bắt kịp thời bởi đây sẽ là dịp để bạn tích luỹ thêm những kinh nghiệm quốc tế vô cùng đáng quý. Sau này, nếu bạn xin vào một công ty khác thì những kinh nghiệm này là một lợi thế lớn của bạn với những mức lương hấp dẫn đang chờ đợi.
(Theo Job VN)