Theo Kyodo, việc cựu Công chúa Mako được chẩn đoán mắc chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) trước thời điểm kết hôn hồi tháng 10 năm ngoái một lần nữa nhấn mạnh áp lực lớn mà các thành viên nữ trong Hoàng gia Nhật Bản phải đối mặt, dẫn đến các vấn đề sức khỏe tâm thần.
Theo Luật Hoàng gia năm 1947, phụ nữ không đủ điều kiện lên ngôi và các thành viên nữ phải rời Hoàng gia khi kết hôn với thường dân. Dù không có đặc quyền như nam giới, các thành viên nữ trong gia đình Hoàng gia là người bị công chúng soi xét nhiều nhất.
Mako ngã bệnh khi chịu đựng những lời đồn thổi ác ý về gia đình chồng thường dân Kei Komuro do liên quan đến vụ tranh chấp tài chính. Về sức khỏe tâm thần của con gái Mako, Thái tử Fumihito lên tiếng bảo vệ con gái và thẳng thắn chỉ trích báo chí lá cải bịa đặt những thông tin không đúng sự thật quanh hôn nhân của con gái. Ông cũng đề nghị Cơ quan Nội chính Hoàng gia cần kịp thời đính chính các thông tin sai sự thật và bảo vệ các thành viên Hoàng gia.

Gia đình Thái tử Fumihito tại Akasaka ở Tokyo vào tháng 11/2021. Ảnh: Imperial Household Agency
"Ngay cả khi cựu Công chúa Mako được yêu cầu phớt lờ hoặc không tham gia vào cuộc tranh cãi trực tuyến, cô ấy không thể không chú ý đến nó. Những điều đó khiến người ta tổn thương trước khi nhận thức về nó", Rika Kayama, bác sĩ tâm lý và nhà bình luận về các vấn đề xã hội, nói.
Cựu công chúa Mako và Kei Komuro kết hôn ngày 26/10 năm ngoái, sau bốn năm đám cưới bị hoãn. Tuy nhiên, đám cưới không được thực hiện theo nghi lễ truyền thống Hoàng gia do công chúng không hài lòng về bê bối tài chính nhà trai. "Cứ như thể nhân quyền không tồn tại trong gia đình Hoàng gia", Nhà tâm lý học lâm sàng Sayoko Nobuta nói.
Cựu công chúa Mako chỉ là trường hợp mới nhất trong lịch sử các vấn đề tâm thần xảy ra với phụ nữ trong gia đình Hoàng gia. Năm 2004, Cơ quan Nội chính Hoàng gia cho biết Hoàng hậu Masako, khi đó là Thái tử phi, được chẩn đoán mắc chứng mắc chứng rối loạn điều chỉnh sau sinh Công chúa Aiko năm 2001 - con duy nhất của Nhật hoàng Naruhito.
Nhiều người suy đoán nguyên nhân chính khiến Masako căng thẳng là do áp lực phải sinh con trai kế vị. Áp lực giảm bớt sau khi Thái tử phi Kiko hạ sinh Hoàng tử Hisahito năm 2006, người hiện đứng thứ hai trong danh sách kế vị ngai vàng. Sau khi ngã bệnh, Hoàng hậu Masako không thể cùng chồng thực hiện các nhiệm vụ Hoàng gia. Bà rút khỏi các hoạt động công khai và hiện được cho vẫn điều trị bệnh.

Gia đình Nhật hoàng Naruhito trong bộ ảnh mừng năm mới 2022 ở Tokyo. Ảnh: Imperial Household Agency
Là thường dân đầu tiên kết hôn với người thừa kế ngai vàng năm 1959, bà nội Mako - Thái hậu Michiko - cũng không tránh khỏi áp lực khi bước vào gia đình Hoàng gia. Sau khi chồng - Thượng hoàng Akihito - lên ngôi tháng 1/1989, Michiko trở thành tâm điểm chỉ trích của truyền thông. Nguyên nhân do chồng bà xây dựng hình ảnh gần gũi hơn so với cha ông là Thiên hoàng Hirohito - người lên ngôi trước Thế chiến thứ hai, khi các Nhật hoàng được coi là những vị thần sống. Vào đúng ngày sinh nhật thứ 59 của mình vào tháng 10/1993, Michiko suy sụp và mất giọng do chứng mất ngôn ngữ tâm lý.
"Thiên hoàng là biểu tượng của Nhật Bản và chế độ quân chủ là biểu tượng của chế độ phụ quyền. Do đó, sự phân biệt đối xử với phụ nữ rõ ràng nhất trong Hoàng gia", nhà tâm lý học lâm sàng Sayoko Nobuta nói và cho biết thêm môi trường như vậy khiến những phụ nữ nổi bật khó tồn tại.
Nhà tâm lý Nobuta nói rằng cựu Công chúa Mako, người đã chứng kiến những sự kiện trên chắc hẳn cảm thấy cách duy nhất có được tự do sống cuộc đời mình là rời Nhật Bản. "Với cựu Công chúa Mako, trốn thoát là mục tiêu chính của cô ấy và tôi nghĩ cô ấy chọn Komuro vì đó là người đàn ông có thể giúp cô đạt được mục tiêu này", Nobuta nói.

Thượng hoàng Akihito và vợ Michiko trong ảnh mừng năm mới 2022 ở Tokyo. Ảnh: Imperial Household Agency
Trong khi Mako rời Nhật Bản sau đám cưới ba tuần và bắt đầu cuộc sống mới cùng chồng ở New York, mọi con mắt hiện đổ dồn vào Công chúa Aiko, người vừa tròn 20 tuổi tháng 12/2021 và được mong đợi thực hiện nghĩa vụ chính thức với tư cách một thành viên trưởng thành của Hoàng gia.
Trong quá khứ, Công chúa Aiko làm dấy lên mối quan tâm và đồn đoán của công chúng về việc cô nghỉ học thời gian dài và sụt cân nghiêm trọng. Nhiều người lo ngại các vấn đề sức khỏe tâm thần có thể tiếp diễn nếu Công chúa bị chú ý, soi xét quá nhiều.
Hajime Sebata, Phó giáo sư về lịch sử hiện đại Nhật Bản tại Đại học Ryukoku, nói rằng để giải quyết vấn đề này, Hoàng gia Nhật Bản cần xây dựng mối quan hệ với người dân thông qua giao tiếp chứ không phải phản biện. "Nếu Hoàng gia thường xuyên đăng tải, chia sẻ thông tin trên mạng xã hội và truyền thông, công chúng sẽ tin tưởng họ, ngay cả khi có những lời chỉ trích".
Sơn Nam (Theo Kyodo)