Khu tập thể Nghĩa Đô trên đường Phùng Chí Kiên (phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, Hà Nội) gồm hai dãy nhà 5 tầng A và B, được đưa vào sử dụng từ năm 1976.
Năm 2013, UBND thành phố Hà Nội đã có chủ trương chấp thuận đầu tư, xây dựng dự án cải tạo xây dựng nhà A, B khu tập thể Nghĩa Đô, Cầu Giấy. Dự án có tổng diện tích hơn 7.700 m2, bao gồm việc xây dựng 515 căn hộ cao tầng, đáp ứng chỗ ở cho khoảng 2.100 người.
Theo đó, Liên doanh Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội, Công ty TNHH Thủ đô 2 và Công ty Cổ phần Nhật Quân Anh, nghiên cứu lập và thực hiện dự án cải tạo, xây dựng nhà ở cao tầng A & B, khu tập thể Nghĩa Đô, theo hình thức xây dựng mới công trình, thay khu nhà cũ hư hỏng, xuống cấp.
Sau gần nửa thế kỷ sử dụng, các bức tường chung cư bị bong tróc, cây cối mọc um tùm.
Dù ban ngày, khu vực cầu thang khu B luôn trong tình trạng thiếu ánh sáng, bóng điện không hoạt động. Trần nhà thấm dột, lớp sơn loang lổ, nấm mốc bám đầy. Tình trạng kéo dài có nguy cơ ăn mòn kết cấu ngôi nhà.
Ông Phan Khánh Ngọc (67 tuổi, dân cư) cho biết: 'Tôi mua nhà vào năm 1991 với giá hơn ba cây vàng, diện tích 41 m2, gồm hai phòng ngủ cho 6 người lớn. Thời gian đầu, khu vực không có nước sinh hoạt, gia đình tôi phải gánh nước từ bể ở tầng một về để dùng. Sau này, đường ống nước mới được lắp đặt.
Nhà tôi lâu ngày không được sửa chữa, dần xuống cấp. Mỗi khi mưa lớn, nước ngấm vào nhà, khiến tường ẩm ướt. Khi con trai tôi có bé gái, cháu thường xuyên bị ốm, có thể do điều kiện sinh hoạt kém. Dù không muốn chuyển đi, do tình trạng ẩm thấp và bẩn thỉu, gia đình tôi buộc phải chuyển đến khu tạm cư cách đó 800 m, vào đầu năm 2020'.
Lan can cầu thang bong tróc lớp vữa, có nguy cơ rơi xuống, lộ cốt thép hoen gỉ, gây ra mối nguy hiểm cho người dân khi di chuyển qua khu vực này.
Giếng trời chung của khu tập thể đã bị các hộ dân tận dụng cơi nới, mở rộng không gian sinh hoạt ra bên ngoài.
Vốn được thiết kế để thông thoáng và lấy ánh sáng, giếng trời giờ đây trở thành nơi xả rác, nước thải từ các hộ dân, gây ô nhiễm nặng, bốc mùi hôi thối.
Anh Tuấn (48 tuổi, dân cư), sinh ra và lớn lên tại tầng ba khu B, sống trong căn hộ 38 m2 có hai phòng ngủ với ba thế hệ. Anh cho biết qua năm tháng, tường nhà bắt đầu xuống cấp, ẩm mốc, trong khi công tác bảo dưỡng ở khu tập thể lại không được chú trọng. 'Phần lớn cư dân đã đồng ý di dời, giải tỏa, nhưng chủ đầu tư vẫn chưa có động thái nào. Hàng xóm quanh tòa nhà tôi ở đã chuyển đi khoảng 50%', anh nói.
Nhiều hộ dân đã rời đi, để lại bầu không khí im ắng. Bên trong, đồ đạc bị bỏ lại lộn xộn, ngổn ngang.
Cảnh nhếch nhác của một căn hộ trên tầng 5 khu B như nhà hoang. Đồ đạc vứt bừa bãi, bụi bặm phủ dày trên các bề mặt. Những mảng tường bong tróc và ẩm mốc phản ánh tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của nơi này.
Thống kê đến năm 2020, TP Hà Nội có hơn 1.500 nhà chung cư cũ, bao gồm gần 1.300 nhà thuộc 76 khu chung cư. Ngoài ra, thành phố còn có 306 chung cư cũ độc lập, được xây dựng từ những năm 1960-1994 và trước năm 1954. Từ năm 2005, Hà Nội bắt đầu cải tạo các khu chung cư cũ. Tuy nhiên, do một số bất cập và sự thay đổi chính sách nên đến nay mới có 19 dự án hoàn thành, đưa vào sử dụng (chiếm 1,2% tổng số nhà ở chung cư cũ) và 14 dự án đang triển khai.
Tùng Đinh
