Japan Times cho biết Tetsuya Yamagami (41 tuổi), người bị bắt giữ với cáo buộc ám sát cựu Thủ tướng Shinzo Abe hôm 8/7, từng là thành viên lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản trong giai đoạn 2002-2005 ở căn cứ Kure thuộc tỉnh Hiroshima. Năm 2020, Yamagami làm việc cho một công ty sản xuất ở vùng Kansai, tỉnh Osaka. Tuy nhiên hồi tháng 4, Yamagami nói với công ty muốn thôi việc vì "mệt mỏi". Yamagami đã nghỉ việc vào tháng 5 với lý do sức khỏe và sống trong một căn hộ ở thành phố Nara.
Trưa 8/7, khi cựu Thủ tướng Abe có bài phát biểu trên đường phố trước ga Kintetsu Yamato-Saidaiji, Yamagami trà trộn vào đám đông, rình rập sau lưng ông. Sau khi tiến đến từ phía sau, cách ông Abe chỉ khoảng 3 m, Yamagami rút một khẩu súng trong túi ra, bắn hai phát khiến ông Abe gục tại chỗ. Vài tiếng sau ông Abe không qua khỏi do đạn bắn trúng tim. Yamagami bị bắt ngay tại hiện trường.
Kyodo dẫn nguồn tin từ các nhà điều tra vụ án hôm 9/7 cho biết Yamagami khai hắn ta dự định tấn công một nhà lãnh đạo của một nhóm tôn giáo. Yamagami nói có thù hận với một "tổ chức cụ thể" - có thể là nhóm tôn giáo - mà hắn tin rằng có liên hệ với ông Abe. Yamagami thừa nhận ra đã ra tay bắn ông Abe nhưng phủ nhận phạm tội với động cơ liên quan đến khuynh hướng chính trị của Abe.
Cảnh sát chiều 8/7 đã khám xét nhà Yamagami, tìm thấy những vật dụng được cho là chất nổ và súng tự chế. Tại hiện trường, cảnh sát cũng thu được một khẩu súng tự chế, dài khoảng 40 cm và cao 20 cm. Ảnh chụp cận cảnh vũ khí trên mặt đất cho thấy hai ống được quấn với nhau bằng băng keo đen.
Sáng 9/7, xe chở thi thể ông Abe đã rời bệnh viện ở Nara, nơi tiến hành khám nghiệm tử thi. Đi cùng xe chở thi thể là vợ ông, phu nhân Akie. Xe đang trên đường trở về nhà ở Tokyo, dự kiến đến nơi vào chiều tối nay. Khám nghiệm tử thi xác định có hai vết thương do súng bắn, trên ngực trái và cổ ông Abe.
Đây là vụ ám sát đầu tiên nhằm vào một cựu Thủ tướng hoặc Thủ tướng đương nhiệm của Nhật Bản kể từ thời quân phiệt hồi thập niên 1930.
Ông Abe sinh ra trong một gia đình có truyền thống làm chính trị, có ông ngoại và chú ruột đều từng giữ chức Thủ tướng, bố từng là Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Ông có thời gian cầm quyền lâu nhất tại Nhật Bản, chia thành hai giai đoạn 2006-2007 và 2012-2020. Sau ba nhiệm kỳ cầm quyền, tháng 8/2020, ông Shinzo Abe tuyên bố từ chức vì sức khỏe yếu và không muốn bệnh tật ảnh hưởng đến các quyết sách quan trọng.
Sơn Nam (Theo Japan Times, Kyodo)