Tài sản của Jack Ma, nhà sáng lập Alibaba đã đạt mức kỷ lục 61,7 tỷ USD trong năm nay khi Covid-19 thúc đẩy thương mại và thanh toán điện tử bùng nổ. Jack Ma đã có khả năng giành lại vị trí người giàu nhất châu Á mà ông đã mất vào tay tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani nhưng chỉ trong hai tháng qua, tài sản của ông đã giảm xuống còn 50,9 tỷ USD, tụt hạng xuống thứ 25 trong danh sách 500 người giàu nhất thế giới của Bloomberg.
Jack Ma "nghèo đi" do tác động trực tiếp từ các chính sách giám sát ngày càng gia tăng của chính quyền Trung Quốc đối với các tập đoàn công nghệ buộc giới đầu tư cân nhắc lại. Trong những tuần gần đây, định giá của các gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc đã sụt giảm hàng trăm tỷ USD.
Tài sản của Jack Ma giảm mạnh sau khi Trung Quốc tăng cường kiểm soát các đế chế công nghệ. Ảnh: AP.
Hồi tháng 11, các nhà quản lý Trung Quốc yêu cầu Ant Group, hãng tài chính công nghệ do Jack Ma nắm quyền kiểm soát hoãn IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng). Việc dừng IPO trị giá 35 tỷ USD của Ant là một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự giám sát chặt chẽ của Trung Quốc đối với một ngành công nghiệp internet có ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của hàng trăm triệu người dân. Sau đó, chính quyền Trung Quốc tiếp tục công bố dự thảo quy tắc nhằm ngăn chặn những hành vi độc quyền trong các lĩnh vực từ thương mại điện tử đến truyền thông xã hội.
Liu Cheng, một đối tác của công ty luật King & Wood Mallesons ở Bắc Kinh nhận định: "Nếu các giao dịch tương tự xảy ra ở Mỹ hoặc châu Âu, ví dụ, nếu Facebook sáp nhập với Google vào ngày mai - các nhà chức trách cũng sẽ thận trọng. Các gã khổng lồ công nghệ như Alibaba, Tencent hay Meituan đã phát triển với tốc độ mà Bắc Kinh cho là quá nhanh, quá lớn. Họ cần chú ý nhiều hơn đến việc tuân thủ các hoạt động thương mại, đặc biệt là chống độc quyền".
Bruce Pang, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu chiến lược và vĩ mô tại China Renaissance Securities Hong Kong cho biết Trung Quốc đang đẩy mạnh các nỗ lực chống độc quyền và ngăn chặn việc các gã khổng lồ công nghệ bành trướng tới mức có thể làm lũng đoạn thị trường.
"Một ngành công nghệ được quản lý chặt chẽ hơn sẽ giúp thúc đẩy tiêu dùng trong nước và phát triển nền kinh tế hậu Covid-19. Đây được xem là động thái mới nhất trên con đường cải cách thị trường của Trung Quốc. Họ đang tìm cách đạt được sự công bằng hơn trên thị trường và khuyến khích sự phát triển lành mạnh của toàn bộ nền kinh tế cũng như các lĩnh vực mà sức mạnh độc quyền của các công ty internet có tác động đáng kể đến đời sống nhân dân", Pang nhận định.
Không chỉ Alibaba, gã khổng lồ công nghệ Tencent cũng bị ảnh hưởng đáng kể, từ đầu tháng 11, giá trị vốn hóa thị trường của Tencent sụt giảm 15%. Định giá của gã khổng lồ giao đồ ăn Meituan lao dốc gần 20% so với mức đỉnh tháng trước. Chứng chỉ lưu ký tại Mỹ (ADR) của Alibaba trượt dốc hơn 25% so với cuối tháng 10.
Bất chấp sự tụt dốc gần đây, các ông trùm internet Trung Quốc cũng đã bỏ túi khoản tiền khổng lồ khi cổ phiếu của các công ty họ tăng vọt hồi đầu năm nay. 21 tỷ phú công nghệ Trung Quốc trong danh sách của Bloomberg đã kiếm được 187 tỷ USD trong năm 2020. Trong khi đó, các đại gia trong những lĩnh vực truyền thống như bất động sản bị tụt hạng. Chủ tịch Tập đoàn China Evergrande Hui Ka Yan mất 7,4 tỷ USD trong năm 2020.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)
