Cái khẩu vị đó đôi khi là phở phải có cà chua, sốt vang có thể thay canh ăn với cơm. Đến khi nhà có khách, hoặc chồng bạn chợt thèm một bữa ăn do chính tay vợ nấu thì cái khẩu vị kia có thể phá tan sự tài khéo của bạn.
Thiếu mỗi một "con bé nhà quê" mà không khí gia đình nhiều khi cứ như ở Iraq. Oshin về quê hai ngày, ở nhà bạn tìm cái gì cũng không thấy. Mà lại không biết ai để hỏi. Thế là đôi khi chỉ tìm cây viết mà bạn lộn tung cả cái tủ ra, gọi thay ga mà lật khắp các cuốn sổ điện thoại. Nhà cửa chỉ một hôm là lanh tanh bành. Bạn mong hai ngày phép của oshin mau qua càng nhanh càng tốt. Và khi oshin lên, bạn thở phào như trút được gánh nặng nghìn cân. Trong mắt bạn lúc đó, oshin là niềm yêu vô bờ.
Đứa con suốt ngày ở với oshin đâm ra quấn nó hơn mẹ. Rồi nó nói những từ mà chỉ nó với oshin hiểu. Rồi nó chơi những trò mà chỉ có oshin chơi, xem và nghe những thứ mà chỉ oshin xem. Vô hình chung, bạn cảm thấy tình mẫu tử của mình bị san sẻ, thấy đứa con xa lạ với mình ngay ở trong ngôi nhà mình.
Bạn tự ái. Bạn tủi thân. Bạn không biết phải làm gì. Bạn khóc. Tại sao con bé người dưng lại được con mình yêu hơn?
"Văn hóa oshin thiết lập một mối quan hệ kỳ quặc: chủ mà sợ người giúp việc như sợ cọp, nịnh họ đủ đường chỉ để họ không bỏ việc." |
Sau một thời gian dài có oshin giúp việc, bạn đâm ra lười. Khi không còn oshin, vì con đã lớn, vì không có đủ việc để thuê oshin, những việc rất bình thường như phơi quần áo, rửa bát bỗng trở thành một cực hình. Tắm được cho con đã coi là kỳ công lớn. Rồi thói quen ăn xong buông bát, hết giờ làm đi may quần áo không còn duy trì được khiến bạn đâm ra cáu bẳn, bực bội. Rồi vợ tị với chồng. Chồng vặc vợ. Con cái ích kỷ, ỷ lại, thụ động.
![]() |
Một ngày không có oshin. |
Chẳng cứ gì người giúp việc full-time, mà ngay các oshin part-time cũng phải thừa khả năng gây ảnh hưởng lên chủ nhà thời hiện đại. Có nhà thuê oshin chăm người thân ở bệnh viện, và nghe họ còn hơn là nghe sếp, chiều họ còn hơn chiều bồ. Có nhà thuê oshin đến dọn dẹp theo giờ, tự dưng biến mình thành gác cổng, cứ cuối buổi là vội về nhà để mở cửa cho oshin vào. Cứ thế, văn hóa oshin thiết lập một mối quan hệ kỳ quặc: chủ nhà mà sợ người giúp việc như sợ cọp, nịnh họ đủ đường chỉ để họ không bỏ việc.
Còn các "cơm thầy cơm cô" thời hiện đại thì nhiều khi cao giá còn hơn hoa hậu. Đó chính là một nghịch lý điển hình thời hiện đại.
Tìm được oshin đã khó, sống chung được với oshin còn khó hơn. Nào ta cùng thống nhất. Một năm được nghỉ 20 ngày. Muốn nghỉ thì báo trước vài ngày. Nhà có ba tầng cần lau mỗi chiều, vườn bonsai nhớ tưới hàng sáng. Và gia đình chỉ ăn có bữa tối ở nhà, chồng cô không ăn cà... Hãy nói rõ ràng, cụ thể những yêu cầu của bạn và hãy chắc chắn rằng oshin hiểu những gì bạn nói ngay trong buổi đầu tiên. Đó là mấu chốt để oshin quen dần với việc nhà bạn, còn bạn thì đỡ phải nghe câu "cháu tưởng là...".
Lương chưa phải tất cả. Nghĩa là nếu làm việc tốt, oshin sẽ có cơ hội được thưởng thêm tiền, có thêm quần áo, được lo chu đáo hơn phần quà cáp khi về quê. Oshin sẽ "yên tâm công tác", khỏi phải hóng hớt, rồi so kè với đồng nghiệp bên nhà hàng xóm. Bản thân mấy cái thêm thắt đó cũng sẽ tiết kiệm cho bạn ít nhất là vài lần tiền lệ phí cho trung tâm để tìm một oshin mới, chưa kể thời gian, công sức và cả sự mệt mỏi nữa.
Dịu dàng bắt lỗi. Hôm trước vừa nói với chồng chuyện đứa bạn quen có bồ, hôm sau hàng xóm đã ì xèo thành "chồng mình có bịch". Miệng oshin và miệng hàng xóm nhiều khi như hai cái bình thông nhau. Rồi khi cả nhà ngồi vào bàn ăn mới tá hỏa nồi cơm chưa bật nút nấu.
Cái sự đểnh đoảng ấy của oshin đã lặp lại đến ba lần trong tuần. Hóa đơn điện thoại chằng chịt những cuộc gọi tới cái nơi mà lục khắp gia phả cũng chẳng thấy họ hàng ở đó. Hóa ra oshin nhớ nhà. Trong các tình huống như vậy, không bực mới là chuyện lạ. Nhưng thay vì mắng oshin té tát, hãy dọa phạt tiền, trừ lương, hãy chọn giải pháp lạt mềm buộc chặt. Cứ bắt cho bằng hết các lỗi của oshin, nhưng bằng cái giọng nhẹ nhàng rủ rỉ, nhất là khi chỉ có hai người. Oshin sẽ không có cơ hội để to tiếng cãi lại, và sẽ dễ tiếp thu hơn.
Nghiêm khắc, rau này vớt ra muộn để đến hai phút, bát kia đảm bảo chưa tráng lần ba, sàn nhà còn sạn thì chưa gọi là lau... Dù cho bạn không phải là người kỹ tính đến vậy thì cũng nên bày tỏ sự nghiêm khắc khi oshin mắc lỗi. Đó chính là "phương thuốc vàng" để họ làm việc có trách nhiệm, cẩn thận hơn, và đúng với ý của bạn hơn. Bạn cũng đừng bao giờ cưng chiều oshin quá mức, cho dù họ có được việc đến đâu. Điều này sẽ làm cho họ dễ hư hơn.
Tôn trọng và thương yêu oshin không phải con hầu kẻ hạ mà là người giúp việc cho bạn. Càng tôn trọng oshin, bạn sẽ càng được họ hết lòng vì mình
9 yêu cầu với oshin
1. Không biết thì hỏi. Hỏi đến khi nào hiểu hết thì thôi. Nếu không, bạn sẽ thấy tiền sửa đồ điện có khi còn nhiều hơn tiền thuê oshin
2. Không tự động gọi điện thoại, giao du với người ngoài. Nếu không, con bé cùng làng, ông anh con ông bác của oshin một hôm nào đó có thể làm phiền bạn đấy.
3. Không được giữ tiền riêng. Tốt nhất khi mới đến làm, oshin có bao nhiêu tiền bạn cũng yêu cầu giữ hết, khi nào cần sẽ đưa, khi nào về sẽ trả. Điều này đảm bảo oshin không thể biện bạch "tiền riêng của cháu chứ đâu phải tiền chợ cô đưa" nếu có nghi vấn.
4. Không được tự ý sáng tạo. Ví dụ, một kiểu nấu canh mới, hay một kiểu cho em ăn mới. Con bạn có thể bị sặc, nồi canh có thể trở thành... nồi cám.
5. Không dùng đồ của chủ. Điều này là không thừa bởi nhiều nhà đã từng chứng kiến cảnh về nhà thấy oshin mặc áo ngủ của cô, nằm trên giường của chủ và nghe đài của ông bà rồi.
6. Không được dỗi hay tự ái. Những góp ý của chủ nhà là để công việc của oshin tốt hơn chứ không có ý gì khác. oshin có quyền được tôn trọng, nhưng không có quyền chống đối chủ nhà theo kiểu tiêu cực.
7. Muốn gì phải nói. Cuộc sống rất bận rộn và không phải ai cũng đủ thời gian lẫn sự tinh ý để hiểu những thông điệp ngầm của oshin. Ví dụ, muốn có màn thì hãy nói mua màn, chứ đừng kêu lắm muỗi.
8. Nói rõ sở thích. Yêu cầu này không phải để kết bạn mà để hiểu oshin hơn. Nếu bạn biết rõ oshin ăn được cái gì, không ăn được cái gì (vì dị ứng) có thói quen gì, thậm chí bệnh kinh niên gì, bạn sẽ chủ động hơn trong chuyện giao việc.
9. Không được nói dối. Sai lầm lớn hơn mọi sai lầm chính là nói dối. Khi oshin dối trá, bạn sẽ không biết đâu mà lần, không thể giải quyết nổi chuyện gì. Và hậu quả thậm chí còn nghiêm trọng hơn.
9 yêu cầu với chủ nhà
1. Không nên coi oshin là bạn bè vì sự không tương đồng thường thấy giữa hai đối tượng ấy. Nhưng nên tôn trọng họ.
2. Đừng can dự vào các vấn đề riêng tư của oshin
3. Đừng kéo oshin vào những vấn đề của bạn
4. Không bao giờ nghĩ "chỉ một lần thôi". Oshin là những người rất giỏi đi theo các tiền lệ
5. Chỉ dẫn rõ ràng và trực tiếp làm mẫu nhiều lần. Cần rõ ràng, dứt khoát - Người giúp việc không nên bị nghe hai lần hướng dẫn với hai cách khác nhau.
6. Giữ im lặng - Bạn sẽ phải giải thích nguyên lý sau mỗi hướng dẫn
7. Không bao giờ thẳng thừng đổ lỗi cho người giúp việc hay buộc họ phải nhận lỗi trừ khi bạn chuẩn bị sa thải họ
8. Không bao giờ bình phẩm về oshin này trước mặt oshin khác
9. Đừng nên có thái độ "mất tiền mua thì dùng cho hết" với oshin.
(Theo Sành Điệu)