Trung tuần tháng 4/2002, một bức thư nặc danh kèm theo một giấy chứng nhận bằng B Anh văn giả được gửi lên ban giám hiệu tố cáo nhân viên phòng hành chính của Trung tâm (TT) ngoại ngữ ĐH Cần Thơ sử dụng giấy chứng nhận bằng B giả để rút bằng ĐH. “Nhìn kỹ thì tôi mới biết con dấu trên giấy chứng nhận là con dấu thật, còn chữ ký thì giả chữ ký của tôi” - cô Lê Thị Tuyết Mai, giám đốc TT, thừa nhận.
Theo điều tra của phóng viên Tuổi Trẻ, người sử dụng giấy chứng nhận giả để rút bằng ĐH chính là Trần Phạm Thị Mỹ Linh, nhân viên hành chính của TT này. Giấy chứng nhận giả mà Mỹ Linh sử dụng là do chính TT cấp với con dấu thật và chữ ký giả.
Mỹ Linh nguyên là sinh viên khoa kinh tế ngoại thương ĐH Cần Thơ khóa K25, sau khi tốt nghiệp được nhận vào làm việc tại TT ngoại ngữ của trường. Dù đã tốt nghiệp nhưng Mỹ Linh vẫn chưa rút được bằng ĐH vì chưa có chứng chỉ B Anh văn theo qui định của trường. Để hợp thức hóa việc rút bằng, Mỹ Linh “bằng một cách nào đó” có được tờ giấy chứng nhận giả để rút bằng ĐH. Nhưng sự việc không thành, chuyện sử dụng giấy chứng nhận giả đã bị phát hiện.
Điều lạ là dù việc sử dụng giấy chứng nhận giả bị phát hiện, cô Mỹ Linh không những không bị một hình thức kỷ luật hay đuổi việc gì mà còn tiếp tục được ở lại làm việc trong TT. Đã thế còn được tạo điều kiện để tham gia khóa thi lấy bằng B do TT tổ chức đầu tháng tư và đã thi đậu. Tuy nhiên, theo một giáo viên gác thi thì trong đợt thi lấy bằng B, giáo viên Hồ Ngọc Anh Tú đã giúp đỡ Mỹ Linh làm bài thi. Sự giúp đỡ này công khai và trắng trợn đến mức giáo viên gác thi chung phòng tỏ ra rất bất bình.
“Khi nhận được thư tố cáo và một tờ photo giấy chứng nhận giả, chúng tôi nhận thấy sự việc rất nghiêm trọng nên liền gửi hồ sơ qua Công an điều tra thành phố Cần Thơ tiến hành điều tra vụ việc”, thầy Châu Văn Lực, Hiệu phó ĐH Cần Thơ, nói. Sau đó, công an lập tức tiến hành điều tra và bắt Hồ Ngọc Anh Tú, giáo viên của TT và Nguyễn Tiến Lực (nhân viên Công ty Xăng An Giang - một trong những sinh viên K25 vừa tốt nghiệp).
Té ra giấy chứng nhận giả của cô nhân viên Mỹ Linh do chính giáo viên Anh Tú “làm giúp”. Chuyện đổ bể, nhà trường liền tiến hành rà soát lại thì phát hiện còn hàng chục giấy chứng nhận giả, bằng B giả khác mà sinh viên K25 khoa kinh tế ngoại thương sử dụng để rút bằng ĐH.
Không chỉ làm giấy chứng nhận giả, Hồ Ngọc Anh Tú cũng là nhân vật chủ chốt của một đường dây làm bằng giả tồn tại từ lâu ở TT. Lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo trong việc cất giữ chìa khóa và con dấu, Hồ Ngọc Anh Tú tiến hành ăn cắp phôi bằng Anh văn, làm giả để bán ra ngoài 217 bằng B Anh văn cùng với hàng chục giấy chứng nhận giả cho nhiều đối tượng là sinh viên và cán bộ ở các tỉnh như Tiền Giang, Bến Tre, Bạc Liêu, An Giang, Cần Thơ... với giá từ 1 triệu đồng trở lên.
Nằm trong đường dây làm bằng giả do Tú cầm đầu còn có nhiều sinh viên đã từng là học trò của Tú. Trong đó đối tượng đáng chú ý nhất là Nguyễn Tiến Lực, sinh viên khoa kinh tế ngoại thương K25 ĐH Cần Thơ (đã tốt nghiệp). Tú đã tin tưởng giao cho Lực phụ trách khâu móc nối với những sinh viên và cán bộ có nhu cầu mua bằng.
Một cán bộ trong TT cho biết: “Một mình thầy Tú không thể làm được mà phải có người giúp sức. Vì là giáo viên dạy hợp đồng, thầy Tú không có trách nhiệm gì trong việc đóng dấu các văn bằng của TT và càng không được giữ chìa khóa tủ đựng phôi bằng. Nhưng tất cả bằng giả mà thầy Tú làm bán ra ngoài là từ những phôi bằng thật và có đóng dấu thật của TT ngoại ngữ, chỉ chữ ký là giả”.
Đem thắc mắc này chất vấn cô Lê Thị Tuyết Mai thì được trả lời: “Việc đóng dấu tròn là do cô Thúy, chánh văn phòng, đóng. Còn dấu nổi là do thầy Lý Hồng Thái. Riêng chìa khóa tủ phôi bằng thì tôi giữ một chìa, cô Thúy giữ một chìa”. Vậy tại sao thầy Tú có được phôi bằng và con dấu thật để làm bằng giả? Cô Mai giải thích tiếp: “Việc này thì tôi cũng không rõ, để tôi hỏi lại xem cô Thúy có giao chìa khóa hay con dấu cho thầy Tú hay không...”.
Thế nhưng, cô Thúy cho rằng: “Để xảy ra việc thầy Tú ăn cắp phôi bằng và con dấu là do cô Mai. Cô Mai giao chìa khóa và con dấu cho quá nhiều người, ai trong TT này cũng đều được cô Mai cho phép đóng dấu. Có lúc ngồi trên phòng làm việc, cô Mai giao chìa khóa và con dấu cho nhiều nhân viên mà chẳng hề biết họ làm gì, họ đóng mộc cái gì... Thậm chí cô Mai còn giao cho thầy Tú và cô Mỹ Linh (người từng dùng giấy giả để rút bằng ĐH) đóng dấu nhiều lần!”.
Cô Thúy còn kể: “Có một lần tôi cắm chìa khóa trên tủ đựng phôi bằng rồi bỏ quên. Khi nhớ lại, tôi liền điện cho cô Mai vào lấy giúp vì nhà cô Mai gần TT. Sau đó tôi có hỏi để xin lại chìa khóa thì cô Mai bảo mất rồi. Gần nửa tháng sau, khi tới TT làm việc, vừa bước vào văn phòng thì chợt một nhân viên bảo: “Chìa khóa của cô nằm bên bàn thầy Hào ngồi nè...”.
Theo cô Thúy, rõ ràng trong việc mất chìa khóa của cô có gì đó mờ ám: “Chìa khóa thì bảo mất nhưng cô Mai lại lấy được con mộc trong tủ của tôi ra? Ngay cả khi thầy Tú bị bắt, tôi được bên công an mời lên làm việc thì trong mấy ngày đó cô Mai vẫn tiếp tục làm sai nguyên tắc khi tự ý lấy con dấu do tôi quản lý giao cho một nhân viên đóng dấu các văn bằng”.
Tiếp xúc với lãnh đạo nhà trường để tìm hiểu thêm thì được thầy Châu Văn Lực trả lời theo kiểu “ba không” - không biết, không nghe, không thấy. “Mọi chuyện chúng tôi đã giao hết cho bên công an điều tra, khi có kết luận chúng tôi mới trả lời” - thầy Lực trả lời.
Hỏi về chuyện nhân viên Trần Phạm Thị Mỹ Linh sử dụng giấy giả để rút bằng và bị phát hiện thì thầy Lực cũng trả lời là không biết và sẽ kiểm tra lại. Thầy cũng cho biết số phôi bằng bị mất chưa tổng kết được.