Chuyện tình và cuộc sống như Robinson nơi đảo hoang của người đàn ông này được nhiều người kể lại với những chuyện dở khóc dở cười. Người đàn ông ấy tên Trần Chí Nghĩa (44 tuổi). Người dân ở đây gọi “dị nhân” này là lão, có lẽ vì ngoại hình già nua và có phần khắc khổ. Người ta còn gọi lão với tên khác là ông bếp ông núc, nguyên do là vì lão thường hay lui cui trong bếp với những đồ ăn, thức uống nhặt nhạnh được ở bất cứ nơi đâu.
Tìm “nhà” của lão không khó. Ấy là một hang núi do lão đào, dưới chân núi Giếng Tiền thuộc khu dân cư số 11, thôn Đông, xã An Vĩnh, huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi). Song, để gặp được lão thì không dễ chút nào. Theo anh Trần Đức Hoài, nguyên trưởng khu dân cư 11 thì muốn lão tiếp chuyện phải có nửa lít rượu và ít mồi nhắm.
Tầm 19h hằng ngày là thời điểm lão đi làm thuê về. Bên trong hang động chỉ được thắp sáng bằng ngọn đèn dầu le lói. Lão chia hang thành hai phần bởi những tấm bạt rách nát; một là “phòng ngủ” phần còn lại là để mấy đồ linh tinh và một cái bàn mà lão bảo rằng để tiếp khách. Góc trái cái bàn, lão làm một áng thờ nhỏ vừa đủ để một lư hương và bình cắm mấy cành hoa bằng nhựa.
Lão nhớ mang máng mình lập gia đình năm 25 hay 26 tuổi gì đấy. Gần một năm sau, đứa con trai thứ nhất lọt lòng khiến cho mái ấm của đôi vợ chồng trẻ càng thêm nồng nàn. Lão là một ngư phủ, còn vợ lão trông con và lo cơm nước, thỉnh thoảng làm mấy việc đồng áng. Hàng xóm lúc ấy đều thầm chúc phúc cho vợ chồng lão, bởi, đó là một đôi vợ chồng đẹp đôi.
Rồi đứa con trai thứ hai ra đời, niềm vui tất nhiên được nhân lên gấp bội, lão thấy mình thật hạnh phúc và thêm yêu người vợ trẻ. Nhưng lão đâu biết rằng, đấy cũng là lúc mái ấm nhỏ của lão bị lung lay. Trong những lúc lão vắng nhà để lênh đênh trên biển kiếm miếng ăn, manh áo cho vợ con, thì ở nhà, người vợ mà lão rất mực thương yêu đã bội bạc lão với một người đàn ông xóm bên, rất giàu có.
“Tôi không biết vợ phản bội tôi khi nào và càng không biết sao tôi lại bị đối xử như thế. Chỉ biết, khi tôi phát hiện ra thì đã quá muộn”, lão rơm rớm mắt kể. Nặng tình, thương con nhưng lão cũng chỉ biết nhìn vợ bỏ nhà ra đi theo người mới và mong ngày vợ sẽ nhận ra lỗi lầm để trở về.
Tuy nhiên, điều ấy đã không đến. Chỉ ít lâu sau, vợ lão đã chết vì bạo bệnh. Vì quá lụy tình nên tinh thần lão suy sụp và trở nên bấn loạn, lão bỏ nhà ra đi. Thời gian đầu lão lên nghĩa địa, nỗng (đỉnh) núi để ngủ. Chán, lão lên tàu vào đất liền, bắt xe đi vào Long Khánh (Đồng Nai) lang bạt. Rồi lại chán, lão vào TP HCM với cuộc sống vất vưởng nay đây mai đó. Cuối cùng, lão trở về đảo Lý Sơn và “định cư” trong một “lô cốt” ở sát biển.
Lão thường rời khỏi hang vào lúc sáng sớm và trở về lúc chiều tối hoặc khuya, hoặc theo ngẫu hứng. Tuy nhiên, việc đi lại của lão khá bí ẩn. Anh Hoài cho biết: “Nhiều khi ông ấy đi mấy ngày mới về. Đó là những lúc ông ngủ ở trên núi, những người đi tuần tra đã nhiều lần giật mình trên nỗng vì ông. Gặp ông có khi còn khó hơn gặp… giám đốc”.
Ban đầu, “lô cốt” mà lão định cư nằm sát bãi rác của huyện đảo. Trong đầu lão, những thứ gì ăn được là lão ăn. Cho nên nhiều người thường bắt gặp lão lang thang, xới trong bãi rác để nhặt tìm thức ăn, dù nó đã ôi thiu hay còn sống. Lắm khi lão còn đi dọc bãi biển để nhặt cá chết hay xác gia súc gia cầm để về ăn. Cuộc sống của lão cứ thế trôi qua.
Mãi cho đến tháng 9/2009, cơn bão số 9 về đánh sập “lô cốt”, mất nơi cư ngụ lão bèn tìm đến nơi mà bây giờ là nhà của lão để khai phá và đào hang ở. “Mới đó mà tôi ở đây được mấy năm rồi đấy. Bây giờ tôi đã biết đi làm mướn để kiếm tiền mua gạo về nấu cơm ăn chứ nghĩ đến lúc trước là thấy ớn”, lão tâm sự. Nhưng lão cũng thành thật: “Đấy là lúc tỉnh, chứ say vào là đụng cái gì ăn được là bỏ vào miệng nhai liền”.
Lão bảo, hồi mình mới bị như thế này thì cha mẹ và cả người anh trai duy nhất đã tốn rất nhiều công sức để tìm và đón về nhưng lão không chịu vì khi về nhà lão thấy lòng mình đau đớn… Nhiều khi lão về, chỉ đứng ngắm hai đứa con trai rồi lại bỏ đi. Những năm gần đây, khi con lão lớn, lão ít về nhà hẳn.
Anh Trần Chí Thông, anh trai lão, cho hay bố mẹ anh chỉ có hai người con trai nên nhìn người em của mình như thế anh rất đau lòng. “Đưa nó về rồi nó cũng bỏ đi, hết cách nên chỉ biết tầm mười ngày nửa tháng mua gạo mang xuống cho nó thôi, rồi nghe nó ốm đau là mình phải chở đi viện, thuốc men”, anh Thông tâm sự.
Bà Lê Thị Của, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã An Vĩnh, nói: “Trường hợp của ông Nghĩa đã được chính quyền địa phương biết và quan tâm. Chúng tôi đã nhiều lần vận động ông ấy về nhưng ông không chịu, mỗi khi có hỗ trợ gì chúng tôi cũng ưu tiên cho ông ấy. Căn nhà của ông cũng là nhà tình thương nhưng không biết sao ông lại tháo biển xuống và… rao bán nhà”.
Theo An Ninh Thủ Đô