Bệnh lý ở tuyến giáp là một nguyên nhân gây các vấn đề về tình dục ở cả nam và nữ, cũng là yếu tố gây vô sinh nam.
Thiểu năng tuyến giáp là một trong những bệnh ảnh hưởng nhiều nhất đến cơ thể. Triệu chứng đặc trưng là suy nhược, dễ mỏi mệt, da khô hay thô, sợ lạnh, nói chậm, trí nhớ kém, tăng cân, táo bón và đau mình mẩy (đau cơ), có thể nề mặt, giọng khàn, nhịp tim chậm, tim to.
Bệnh nhân thường suy kém về chức năng tình dục: 80% nam bị thiểu năng tuyến giáp có giảm dục năng, 40-50% trong số này bị kém cương dương ở mức độ nhất định. Phụ nữ cũng vậy, nhiều người bị thiểu năng giáp trạng phàn nàn khó có hứng khởi tình dục và không đạt được khoái cảm.
Tình trạng giảm dục năng chứng tỏ bệnh đã kéo dài và đã ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Lúc này, bệnh nhân thường giảm sự hăng hái và lanh lợi. Sự tổng hợp testosterone ở tinh hoàn và vỏ thượng thận đều giảm. Phụ nữ có thể bị chảy máu tử cung nhiều, đôi khi nghiêm trọng hoặc bị mất kinh, kèm chảy sữa, khó sinh sản; còn nam thường giảm khả năng sinh ra tinh trùng. Nếu bệnh không được điều trị thì phụ nữ có thai dễ sẩy.
Ở tuổi vị thành niên, bệnh thiểu năng tuyến giáp nếu không được điều trị sẽ gây chậm tăng trưởng về cơ thể và trí tuệ. Nếu thiếu hụt hoóc môn nặng và kéo dài, cả con trai và con gái đều không bộc lộ những dấu hiệu dậy thì. Có khi bệnh kết hợp với sự phát triển sớm về giới tính, khiến trẻ có vú phát triển, niêm mạc âm đạo trưởng thành, ra máu âm đạo, tiết sữa ở con gái và tinh hoàn, dương vật to ra ở con trai. Những biến đổi này có thể chữa trị nếu dùng hoóc môn tuyến giáp (thyroxine). Sự trưởng thành các đặc tính giới chậm do thiểu năng giáp trạng cũng có thể phục hồi khi được dùng đủ liều hoóc môn giáp trạng.
Bệnh cường năng tuyến giáp cũng gây suy giảm tình dục. Đây là tình trạng nồng độ hoóc môn tuyến giáp trong máu quá cao, gọi là bệnh Grave, gặp nhiều ở phụ nữ hơn nam giới. Các dấu hiệu đặc trưng là bướu cổ, lồi mắt. Da bệnh nhân thường ấm và ẩm do các mạch máu giãn, tiết quá nhiều mồ hôi; nhịp tim nhanh cả khi nghỉ và hay có trống ngực, có khi rối loạn nhịp tim. Bệnh nhân có vẻ như lo lắng, luôn bồn chồn, suy nhược, run tay, quá nhạy cảm với nóng, sút cân kèm tăng thèm ăn. Có nhiều dấu hiệu ở mắt như nhìn chằm chằm, không đổi hướng, ít chớp mắt, lác mắt, tăng phản xạ và cuối cùng là có bướu ở cổ.
Khoảng 1/3 bệnh nhân cường tuyến giáp bị giảm dục năng. Khoảng 10-20% số bệnh nhân tăng dục nặng. Một số trường hợp cường giáp nặng ở tuổi vị thành niên lại có hành vi tình dục quá mức và bị hiểu lầm là bệnh tinh thần.
Khoảng 40% nam cường năng tuyến giáp bị yếu sinh lý (kém cương dương). Ở phụ nữ thường có rối loạn kinh nguyệt, lượng máu kinh giảm hay có thể bị vô kinh. Chu kỳ kinh có thể dài ra hay ngắn lại hoặc thất thường. Một số người khó đạt đỉnh cao hơn khi quan hệ tình dục.
Những thay đổi về chức năng tình dục có thể phục hồi khi kiểm soát được những rối loạn về chuyển hóa, nhờ sử dụng i ốt đồng vị phóng xạ, dùng thuốc hay can thiệp ngoại khoa. Dù cách điều trị như thế nào, mọi bệnh nhân được điều trị cường năng tuyến giáp đều có nguy cơ phát triển thiểu năng tuyến giáp về sau này.
(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)
