Exhuma: Quật mộ trùng ma mở ra với hình ảnh bộ đôi pháp sư trẻ Hwa Rim (Kim Go Eun) và Bong Gil (Lee Do Hyun) sang Mỹ theo lời mời của ông Park, người đứng đầu một gia tộc gốc Hàn giàu có. Qua nhiều đời, nhà ông luôn bị quấy nhiễu bởi một thế lực tâm linh kỳ bí, khiến các con trai cả không thể sống yên ổn. Vừa làm phép cho cậu bé mới chào đời của nhà Park, Hwa Rim nhận ra dòng tộc ông đang bị ám bởi một vị tiền nhân. Để hóa giải lời nguyền, họ phải đào mộ của người này, hỏa táng và mở lối siêu thoát cho linh hồn.
Về lại Hàn Quốc, Hwa Rim và Bong Gil tìm đến nhà phong thủy Sang Deok (Choi Min Sik) và chuyên gia khâm liệm Yeong Geun (Yoo Hae Jin) để nhờ sự giúp đỡ, lập nên bộ tứ thực hiện nhiệm vụ. Việc làm này của 4 người vô tình đánh thức một thế lực hắc ám đã ngủ quên lâu năm, đồng thời hé mở nhiều bí mật kinh hoàng liên quan đến cuộc chiến tranh năm xưa của Hàn Quốc.
Khai quật ngôi mộ cổ, nhóm chuyên gia tâm linh 'chạm' vào những nỗi kinh hoàng. Ảnh: Hancinema
Exhuma: Quật mộ trùng ma thuộc thể loại slow-burn horror (kinh dị chậm), không xây dựng kịch tính dồn dập hay các màn hù dọa liên hoàn. Ở thể loại này, các tác phẩm sẽ chú trọng vào việc thiết lập bầu không khí rùng rợn chậm rãi, giúp người xem có nhiều thời gian nghiền ngẫm câu chuyện và cảm nhận nỗi ám ảnh một cách từ tốn.
Bộ phim khơi gợi nỗi sợ của khán giả thông qua loạt tình tiết gần gũi, liên quan đến những điềm gở, kiêng kị, hiện tượng trùng tang trong văn hóa tín ngưỡng Á Đông. Thông qua các lễ cúng, lên đồng, trừ tà, làm phép, phim truyền tải thông điệp về nhân quả, học thuyết âm dương, ngũ hành và nêu rõ tác động của văn hóa tâm linh đến đời sống xã hội Hàn Quốc.
Gia tộc Park sống tại Mỹ, được tiếp cận nhiều công nghệ tiên tiến nhưng khi một người trong nhà bị bệnh nặng, họ vẫn tìm đến sự trợ giúp của các pháp sư. Ông Park cũng sẵn sàng chi số tiền lớn để thực hiện các nghi lễ truyền thống, tin tưởng tuyệt đối những người hành lễ nhằm mong cầu gia đình thoát cảnh khó khăn. Qua đó, phim cho thấy dù đời sống hiện đại đến như thế nào, tâm linh vẫn luôn là nền tảng quan trọng, ảnh hưởng đến nhiều quyết định của người gốc Á trên thế giới.
Nhiều quan niệm, tập tục tâm linh của Á Đông được lồng ghép trong phim. Ảnh: Hancinema
Với cấu trúc 6 chương, Exhuma: Quật mộ trùng ma có hai tuyến truyện chính, đề cập đến hai chủ đề khác nhau. Ở ba chương đầu, phim gói gọn trong câu chuyện hóa giải lời nguyền nhà Park của bốn nhà tâm linh, đào sâu vào quy luật "gieo nhân nào, gặt quả nấy", rằng mỗi người đều phải trả giá cho việc làm xấu xa của bản thân và của thế hệ trước để lại.
Sau đó, phim mở rộng mối liên hệ giữa quá khứ và hiện tại, làm rõ bức tranh chính trị đằng sau dòng họ Park, đề cập đến những bi kịch trong chiến tranh Nhật Bản – Triều Tiên nửa đầu thế kỷ 20, từ đó đề cao sự đoàn kết dân tộc và trách nhiệm của mỗi cá nhân với đất nước.
Exhuma: Quật mộ trùng ma tái hiện thời kỳ bán đảo Triều Tiên còn chịu sự cai trị của chủ nghĩa thực dân Nhật Bản qua hình ảnh của hổ và cáo. Hổ Mãn Châu được xem là đại diện cho Triều Tiên do hình dáng bán đảo giống dáng nằm của loài vật này. Cáo Kitsune lại là biểu tượng gắn liền với hàng loạt giai thoại của đất nước mặt trời mọc. Câu nói "Cáo cắt đứt eo hổ" lặp đi lặp lại trong phim nhấn mạnh sự kiện Nhật Bản từng đóng hàng trăm cọc sắt ngang vĩ tuyến 38, chia bán đảo Triều Tiên thành hai miền Bắc – Nam.
Suốt 134 phút, phim cài cắm nhiều chi tiết ẩn dụ như thế qua các hình ảnh biểu tượng, lời thoại nhân vật và gắn kết chúng liền mạch vào hồi cuối của phim, giúp tác phẩm vượt qua khuôn mẫu của thể loại kinh dị thông thường để trở thành một bộ phim có chiều sâu, mang nhiều ý nghĩa về văn hóa, chính trị.
Các cảnh hành lễ, làm phép được dàn dựng ấn tượng. Ảnh: Hancinema
Về mặt kỹ thuật, phim tạo ấn tượng bởi âm thanh sống động, được phối và biên tập một cách hài hòa. Với tiếng sấm sét gầm trời, tiếng hú hét vang vọng nơi rừng sâu, tiếng nhịp trống ở những buổi gọi hồn, tiếng xẻng xúc đất sột soạt, tác phẩm thành công trong việc tạo không khí rùng rợn, khiến người xem nhiều lần sởn gai ốc.
Tác phẩm kinh dị được bảo chứng bởi dàn diễn viên thực lực. Vốn quen mặt trong các phim tâm lý nặng đô như Oldboy, I Saw the Devil, Choi Min Sik khắc họa trọn vẹn hình ảnh thầy phong thủy chất chứa nhiều băn khoăn về nhân sinh, luôn nỗ lực hành động vì mọi người. Danh hài Yoo Hae Jin truyền tải sự nghiêm túc của một người làm dịch vụ ma chay, song vẫn mang đến nhiều khoảnh khắc hài hước giúp giải tỏa không khí căng thẳng của bộ phim.
Kim Go Eun nhập vai tốt, thể hiện hình ảnh nữ pháp sư lạnh lùng và có đôi phần cao ngạo. Ở mỗi phân cảnh xuất hiện, người tình màn ảnh của Lee Min Ho đều tạo ấn tượng với người xem bằng thần sắc mạnh mẽ cùng những bộ cánh sành điệu. Song, không để ngoại hình lấn lướt tài năng, nữ diễn viên bộc lộ tâm lý nặng nề của nhân vật qua ánh mắt gợi nhiều ám ảnh, đồng thời chứng minh sự xả thân khi tự thực hiện nhiều màn nhảy múa, lên đồng.
Với vai diễn Bong Gil, Lee Do Hyun không có nhiều đất diễn nhưng vẫn kịp lưu dấu ấn bằng ngoại hình điển trai và sự tương tác ăn ý với Kim Go Eun. Ở một phân đoạn gần cuối phim, anh chứng minh sự tiến bộ khi lột tả sự giày xéo của nhân vật bị ác linh đoạt hồn.
Choi Min Sik, Yoo Hae Jin, Kim Go Eun và Lee Do Hyun kết hợp hài hòa, tạo được thiện cảm khi xây dựng hình ảnh những nhân vật biết gạt bỏ cái tôi, học cách làm việc với tập thể và sống có trách nhiệm với đất nước. Kịch bản chưa khai thác sâu câu chuyện nền của bốn người, song đây vẫn là một nền tảng vững chắc để bộ phim có thể phát triển thành một thương hiệu dài kỳ với bộ tứ làm trung tâm, tương tự loạt phim The Conjuring của Hollywood.
Bốn diễn viên bung tỏa thực lực. Ảnh: Hancinema
Exhuma: Quật mộ trùng ma có tiết tấu chậm, lượng thông tin dày, đòi hỏi khán giả kiên nhẫn, tập trung theo dõi từng chi tiết được đan cài trong hình ảnh và lời thoại, để nắm bắt toàn bộ diễn biến của phim. Song, việc các nhân vật giải thích chi tiết khá nhiều khiến mạch phim dài dòng không cần thiết.
Về sau, tuyến truyện về gia đình Park bị bỏ lửng, khiến đường dây phát triển của tác phẩm thiếu cân đối. So với sự đặt để tình tiết tỉ mỉ ở đầu phim, cách giải quyết ở hồi cuối có phần dễ dàng và nhanh chóng, chưa tạo được sự thỏa mãn khi kết phim.
Sau khi tạo làn sóng yêu thích ở Hàn Quốc, phim tiếp tục ăn khách ở Việt Nam, dẫn đầu doanh thu phòng vé ngay khi ra mắt, vượt mặt hai bom tấn Kung Fu Panda 4, Dune 2 và phim Mai.
Đỗ Hoàng
