Để phổ biến thương hiệu của mình đến với người tiêu dùng và bán được sản phẩm, các hãng bia đã tung ra nhiều chiêu tiếp thị từ đơn giản đến cao cấp. Đơn giản nhất là quảng cáo rầm rộ “Uống là trúng thưởng” với hình ảnh những món quà được in ngay ở mặt trong của nắp chai bia. Người trúng rất nhiều nhưng hầu hết chỉ là... một chai bia hoặc cái bật lửa gas, chiếc mũ lưỡi trai...
 |
|
"Mời anh dùng thử một ly bia của hãng em!" |
Có hãng thì chọn hình thức bốc thăm trúng thưởng bằng cách điền thông tin vào tờ bướm gửi về văn phòng. Vài tháng mở thưởng một lần, người trúng giải đặc biệt, giải nhất được báo chí đăng ì xèo với hình ảnh cụ thể đang dắt chiếc xe Dream II, ôtô hay khệ nệ bê đầu video, cái tivi... nên lắm “đệ tử lưu linh” ra sức uống để kiếm thưởng.
Bên cạnh đó, các hãng bia còn tung nhân viên tiếp thị đến các quán giăng quảng cáo kín cả bức tường, những tấm biển, hộp neon ghi tên quán đồng thời vẽ luôn cả nhãn hiệu bia cũng được tặng không, rồi ly uống bia, mảnh bìa cứng để lót ly, lịch, đồng hồ treo tường, áp phích xanh đỏ với những dòng chữ rất ấn tượng “Bia số 1 thế giới”, “Chất lượng như vàng”, “Bản lĩnh đàn ông thời nay”... nhằm tăng thêm cảm giác hứng thú cho khách hàng. Đã thế, bia lại còn được bán gối đầu và tùy theo quán lớn, quán nhỏ, hết vài két hoặc vài chục két nhân viên của hãng mới đến lấy vỏ, thu tiền đồng thời bổ sung thêm vài chục két nữa.
Nhưng chiêu quảng cáo độc đáo và hiệu quả nhất, thời thượng nhất là dùng “mỹ nhân tiếp thị bia”, tuyển những thiếu nữ mười chín, đôi mươi, ngoại hình khá vào công việc... khuyến mãi. Hầu hết những cô gái ấy là sinh viên đi làm thêm để kiếm tiền trang trải đèn sách, hoặc thi rớt đại học, chưa tìm ra việc làm ổn định.
Yêu cầu cơ bản khi tuyển dụng nhân viên khuyến mãi là phải trẻ đẹp, ngoại hình tương đối, làm việc từ 4h30 chiều đến khoảng 11h30 tối nên thường không ảnh hưởng đến giờ học chính quy của sinh viên, học viên học nghề... Phan Mỹ Huệ (19 tuổi, ngụ ở Hàm Tân, Bình Thuận) hiện là khuyến mãi bia, cho biết: “Gia đình em rất khó khăn, tuy được cha mẹ chu cấp hàng tháng nhưng được đứa bạn giới thiệu làm tiếp thị bia nên em muốn kiếm thêm tiền đóng học phí, lúc đầu có hơi mắc cỡ nhưng rồi cũng quen”. Còn Trần Thu Hồng (20 tuổi, ngụ Bình Phước) tiếp thị cho hãng bia Heineken được gần 4 năm thì khác: “Công việc không có gì nặng nhọc nhưng hôm nào gặp các bác say xỉn giả vờ vòng tay ôm cứng lấy eo, yêu cầu hôn hít rất kinh khủng nhưng mình vẫn phải kiên nhẫn xin ông ta buông ra chứ không thể phản ứng dữ được". Đã chấp nhận làm nghề này thì phải coi việc vuốt tay, bẹo má là chuyện thường tình, nói cho cùng giữa chốn đông người mấy ông cũng chẳng dám làm gì hơn việc táy máy tay chân vài cái cho vui. Đó là chưa kể đến những lần đi làm về khuya bị các anh dân phòng chặn đường hỏi thăm...
Nhiều người tóc đã muối tiêu nhưng khi vào quán nhậu gặp các khuyến mãi viên tuổi chỉ đáng con mình cũng “anh anh, em em” ngọt sớt rồi mời ngồi cùng uống bia. Ngô Thị Thu (20 tuổi, ngụ tỉnh Ninh Thuận, hiện là sinh viên trường Đại học Kinh tế), một khuyến mãi viên của hãng bia Đức, tâm sự: “Vừa rồi em gặp một bác tuổi lớn hơn ba em, nhưng ông ta cứ xưng “anh anh, em em” mời uống bia, thấy em không uống ổng bèn kêu em... nhúng môi cho ổng uống, thậm chí khi biết em là nhân viên tiếp thị bia, ông ta còn ra điều kiện nếu muốn ổng uống bia do em tiếp thị thì cho ổng nắm tay. Lương mỗi tháng chỉ được 600.000 đồng nhưng cứ mỗi chai bia bán ra, tụi em được hưởng huê hồng 500 đồng nên phải chiều khách để có thêm thu nhập”. Vì thế, cũng dễ hiểu tại sao các cô cắn răng chịu đựng những câu đùa thô tục, hành vi sàm sỡ của những “đệ tử lưu linh”, khi họ say thì Địa Trung Hải chỉ sâu... tới đầu gối!
Khi được nhận vào làm khuyến mãi viên, ngoài những nhà hàng, quán nhậu mà hãng phân công, các cô phải tự tìm lấy địa bàn cho riêng mình. Trần Thị Phượng kể: “Trước khi chính thức đi làm, em cùng nhỏ bạn bỏ ra cả tuần thăm dò những quán nhậu. Để bán được bia, điều quan trọng là quán đó phải đông khách chớ sang trọng hay xập xệ không thành vấn đề”. Sau khi tìm được địa điểm, các cô còn phải liên hệ với chủ quán để xin đứng chân và ở tất cả mọi quán mà khuyến mãi viên đứng chân cũng đều có những điều kiện hết sức đơn giản như: trong suốt thời gian khuyến mãi, các cô phải làm công việc của một người phục vụ, cho dù khách gọi bất cứ loại bia nào cũng phải phục vụ và cũng chẳng có lương bổng hoặc cơm chiều cơm tối gì cả.
Ông Phạm Minh Thành, chủ một quán nhậu trên đường Phạm Thế Hiển (quận 8) cho biết: “Thấy tội nghiệp nên tui cho vào tiếp thị chứ từ hồi có tụi nó, lượng bia quán tui bán ra giảm nhiều nhưng bù lại các cô rất xinh gái, mấy ông nhậu “mê” nên ngày nào cũng đông khách. Thêm nữa, buổi chiều là giờ cao điểm của dân ăn nhậu mà tự dưng có người phục vụ ăn mặc đẹp đẽ, lịch sự, nói năng nhỏ nhẹ, lại không phải trả thêm một cắc tiền lương thì còn gì bằng!”.
Cô khuyến mãi viên ở quán ông Thành là Nguyễn Thị Hoa, sinh viên năm thứ hai của trường Đại học KHXH&NV TP HCM, tâm sự: “Hãng cấm tụi em không được ngồi chung bàn với khách. Không được uống bia khi khách mời”. Việc không ngồi cùng bàn với khách là điều ai cũng làm được, nhưng khách mời mà không uống thì rất khó, mình mời người ta dùng bia của hãng mình, lúc khui bia họ mời uống một hớp mà mình không uống coi sao được?”. Để đối phó, hầu hết các cô đều áp dụng “chính sách” nhấp môi! Rồi thành quen, cô Phượng ở hãng Tiger bây giờ có thể “chơi” cả chục chai. Khách mời tới đâu, cô uống tới đó nên chẳng lấy gì làm lạ khi thu nhập từ tiền huê hồng của cô hàng tháng lên tới ba, bốn triệu đồng, kể cả tiền “bo” và đêm nào về cô cũng... xỉn!
Các cô còn thú nhận: “Không thiếu những ông tưởng tụi em là “gái” nên gạ đi... qua đêm”. Để phản ứng, hầu hết các cô đều im lặng, tránh ra chỗ khác và chỉ trở lại để lấy thêm bia hoặc tính tiền. Có cô “cao thủ” hơn thì vờ nũng nịu: “Anh hư quá hà...” để từ chối mà không làm khách quê hay bực mình.
Theo Công An TP HCM, thị trường tiêu thụ bia ở Việt Nam sẽ còn tăng trong nhiều năm tới cùng với sự tăng thu nhập của người dân. Vì vậy, không chỉ riêng những hãng bia nước ngoài hay bia liên doanh, mà những nhà sản xuất bia trong nước cũng nhảy vào cạnh tranh ráo riết, tiếp thị bằng... mỹ nhân. Họ góp phần làm nổi bật thêm thương hiệu của các hãng bia, thêm khí thế cho khách ăn nhậu và thêm bao nhiêu chuyện vui buồn trong cái nghề không ít tai tiếng này.
