Tự Long không phải là người được ăn cơm nghệ thuật từ tấm bé. Đã có lúc anh trở thành một gã thợ mộc. Lúc khác thì lại là lơ xe. Một cuộc sống di chuyển, biến động liên miên và tiền bạc thì còm cõi. Cuộc sống ấy không cho người ta nghĩ nhiều đến một thánh đường. Nhưng Tự Long đã lén mơ đến thánh đường ấy. Lén đi thi, đậu vào chuyên ngành chèo, Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Anh tìm cách để đi học mà không phải lo xin tiền gia đình.
Diễn viên Tự Long. |
Tự Long gần như hạ quyết tâm rằng, phải sống và tiếp tục niềm đam mê của mình. Hành trình sống thời sinh viên đó không quá dài, nhưng đủ cho Tự Long quen được nhiều người, biết được nhiều chuyện, làm thêm được nhiều nghề, để khi ra trường anh không hề bỡ ngỡ với sân khấu.
Nhiều năm liền, sinh viên Hà Nội quen mặt Long "Chèo" tại cà phê Vọng quán, cách dẫn tếu và nói rất nhanh, đôi khi khán giả chưa kịp nghe trọn câu đã thấy MC đi mất, để lại “dấu ấn đặc biệt”. Ngày đó, các sinh viên điện ảnh đi đóng phim rất nhiều, nổi tiếng cũng nhiều. Tự Long thì vô duyên với phim ảnh, lại học chèo “tom chat í a”, ngoại hình không bóng bẩy tài tử, vậy mà vẫn nổi tiếng trường điện ảnh. Vào cổng trường, hỏi Long "Chèo" ai cũng biết, chỉ vào tận phòng ký túc xá. Quen nhiều người, việc gì cũng giúp nếu có khả năng.
Tự Long giống như một kẻ nhiệt tình vô hại. Ít ai biết, đã có những khi nằm trên giường tầng ký túc xá, chàng trai gầy nhom ấy thèm một bữa cơm rau. Anh không phải là người may mắn trong nghệ thuật. Không có điều gì dễ dàng đến với anh. Cuộc sống ngập tràn vất vả, ngoi ngóp từ vị trí thấp nhất trong thang bậc nghệ sĩ để đi lên. Nhưng chưa khi nào anh nản lòng. Vì đã xác định như thế, đã xác định phải sống để thử xem mình sẽ đi được đến đâu trên hành trình dài đằng đẵng và nhiều gian khó này.
Những ngày đầu đi đóng phim, đã có nghệ sĩ nói thẳng với anh, nhìn cái mặt Tự Long là không muốn diễn. Họ không thích diễn chung với anh. Anh cũng là diễn viên không có duyên với phim ảnh. Từ bộ phim đầu tiên Trầu têm cánh phượng cho đến Nấc thang mới... vai diễn của Tự Long đều không đầy đặn và không được đạo diễn đầu tư cho tốt hơn. Tự Long nói, nếu anh làm lại chắc chắn sẽ tốt hơn. Nhưng những điều đó chưa bao giờ xảy ra nên anh đã không xuất hiện trên phim truyền hình từ lâu lắm.
Tự Long và Xuân Bắc trong một tiểu phẩm hài. |
Tự Long đã có những vai lớn trong những vở chèo của Đoàn chèo Tổng cục hậu cần. Anh là một diễn viên đeo quân hàm. Nhưng đó là mảng khuất trong đời nghệ thuật của Long. Báo chí ít nhắc, khán giả chỉ nhớ mang máng, hình như anh là một diễn viên chèo. Cũng có lẽ bởi những tiểu phẩm trong chương trình Gặp nhau cuối tuần khiến khán giả nhớ đến Tự Long nhiều hơn.
Và cũng nhờ sân khấu hài, anh trở thành một trong những gương mặt ăn khách phía Bắc. Chạy show mệt nghỉ. Diễn liên tục. Và thoát nghèo! Mua được đất, xây được nhà, mua được chiếc xế hộp để chạy show tỉnh xa cho cơ động. Nhưng chèo vẫn là thứ mê đắm nhất. Đi diễn hài thì diễn, cứ 7h30 lại lóp ngóp lên đoàn chèo, để nghe thông báo, để cùng tập, cùng diễn, có khi là lên để học chính trị, hoặc là những sinh hoạt chung của những người lính. Rồi sau đó, buổi chiều là bắt đầu đi tập, đi quay, đi dựng vở và chạy show. Ngày Tết cũng không nghỉ. Tự Long bảo, bao nhiêu năm nay, anh chưa từng nghĩ đến một ngày chủ nhật xa xỉ được nghỉ để đi chơi hay đại loại những điều tưởng như giản đơn như thế.
Trong làng nghệ sĩ, ai cũng biết Tự Long - Xuân Bắc như một cặp diễn viên trời sinh với hai nốt ruồi cân xứng ở hai khoé mép. Họ đã cùng diễn với nhau từ thời sinh viên, đến giờ cũng hơn 10 năm. Tự Long sòng phẳng, Bắc là bạn diễn tốt, là anh em hiểu nhau trong đời sống, nhưng Bắc không phải là bạn thân nhất của anh. Ngày 1/6 vừa qua, hai anh em lại dựng vở 5 anh em siêu nhân, thiếu nhi đi xem cười nghiêng ngả.
Tự Long bảo, Bắc là người đưa ra nhiều chi tiết hay, nhưng Long lại là người kết nối các sự kiện thành một tiểu phẩm. Hầu như tiểu phẩm nào của họ cũng do Long chấp bút. Họ tung hứng trên sân khấu, nhưng ngoài đời tính cách lại khác nhau một trời một vực. Long xuề xoà, cả tin; Bắc thận trọng, chắc chắn. Long cả nể, Bắc nghiêm túc trong công việc. Họ đã cùng đi một chặng đường quá dài. Và họ chưa có ý định... chia tay nhau. Long nói, có thể trong đời sống cá tính mỗi người khác nhau nhưng trong nghệ thuật, phải biết lựa ý nhau để tung hứng. Khi ấy, không phải là mình sống cuộc sống của mình mà sống cuộc đời của một nhân vật khác. Cho đến nay, Tự Long - Xuân Bắc vẫn là đôi bạn diễn và đôi bạn nghệ sĩ đặc biệt nhất...
Tự Long tự hào mình có nhiều bạn. Anh chơi với tất cả thiên hạ. Cả nể và dễ tin người. Trong khi rất nhiều nghệ sĩ phải chọn show, nhận đủ cát-xê mới chịu diễn thì anh nhận lời tất cả những lời mời mà anh cho là... lành mạnh, đôi khi không hề có tiền. Và khi đã hứa thì phải thực hiện cho bằng được. Long nói, anh muốn làm được nhiều việc vì không phải ai cũng nhận được lời mời, không phải ai cũng có cơ hội đến được với khán giả nhiều như thế.
Anh làm tất cả và chí tình với bạn bè. Chẳng hạn như đã hẹn với bạn về quê thì dù diễn xong, 10h đêm anh vẫn chạy xe về, chỉ để uống với bạn một ly rượu rồi lại chạy xe trở lại Hà Nội trong đêm. Nhưng không phải khi nào anh cũng nhận được những trái ngọt của tình bạn. Anh tự dặn mình, đừng tin người quá. Nhưng rồi, cái tính cả nể, cả tin và xuề xoà nghệ sĩ vẫn cứ bám theo anh như một bản tính khó dời...
Long đang lên hình chương trình Tôi yêu thể thao trên VTV với cương vị đội trưởng. Đó là một lĩnh vực anh cực kỳ yêu thích. Long nói, anh làm việc nhiều hơn người khác, vì anh là một nghệ sĩ trong biên chế quân đội, phải làm tròn công việc cơ quan rồi sau đó mới lo việc riêng của mình. Phải lựa thời gian, phải sắp xếp việc nhà, để công việc có thể trơn tru. Nhận thêm show này kể như là lịch làm việc lại càng thêm dày đặc.
Vợ chồng Tự Long trong ngày cưới. |
Nhưng anh sẽ dành một tuần để ở nhà chơi với cậu con trai. Vợ anh, một nữ họa sĩ, yêu anh từ ngày còn học chung trường Sân khấu Điện ảnh. Hai người đã cưới khá lâu, nhưng nay mới quyết định sinh con. Họ vừa sinh hạ một bé trai. Long cảm giác tràn trề hạnh phúc. Dường như, đến lúc này họ đã tích lũy đủ cho mình cả vật chất lẫn kinh nghiệm làm cha mẹ. Long nói, anh có kinh nghiệm trông trẻ con từ khi còn ở quê, trông em, trông cháu nhiều, nhưng đến giờ vẫn hồi hộp với "tác phẩm vĩ đại nhất của đời mình".
Tự Long nói, anh đặc biệt yêu trẻ con, nên anh sẽ tiếp tục dựng những chương trình dành cho các em thiếu nhi. Có lẽ vì thế mà fan của Tự Long chủ yếu là fan nhí...
Là diễn viên chèo đóng hài kịch, giờ Long phải đóng thêm vai ông bố nghiêm túc và chỉn chu. Nhìn anh cười nói say sưa, cảm giác anh như cái cây đang ra trái và những trái đầu mùa ấy đang dần chín...
(Theo Thế Giới Điện Ảnh)