Không ai có thể dễ dàng kiếm được lợi nhuận khi tất cả cùng “lên sàn” vì mục đích mua rẻ bán đắt. Mua bán chứng khoán không phải đi chợ mà muốn thành nhà đầu tư thực thụ thì phải có tầm nhìn.
Mỗi người khi tham gia thị trường chứng khoán (TTCK) đều có một cơ bản kiến thức và phong cách đầu tư riêng. Nếu như đa số các nhà đầu tư chứng khoán ở Việt Nam chỉ qua các lớp đào tạo cơ bản và nâng cao do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tổ chức thì ông Bình đã từng sang tận Hong Kong học từ rất sớm. Giờ thì hằng ngày, việc đầu tiên là ông lên mạng tham khảo các sàn giao dịch lớn trên thế giới, sau đó phân tích chứng khoán Việt Nam để 8h30 bắt đầu xuất phát đến sàn giao dịch.
Với các nhà đầu tư chứng khoán, thông tin là một tài nguyên vô cùng quan trọng. Đằng sau những dòng lệnh xuất hàng trăm triệu một lúc mua cổ phiếu là những phút lùng sục thông tin trên báo chí, rồi những phút nghiền ngẫm, phân tích cực kỳ căng thẳng. Khi cổ phiếu NKD của Công ty Kinh Đô miền Bắc “chào sàn” với giá dao động trong khoảng 29.000 đồng/cổ phiếu, ông Bình lập tức mua ngay mấy nghìn cổ phiếu. Khi thu thập thông tin và phân tích, phán đoán giá trị thực của cổ phiếu cao hơn giá hiện tại, ông liều vay tín chấp của ngân hàng để mua tiếp vài ngàn nữa.
Hôm sau, nháy mắt khớp lệnh, NKD tăng 1 điểm (1.000 đồng/cổ phiếu). Hôm sau nữa, 10h29 ông vào mạng xem bảng giao dịch trực tuyến của Công ty Chứng khoán Bảo Việt. Chỉ một phút sau, màn hình sáng lòe một màu vàng. Khớp lệnh, NKD tăng kịch trần (5% giá trị nữa). Ba ngày sau kể từ khi lệnh mua NKD của ông được khớp, cổ phiếu về đến tài khoản, ông bán ra với giá 33.000 đồng/cổ phiếu. Tính toán của ông đúng, có lúc cổ phiếu NKD tăng lên đến gần 35.000 đồng/cổ phiếu. Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, cứ 1.000 cổ phiếu, ông Bình lãi 4 triệu đồng!
“Chỉ phân tích sai, bốc đồng, thiếu thông tin là lãnh đủ ngay!”, một nhà đầu tư trẻ, cỡ 26-27 tuổi nói với PV Người Lao Động.
Trên nguyên tắc, mỗi ngày, nhà đầu tư chứng khoán ở Việt Nam chỉ chính thức làm việc có một giờ. Từ 9 đến 9h30 giao dịch đợt một. Từ 10 đến 10h30 giao dịch đợt hai. Có quyết định, chỉ chưa đến một phút là họ có thể thực hiện phi vụ mua bán trị giá cả trăm triệu đồng. Nhưng thời gian tiêu hao sức lao động của nhà đầu tư thực ra lại nằm ngoài một tiếng đồng hồ đứng trực tiếp tại các sàn giao dịch đó. Ít ai biết ông Hữu sau khi nghỉ hưu, cùng với việc mở tài khoản ở công ty chứng khoán, ông phải đầu tư mua cỡ 6 tờ báo kinh tế, suốt ngày cặm cụi đọc rồi ghi chép. Chưa hết, ông còn lắp đặt truyền hình cáp để xem tình hình thế giới, thuê bao Internet ADSL để tiện truy cập tìm các thông tin cũng như xem giao dịch trên mạng.
Với ông Nam, nhà ở quận Hai Bà Trưng, sự cực nhọc của nghề đầu tư chứng khoán còn nặng gấp mấy lần làm quản lý một nhà hàng như trước đây - khi ông chưa quyết định chuyển toàn bộ tài sản đầu tư vào chứng khoán. Ông thiết kế riêng một phần mềm ghi lại biến động, phân tích giá chứng khoán. Rồi những đêm mất ngủ truy tìm hồ sơ về nhân sự, tình hình kinh doanh của một công ty đang chuẩn bị bán đấu giá cổ phiếu. “Chơi chứng khoán phải có cái đầu”, chính khoảng thời gian “lặng” suy ngẫm cần tư duy định tính và khoa học này sẽ quyết định lỗ lãi và đẳng cấp của nhà đầu tư.
Cùng với lợi nhuận, sự chuyên nghiệp, những thủ pháp, tiểu xảo của các nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam cũng ngày càng “sắc bén”. Một trong số đó là khả năng “làm giá” chứng khoán ngay giữa thanh thiên bạch nhật. “Lẽ dĩ nhiên thị trường phải thuận lợi chứ vào đợt ảm đạm thì thánh cũng không làm gì nổi”, một “đại gia” tiết lộ.
Nguyên tắc khớp lệnh của TTCK không quá phức tạp, nó dựa trên chính những lệnh mua và bán mà các nhà đầu tư đặt. Có nhiều tình huống nhưng cơ bản thuật toán sẽ làm một động tác cân bằng: Mỗi người đưa ra một giá nhưng khi hai nhu cầu tốt nhất găp nhau thì khớp. Vì vậy, đến các sàn giao dịch chứng khoán, không khó lắm bạn có thể nghe thấy lời bàn: "Ấy nó bán kìa, giờ chỉ cần đặt lệnh mua 10 lô là giá xuống 0,2 điểm ngay".
Thuật “bắt lệnh” này thường đem lại hiệu quả với tỷ lệ thành công 50-70%. Láu cá hơn một chút là những nhà đầu tư bỗng ùa ra mua giá đắt, dân tình tưởng “có biến” vội mua theo. Trước giờ khớp lệnh khoảng 5 phút, anh ta ngấm ngầm viết lệnh hủy. Không hiếm trường hợp giá khớp cao hơn xu hướng hiện tại của thị trường. Hôm sau bán ra, nhà đầu tư thu tiền với giá hời.
Song thủ pháp cao tay hơn là ở những “đại gia” vốn lớn. “Bắt” được yếu tố tâm lý rất quan trọng trên TTCK, khi thấy một công ty trả cổ tức, thị trường có xu hướng lên, đến một mức độ nhất định, “đại gia” ra tay bán một lượng lớn cổ phiếu ở mức giá thấp nhất. Bỗng thấy giá khựng lại, nhiều người nghĩ đó đã là mức “tới hạn” rồi, lo sợ hôm sau cổ phiếu sẽ xuống nên bán vội. “Đại gia” sẽ có một bàn tay khác đón mua hết. Qua một, hai phiên giao dịch, cổ phiếu không bị ngáng trở tăng lại. Lúc ấy bán ra, “đại gia” thu bộn.
TTCK đã được chứng minh là một kênh quan trọng làm sống động nền kinh tế. Đầu tư chứng khoán là một hình thức bỏ vốn vào sản xuất kinh doanh. Nhiều nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam đã vui vẻ và tin tưởng khi nói về hai chữ “tương lai”. Và đến nay, nhiều người không những “sống được” mà đã “sống rất được” nhờ đầu tư cổ phiếu.
Dù “mệt óc” như thế nhưng số người đổ tiền vào cổ phiếu ngày càng đông thể hiện qua số các tài khoản đăng ký ở các công ty chứng khoán ngày càng nhiều. Lý do, theo nhiều nhà đầu tư thì TTCK ở Việt Nam hiện rủi ro rất thấp do biên độ biến động của giá bị khống chế ở 5% và cứ 30 phút mới khớp một lần chứ không khớp liên tục như ở nước ngoài. Lý do quan trọng khác là đầu tư chứng khoán hiện mang lại lợi nhuận khá cao. Tùy vào sự trầm lắng hay sôi động của thị trường mà một nhà đầu tư, với vài chục triệu hay chỉ trên 100 triệu đồng, mỗi tháng trung bình cũng có thể lãi 1-5 triệu đồng. Tất nhiên, tùy trình độ và vốn, có nhà đầu tư đã lãi tới trên 30 triệu đồng/tháng!
