Hai chữ bầu sô trong thị trường âm nhạc Việt Nam đã diễn tả chính xác vai trò của những người tổ chức show, quảng cáo hình ảnh, vẽ ra con đường phát triển cho ca sĩ, thu lợi và đôi khi... chơi xấu cả "gà" nhà.
Người bỏ vốn đi buôn
![]() |
Ông bầu Hoàng Tuấn, người có công lớn trong việc tạo dựg hình ảnh Đan Trường. |
Cũng như tất cả các hình thức đầu tư khác, các ông bầu cũng là người bỏ vốn và vận động trí óc tối đa để kinh doanh nhằm thu lợi nhuận cao nhất, chỉ khác một điều là hàng hóa mà họ "buôn" thuộc loại hàng hóa đặc biệt - "sản phẩm văn hóa". Vì thế nếu không khéo quản lý thì những "mặt hàng" này sẽ sớm trở thành những con "chim đa đa bay xa" trong làng nhạc. Lúc đó, bầu sô sẽ mất cả chì lẫn chài, mất cả thời gian mà còn đeo thêm tiếng xấu .
Một trong những bầu sô nổi tiếng dám bỏ vốn lớn cũng như đầu tư thời gian công phu để biến một người... thường thành một ngôi sao nổi chính là ông bầu Hoàng Tuấn của ca sĩ Đan Trường. Uy tín và quy mô của bầu sô này ngày càng mở rộng khi Hoàng Tuấn liên tiếp vươn dài cánh tay bằng nhiều hình thức độc quyền ca sĩ.
Nhà chiến lược của ca sĩ
Dù đầu tư cho ca sĩ dưới hình thức nào thì việc đầu tiên mà các "bầu" phải làm là lập ra một chiến lược cho "gà" của mình, và chiến lược đó "thâm hậu" đến đâu còn tùy vào "công lực" của ông bầu. Chính vì thế mà họ phải tính toán trên cả những dự định của ca sĩ với tất cả các kế hoạch lớn như: Phát hành album, tổ chức live show, gây dựng fan club đến những tiểu tiết như trang phục, đầu tóc, cách phát ngôn của ca sĩ và ngay cả những scandal đôi khi cũng nằm trong "chiến lược" của các "bầu" nhằm tận dụng tất cả những gì có thể để đưa "gà" của mình đến với công chúng nhanh nhất.
Những manager lớn thường đi đôi với những chiến lược lớn. Còn những người thường thường bậc trung cũng chỉ đưa ra những chiến lược trong tầm tay. Thị trường âm nhạc hiện nay đã xuất hiện nhiều "ông bầu" trẻ với những chiến lược rất táo bạo làm cho nhiều ông bầu có thâm niên trong nghề cũng phải dè chừng. Còn nhớ năm 2002, một người quản lý 8X của một công ty từng đưa tên tuổi của nam ca sĩ lên hàng top bằng chiến lược chinh phục các fan tuổi teen qua một tờ báo... tuổi học trò.
Người đồng hành lặng lẽ cùng ca sĩ
Không chỉ túc trực bên ca sĩ tại tất cả các "điểm nóng" mà nhiều bầu sô còn phải lăn lộn khắp hang cùng ngõ hẻm để âm thầm quảng cáo cho ca sĩ. Ca sĩ Nguyễn Phi Hùng lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng không phải trên sân khấu ca nhạc hay trên đài phát thanh, truyền hình mà chính qua cac poster được dán ở khắp các... cột đèn.
Chính những poster khá bắt mắt xuất hiện một cách đồng loạt theo kiểu... không thể không nhìn đã làm chàng ca sĩ này được chú ý đặc biệt, nhưng ít ai biết chính là "sáng kiến" của bà "bầu" Thủy Nguyễn. Đích thân bà bầu ôm xấp poster cùng đệ tử âm thầm xuống phố dán lên lúc 12 giờ đêm. Bầu Hoàng Tuấn cũng gian nan không kém, cứ mỗi lần ca sĩ đi biểu diễn hay quay video ở tỉnh là lúc nào cũng có anh bên cạnh với một xấp hình dành "phục vụ" cho các fan. Có lần số hình không đủ đáp ứng yêu cầu. Vậy là các fan xông vào... cào cấu ông bầu đến tả tơi.

Nguyễn Phi Hùng được "bà bầu" Thủy Nguyễn lăng xê hết mình.
Người minh họa cho ca sĩ
Không phải bầu sô lúc nào cũng giấu mặt hay phải chịu cảnh "đứng sau" ca sĩ, mà đôi khi họ cũng xuất hiện rành rành bên cạnh ngôi sao mà khán giả không hề hay biết. Nhiều người kiêm luôn cả vai trò đạo diễn cho các video clip hay liveshow của ca sĩ như "bầu" Hoàng Tuấn, Hữu Minh, có "bầu" còn làm luôn vai trò... diễn viên minh họa như trường hợp trước đây của ca sĩ Lý Hải.Trong một lần quay video nhưng thiếu diễn viên phụ, vậy là ông bầu Vĩnh Thuyên tình nguyện nhảy vào... đóng vai phụ cho ca sĩ của mình, ai ngờ sau này ông bầu - ca sĩ lại trở thành một cặp ăn ý trong các video ca nhạc. Không chỉ vậy, Vĩnh Thuyên còn kiêm cả vai trò viết kịch bản và lắm lúc gánh luôn nhiệm vụ "đạo diễn" cho các video clip của Lý Hải. Và đến người quản lý mới của Lý Hải, mới đây cũng là người vừa đóng xong một vai... phản diện trong phim ca nhạc Trọn đời bên em của ca sĩ này.
Và đôi khi trở thành người chơi xấu ca sĩ
Cách đây 2 năm, khi các ban nhạc Việt Nam nối tiếp nhau tan rã, bầu sô cũng được mùa làm ăn.Vào thời điểm đó, không ít diễn viên, nghệ sĩ cũng trở thành bầu sô. Vì lời ngon tiếng ngọt và những viễn cảnh tươi sáng được vẽ ra mà không ít giọng ca đã dốc hết tiền của lẫn thời gian cho bầu sô. Kết quả, 90% các "con bài" độc quyền này đều quay ra kiện ông bầu.
May mắn thắng kiện cũng "trày ví tróc vảy" nhưng đa số đều phải "ngậm đắng nuốt cay" làm trả nợ số tiền lên đến hàng trăm triệu mà các bầu sô gọi là "luyện thanh", "đầu tư quần áo", "quảng bá hình ảnh"... cho các ca sĩ. Trước khi mọi việc được sắp xếp "đâu vào đấy", báo chí đã tràn ngập những lời xỉ vả, giữa bầu sô và ca sĩ - những người mà mới hôm qua còn "tay trong tay" quyết tâm làm nên chuyện lớn trên bầu trời âm nhạc.
Dù thành công hay thất bại, dù thủ đoạn hay đơn giản, các bầu sô Việt Nam vẫn góp phần tạo nên màu sắc thị trường cho âm nhạc Việt Nam hiện đại. Nhưng để được gọi là người quản lý hay nhà sản xuất thực sự - như thế giới trân trọng - thì họ vẫn còn thiếu một môi trường chuyên nghiệp.
(Theo Mỹ Thuật)