 |
|
Nhiều cô gái làm mẹ ở tuổi còn rất trẻ. |
Ngất ngưởng và khật khưỡng vì rượu ngô đã ngấm, Giàng A Cánh (Sà Lĩnh, Mai Châu, Hòa bình), đảo đôi mắt lờ đờ tìm kiếm bóng cô vợ sinh năm 1989 trong gian nhà gỗ hiếm cửa sổ để sai mang thêm rượu và thức ăn cho khách. Bắt vợ từ mùa xuân năm ngoái, năm nay vợ chồng Cánh hạ quyết tâm sang năm con trâu phải sinh hạ được cậu quí tử.
Hơn vợ một tuổi, Cánh tâm sự, thế là còn lấy vợ muộn bởi trong đám bạn "choai choai" gần chục thằng, có người kéo vợ khi mới 13, 14 tuổi và tới giờ đã "con đàn cháu đống". Thấy chồng gọi, vợ Cánh ngượng ngùng chạy từ dưới bếp lên, trên tay bưng đĩa bánh dày nướng nóng hổi. Để mặc chồng đang khề khà với đám bạn, cô vợ lại ra bậu cửa ngồi bó gối, hướng ánh mắt về phía người đi chơi tết.
Bước vào cuộc sống gia đình khi cả hai vẫn còn trẻ con, vợ chồng Cánh vụng về và lóng ngóng cả chuyện yêu nhau. Chàng trai người Mông kể, lần đầu tiên gần gũi vợ, cả hai đều xấu hổ và run bắn lên, chẳng ai dám động đậy và nằm cách nhau một đường thẳng phân chia ranh giới.
 |
|
Những em bé Mông địu em đi chơi tết. |
Theo tục lệ của người Mông, sau khi bắt cô gái về nhà ba ngày, chàng trai tới nhà vợ xin cưới, hai người mới được quan hệ. Trong ba ngày "thử thách", cả hai được phép ngủ chung nhưng "không làm gì", chỉ nằm nói chuyện, nhớ về những kỷ niệm khi lần đầu hẹn hò.
Thành thật đến tự nhiên, Cánh kể chuyện hai vợ chồng "yêu nhau": "Mình nói với vợ về những dự định tương lai sẽ làm gì và nói nhiều chuyện với nhau, có khi mãi chẳng bao giờ hết chuyện đâu. Còn chuyện này nọ á, chẳng dám đâu vì cả hai đều xấu hổ lắm. Vợ cho mình gần gũi nhưng mình chưa muốn vì vẫn ngại".
Trước khi lấy vợ, các chàng trai trong đám bạn Cánh tụ tập để truyền lại những kinh nghiệm cho bạn. "Còn ít tuổi nên chuyện đó mình học bạn bè một phần, phần còn lại, mình tự biết. Những đứa bạn mình lấy vợ rồi có kể cho nghe chuyện của nó và bảo mình nên làm thế này nên làm thế kia", Cánh hồn nhiên chia sẻ.
Mùa xuân về, cánh thanh niên bản lại bắt đầu đi tìm bạn. Cánh bảo, trên này, họ bắt đầu tìm hiểu và kéo nhau từ tháng 1 đến tháng 3. Tháng 4 không ai còn đi bắt vợ nữa, nếu không sẽ bị cho là "ăn cơm trước kẻng". Chỉ trừ những trường hợp đặc biệt mới tổ chức đám cưới vào tháng này.
 |
|
Lóng ngóng, vụng về về làm dâu nhà người khác khi vẫn còn ở cái tuổi "ăn chơi". |
Khi cô gái đã bị bắt, gia đình người con trai cắt tiết gà tức là đã trở thành ma nhà người ta, dẫu có trốn được quay về nhà mẹ đẻ cũng không còn được chấp nhận nữa. Trước kia, cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy nhưng giờ, các chàng trai được tự do kéo cô gái nào mình ưng về làm vợ. "Nếu không đồng ý, nó sẽ khóc và bảo chưa muốn lấy chồng, để một, hai năm nữa đã. Lúc đó, mình sẽ thôi không bắt nữa để nó đi tìm người khác và mình cũng tìm người khác", Cánh giải thích. "Mình định lấy ai thì tối nào mình cũng xuống chơi, nói chuyện. Chúng mình quen nhau lúc đi chợ, vợ mình không biết ghen đâu".
Ngồi cùng mâm uống rượu, Tánh A Xí sinh năm 1992, bạn thân của Cánh, hớn hở khoe, ra tết cũng đi bắt vợ: "Nhà vợ cách nhà em 7 cây số. Hết tết là em đi bắt". Lễ kéo vợ sẽ có sự giúp sức của những người đàn ông đã có gia đình vì như thế, theo lời Xí, "họ có kinh nghiệm". Vắt chiếc khăn len màu tím lên cổ, Xí khoe, đó là của bạn gái đan tặng. Nói dứt lời, thân hình con con, thấp bé của Xí đã thấy "nhảy nhót" làm trò trên chiếc xe máy đang mất hút vào đám khói bụi mù.
Bài và ảnh: Bình Minh
