Cao Hoài Long, 40 tuổi, phạm nhân tại trại giam Vĩnh Quang, Bộ Công an nhìn già hơn nhiều so với tuổi. 7 năm có lẻ trong chốn lao tù, Long bảo đã "chiêm nghiệm" được nhiều thứ, rèn được đức tính nền nã hơn. "Chỉ vì phút hung đồ để rồi tôi phải trả giá đắt", phạm nhân này thở dài.
Long đều đều kể lại sự việc xảy ra 7 năm trước tại trại tạm giam số 1 Công an Hà Nội. Lần đó, Long mới bị kết án 12 tháng tù giam về tội Trộm cắp tài sản. Chung buồng với anh ta còn có Bùi Văn Hường, Nguyễn Văn Được, Vũ Hoàng Anh, Trần Hồng Thái.
Trong phòng tạm giam khi đó, Hoàng Anh được coi như "đại ca", đứng ra giải quyết các xô xát bất đồng của các can phạm khác. Theo lời Long, sáng sớm 28/5/2006, Hường dậy giặt quần áo và xô xát với Được. Hường đánh Được khá đau nhưng không ai dám can thiệp vì Hoàng Anh bắt cả nhóm làm ngơ.
Hai tiếng sau, Hoàng Anh gọi Được và Hường bắt khoanh tay trước ngực, cúi đầu, ngồi xổm để xử lý về việc xô xát. Lúc đó, Long và Thái đứng quanh để gây áp lực. Khi Được nói, Long ấn đầu bạn cùng phòng xuống mặt sàn xi măng vì cho rằng anh này "nói điêu" và còn nện gót chân liên tiếp vào lưng Được mặc cho nạn nhân kêu la.
Theo lời Long, Hoàng Anh có can ngăn nhưng do được Thái cổ vũ, gã đã đánh vào mặt, ngực anh Được đến khi ngất xỉu. Thấy vậy, Hoàng Anh lệnh cho Hường đưa Được về cuối sàn nhà, lấy chăn đắp lên người và yêu cầu mọi người dọn dẹp hiện trường vì cán bộ chuẩn bị điểm danh. Hoàng Anh còn chỉ đạo cho Hường dựng Được ngồi dậy khi quản giáo đến. "Lúc cán bộ rời phòng, Hoàng Anh kiểm tra thì thấy Được yếu qua nên gọi quản giáo đưa đi cấp cứu", Long kể. Tuy nhiên, can phạm này đã tử vong do bị đa chấn thương.
Bị đưa ra xét xử, Long bị TAND Hà Nội tuyên tử hình về tội giết người, Hoàng Anh và Thái cùng bị chung thân vì đồng phạm trong vụ sát hại bạn cùng phòng giam. Sau phiên xử sơ thẩm, các bị cáo này đã đồng loạt kháng cáo, xin giảm nhẹ hình phạt.
"Tôi cũng chỉ mong có cơ hội chuộc lại lỗi lầm của mình được Nhà nước khoan hồng. Lúc đó tôi ăn năn, hối hận vì tội mình gây ra cho Được nhiều lắm", Long tâm sự. May mắn cho Long và đồng bọn, cấp phúc thẩm xét đến nhiều yếu tố và đã chấp nhận kháng cáo. Long được tha tội chết, nhận mức án chung thân. Hai can phạm khác cũng được giảm thành tù có thời hạn.
Long bảo không miêu tả rõ nét được cảm giác khi HĐXX tuyên giảm tha tội chết cho anh ta. Long đã rớm nước mắt, người nhà anh ta cũng khóc. Long bảo lời tuyên án hôm đó đã thức tỉnh "tâm can" gã nhiều làm bước đệm cho việc gắng cải tạo tốt sau này trong trại. "Không phải ai cũng may mắn như tôi", nam phạm nhân này chia sẻ.
Sau khi thành án, Long được chuyển về trại Vĩnh Quang cải tạo. Trải lòng về những ngày đầu vào trại với mức án chung thân, Long bảo suy sụp tinh thần trầm trọng. Phải mất một thời gian, sau khi nhận được những lời động viên của quản giáo tại trại, Long lấy lại mong muốn trở về cuộc sống tự do.
Một giám thị trại cho biết, Long lao động chăm chỉ và thực hiện tốt các quy định nên nhiều năm được xếp loại khá. Hiện giờ, Long vẫn đang tích cực cải tạo để trả án và mong mỏi có "phép màu" giúp anh ta xuống án có thời hạn.
Long tâm sự, chỉ vì phút "yêng hùng" để rồi nhận án chung thân. Anh ta bảo đó là bài học "đắt" mà đến giờ mới nhận ra. "Sám hối cũng đã muộn nhưng không phải là kết thúc. Tôi mong không ai vướng vào vết xe đổ của mình", Long nói.
Việt Dũng