Chế tác chân tay giả cho người khiếm khuyết

23h hôm 24/1, trong căn phòng nhỏ tại phố Tân Mai, quận Hoàng Mai, anh Đào Văn Phúc và anh Trần Huy Hiệp tỉ mẩn tạo từng nét vân trên bốn ngón tay giả được làm từ silicon, do một khách nữ đặt hàng. Để có một sản phẩm đẹp, thật nhất, vẽ được một chút, các anh lại so với màu da trong ảnh khách gửi.

"Ngày mai phải giao cho khách, chúng tôi muốn sản phẩm phải hoàn hảo vì bạn ấy là con gái, cần phải đẹp", anh Hiệp nói và cho biết để làm ra một ngón tay giống thật không khó, nhưng để chúng khớp với bàn tay của một người không đơn giản.

9h sáng ngày 25/1, nữ khách hàng có mặt tại cửa hàng. Giơ bàn tay mới được lắp các ngón giả, vị khách nhận xét: "Rất khó để phân biệt ngón thật, giả và hoạt động rất thoải mái", cô cho biết Tết năm nay có thể tự tin ra ngoài mà không cần giấu bàn tay bị cụt ngón của mình.

Anh Hiệp kể từng là nhân viên kỹ thuật với mức lương ổn định. Bốn năm trước, tình cờ nghe các bệnh nhân mất chi chia sẻ về sự mặc cảm mỗi khi ra ngoài, anh nảy ra ý định tự tạo những sản phẩm bàn tay, chân, tai, mũi... từ silicon có chất lượng, độ thẩm mỹ không thua kém hàng ngoại nhập. Tuy nhiên, giá thành lại rẻ hơn để hỗ trợ người khiếm khuyết.

Biết anh Phúc có xưởng chuyên chế tác khuôn mẫu kim hoàn từ silicon, anh Hiệp ngỏ ý hợp tác và nhận được sự đồng ý. Năm 2017, Hiệp nghỉ việc và cả hai bắt đầu nghiên cứu.

Khi mới vào nghề, hai anh gặp nhiều khó khăn để tìm cách thức chế tác sản phẩm và đầu vào nguyên liệu. Có thâm niên trong nghề chế tạo silicon nhưng làm bộ phận khiếm khuyết là lĩnh vực mới mẻ với anh Phúc. Không có cơ sở đào tào chuyên nghiệp, toàn bộ kiến thức hai anh học qua sách và video hướng dẫn từ nước ngoài. "Tự thiết lập toàn bộ quy trình kỹ thuật, cũng như nhập nguyên liệu nên sản phẩm bị lỗi hỏng khá nhiều. Chúng tôi thất bại hàng trăm sản phẩm để có được một sản phẩm hoàn chỉnh, ưng ý nhất", anh Phúc tâm sự.

Sau hai năm nghiên cứu (2018 - 2020), anh Hiệp và anh Phúc hoàn thiện quy trình sản xuất gồm các bước lấy mẫu, chỉnh sửa khuôn bằng đất sáp, dùng silicon làm khuôn, đúc thành sản phẩm, cuối cùng là phủ màu thẩm mỹ và chỉnh sửa chi tiết.

Anh Hiệp cho hay sản phẩm được lấy mẫu bằng silicon cho phép người làm có thể lấy từ vân tay, hoa tay cho đến các chi tiết trên da hệt tay thật. Đặc biệt, 80% các công đoạn được làm thủ công với màu sắc bắt mắt, hình dạng y nguyên bản gốc.

Trong các bước, anh Phúc nói khó nhất tạo màu cho sản phẩm sao cho giống da người đeo. Để màu sắc của chi giả đạt độ giống trên 95%, người thợ phải dùng màu chuyên dụng cho silicon, giúp chi giả bền màu, ít bị mài mòn trong quá trình dùng.

Thông thường, mỗi ngón tay, chân giả mất từ 10 đến 15 ngày thực hiện, nhưng các bộ phận khó như mũi, tai hay một bàn tay, chân cần đến vài tháng. Mức giá từ một đến 15 triệu đồng tùy độ khó, tuổi thọ trung bình khoảng ba năm. "Giá nghe có vẻ cao nhưng so với các sản phẩm đặt từ nước ngoài chỉ bằng 1/10 đến 1/20", anh Phúc nói.

Thời gian đầu, nhóm yêu cầu khách đến cửa hàng để tiện lấy mẫu, đo khích thước. Nhưng dịch bệnh kéo dài buộc hai anh nghiên cứu bộ kit lấy mẫu phục vụ khách ngoại tỉnh. "Những khách không thể đến, chúng tôi sẽ gửi bộ kit lấy mẫu đúng kích thước, chi tiết bộ phận cần làm giả kèm theo bản hướng dẫn cùng tông màu da để đối chứng. Căn cứ vào mẫu gửi về sẽ thực hiện", anh Phúc nói và cho biết một số trường hợp khó lấy mẫu, anh có thể hướng dẫn khách scan hình ảnh 3D và gửi về, giúp khách tiết kiệm thời gian di chuyển.

Khách của nhóm trải dọc từ Bắc vào Nam, đa phần là người làm trong các làng nghề cơ khí, mộc, không may bị mất một phần cơ thể trong quá trình đi làm, số còn lại là dị tật bẩm sinh hoặc tai nạn giao thông.

Trong số người từng đặt hàng, anh Phúc nhớ nhất trường hợp cô gái 23 tuổi ở TP HCM bị khiếm khuyết mũi, sau vụ tai nạn năm 3 tuổi. Cô trải qua hàng chục cuộc phẫu thuật, lấy phần lớn sụn trên cơ thể để "dựng mũi" nhưng đều thất bại. "Khi tìm đến chúng tôi, bạn ấy dường như không còn hy vọng", anh Phúc nhớ lại.

Thương trường hợp của cô gái, hai anh mạnh dạn nhận làm thử. Sau nhiều lần thất bại, chiếc mũi giả từ silicon gắn vừa khít trên gương mặt. "Giờ em có thể tự tin cởi bỏ khẩu trang khi giao tiếp, sau gần 20 năm sống trong sự tự ti", anh Phúc kể lại cô gái đã hét lớn khi nhìn mình trong gương.

Trong thời gian tới, nhóm anh Phúc mong muốn mở rộng sản xuất, chế tác được nhiều bộ phận khiếm khuyết phức tạp, để phục vụ người có nhu cầu trên khắp cả nước.

Đông Vũ