Năm nay lượng kiều hối về nhiều. |
Ông Trịnh Văn, ở Houston, bang Texas (Mỹ), trao cho một người bạn 200 đôla Mỹ và nói: “Nhờ anh mang về cho con gái tôi ở Hóc Môn”. Khi đồng ý giúp ông, người bạn không hình dung hết niềm hạnh phúc của người nhận. Chị Trịnh Lan, con gái ông Văn nhận món tiền cha gửi rối rít: “Cảm ơn bác. Hai đứa con của con sẽ dùng số tiền này để đóng học phí”. Ông Văn là chủ một cửa hàng bán kem ở Houston, có một vợ, hai con, nhưng ông phải gửi tiền cho một người con còn ở Việt Nam mà ông mới tìm lại được sau 30 năm thất lạc.
Không chỉ ông Văn mà người hàng xóm Trần Hùng, một ngư dân làm ăn khấm khá trên vùng biển Galveston, bang Texas cũng thường xuyên gửi về nhà hàng năm không dưới 10.000 đôla.
"Tôi có thể sống với số lương hưu mà không phải làm thêm”, bà Nguyễn Vân Phép, ở quận Alexandria, bang Virginia nói. Đã ở tuổi thất thập cổ lai hy nhưng bà vẫn cố gắng giữ chỗ làm trong một bệnh viện tư mỗi tuần ba ngày. Nghĩ đến những người thân ở một làng quê nghèo thuộc tỉnh Vĩnh Long, bà cố gắng kiếm vài trăm đôla hằng tháng gửi về giúp bà con ở nhà.
“Thật ra, kiều hối mà người Việt ở Mỹ gửi về nhà chủ yếu là giúp gia đình chứ không phải đầu tư. Nhưng “tích tiểu thành đại”. Mỗi người một ít, số tiền đó lên đến cả tỷ đôla mỗi năm”, Anh Bạch Ngọc Chiến, tùy viên báo chí và văn hóa Đại sứ quán Việt Nam tại thủ đô Washington nhận xét.
“Câu lạc bộ 100 tỷ đôla”
Bà Phép, ông Trịnh Văn và nhiều người lao động Việt Nam khác không biết những đồng tiền dành dụm của họ là “thành viên” của “Câu lạc bộ 100 tỷ đôla kiều hối” mà những người lao động ở nước ngoài gửi về nhà hằng năm trên khắp thế giới.
Theo ông Trần Phương Bình, Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á, cho biết, nguồn tiền lớn nhất gửi về Việt Nam theo thứ tự là từ Đông Âu, Mỹ, Canada và Australia. Tờ Newsweek số đầu tháng 1/2005 khẳng định, VN là một trong ba nước có số người lao động ở nước ngoài có gửi tiền về nhà đang tăng lên, bên cạnh Philippines và Pakistan.
Xu hướng của các nước đang phát triển hiện nay là đi tìm những nguồn tài chính mới, có tính “sáng tạo” hơn để bổ sung vào ngân sách chống đói nghèo. Mặc dù con số lẻ có thể khác nhau một chút, cả Ngân hàng Thế giới (World Bank) và Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ (Inter-American Development Bank) đều ước tính tổng số nguồn kiều hối lưu chuyển trên thế giới hằng năm là 150 tỷ đôla Mỹ.
Ông Huỳnh Đăng, điều hành một doanh nghiệp tư nhân tại TP HCM, làm đại lý dịch vụ kiều hối cho các ngân hàng, cho biết, công ty của ông đã giúp chuyển về Việt Nam lượng kiều hối gần 500 triệu đôla trong vòng ba năm, chủ yếu là từ Mỹ.
Anwarul Karim Chowdhury, trợ lý Tổng thư ký Liên hiệp quốc, phụ trách tiểu ban “những nước nghèo nhất” cũng thừa nhận, nguồn kiều hối được chuyển qua các kênh không chính thức có thể đạt tới con số 100 tỷ đôla. “Lượng tiền này đã góp phần làm gia tăng nguồn vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA)”, ông Chowdhury nói.
Tại nhiều nước nghèo, nguồn kiều hối là lớn nhất trong các nguồn trao đổi ngoại tệ của đất nước. Chẳng hạn Tajikistan, nổi tiếng xuất khẩu trà, nhưng kiều hối lại cao hơn ngoại tệ thu về từ xuất khẩu trà. Tại Tonga, kiều hối chiếm đến 30% tổng sản phẩm nội địa (GDP).
“Kiều hối đổ về ngày càng nhiều hơn cho các nước nghèo, đơn giản vì nghèo nên họ tìm cách xuất khẩu lao động ngày càng nhiều”, ông Chowdhury nói.
Gấp đôi dân số VN
Số người mà ông bà ta thường gọi là “tha phương cầu thực” đó hiện nay trên thế giới là 175 triệu, hơn gấp đôi dân số Việt Nam, và tăng đến 75 triệu người so với năm 1960. Trong đó, người Việt, kể cả Việt kiều và xuất khẩu lao động trong những năm gần đây, cũng chiếm xấp xỉ 4 triệu người.
Nơi thu dụng nhiều lao động nước ngoài nhất là châu Âu với 56 triệu người, tiếp đến là châu Á (50 triệu), rồi lần lượt là Bắc Mỹ (41 triệu), châu Phi (16 triệu), Mỹ Latinh và Caribe (6 triệu), Úc (gần 6 triệu). Ông Fernando Jimmenez - Ontiveros, Trưởng phòng Kế hoạch ưu tiên của Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ, phát biểu mới đây tại Ủy ban Di dân của Liên hiệp quốc cho rằng con số 150 tỷ đôla kiều hối toàn thế giới mà Liên hiệp quốc công bố thấp hơn con số thực tế vì “dữ liệu lưu trữ quá kém”.
Ông Fernando nói: “Số kiều hối này đã làm gia tăng sức mua của khoảng 150-200 triệu người trên toàn thế giới”. Tuy nhiên, ông cũng cảnh cáo rằng các chính phủ thường có khuynh hướng không xem đây là một hình thức ODA (viện trợ phát triển chính thức). “Đây là nguồn tài chính rất quan trọng để phát triển, tất nhiên chúng không thể thay thế viện trợ”, Ông Fernando nhấn mạnh.
(Theo Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn)