Cố tỷ phú sòng bạc Stanley Ho có 17 con với 4 vợ, tạo nên một gia đình đông đúc và phức tạp bởi luôn tồn tại những tranh chấp. Từ cái nhìn của người ngoài, những căng thằng trong gia đình Ho không khác gì phiên bản đời thực của phim truyền hình ăn khách về tranh chấp quyền thừa kế Succession của các con một tỷ phú sau khi ông qua đời, được phát sóng trên HBO.
"Nếu chỉ có một hoạt động kinh doanh cốt lõi, chắc chắn tất cả mọi người trong gia đình đều không thể tham gia vào", Winnie Peng, Phó giáo sư nghiên cứu về các doanh nghiệp gia đình châu Á tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong, nói. "Với 17 đứa con, làm thế nào để giao cho chúng những vị trí khác nhau và đảm bảo chúng không gây chiến với nhau?".
Cây gia phả nhà tỷ phú Stanley Ho. Đồ họa: SCMP
Gia đình Ho đã đưa ra giải pháp: Một số con đi theo đường riêng của họ, để lại quyền quản lý đế chế sòng bạc cho những người được chọn. Điều đó giúp ngăn chặn phần lớn xung đột công khai, thể hiện sự đoàn kết tại đám tang của Stanley Ho năm 2020, dù năm ngoái một tòa án địa phương phải đứng ra quản lý tài sản của ông trùm sòng bạc, sau khi gia đình này không đạt được thỏa thuận.
Với đế chế kinh doanh sòng bạc của nhà họ Ho, việc đảm bảo không có cuộc đấu đá nội bộ là đặc biệt quan trọng vì nó đang phải đối mặt một trong những thách thức lớn nhất. Các công ty nhà họ Ho đã phải chịu áp lực ngày càng lớn khi đại dịch Covid-19 làm tê liệt ngành công nghiệp sòng bạc. Đồng thời chính quyền Macau đang thúc đẩy giảm sự phụ thuộc vào lĩnh vực này trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng giám sát chặt chẽ. Cơ quan chức năng gần đây bắt giữ hai ông trùm kinh doanh junket lớn nhất thành phố, ngay khi cho biết sẽ giảm các điều khoản của giấy phép kinh doanh sòng bạc, vốn được gia hạn vào tháng 6. Nhà họ Ho có ba trong 6 giấy phép được cấp ở trung tâm cờ bạc lớn nhất thế giới này.
Những thách thức trên tác động rõ ràng đế chế kinh doanh nhà họ Ho. Tại SJM Holdings Ltd - nơi nắm giữ hoạt động kinh doanh chính của gia đình, kiểm soát số lượng sòng bạc lớn nhất ở Macau, doanh thu hàng năm giảm 70% năm ngoái so với mức trước đại dịch. Giá trị thị trường của công ty chỉ bằng 1/5 so với thời kỳ đỉnh cao năm 2013.
Sự sụt giảm này khiến gia đình Ho mất 4 tỷ USD từ tháng 11/2020, khi họ được xếp hạng là gia tộc giàu thứ 17 châu Á, theo Bloomberg Billionaires Index. Hiện với tổng tài sản 10,6 tỷ USD, nhà họ Ho không còn nằm trong số 20 gia tộc giàu có nhất khu vực.
Ông trùm sọng bạc Stanley Ho bên cạnh các con và vợ ba (ngồi cạnh) trong sinh nhật năm 2018. Ảnh: The standard
Thực tế, động thái hợp lý hóa công việc kinh doanh của gia đình Ho diễn ra ngay cả trước khi Stanley Ho qua đời. Ba năm trước, các con của ông trùm với vợ hai đã giành được quyền kiểm soát hội đồng quản trị của SJM bằng cách thiết lập một liên minh với nhóm cổ đông khác. Khi đó không có người con hoặc người vợ nào của tỷ phú dám công khai chống lại thỏa thuận này.
Theo đó, con gái Daisy Ho lãnh đạo SJM từ năm 2018, trong khi chị gái bà - Pansy - là đồng Chủ tịch của MGM China Holdings Ltd. trong nhiều năm. Họ cũng cùng nhau lãnh đạo nhà phát triển bất động sản Shun Tak Holdings Ltd. Em trai họ - Lawrence - là Chủ tịch Melco International Development Ltd.
Trong khi đó, Sabrina Ho, con gái vợ tư của Stanley, được cha khuyến khích không theo con đường kinh doanh truyền thống của gia tộc. "Bố nói với tôi: 'Con không nên liên quan gì tới cờ bạc trong cuộc đời mình' và tôi đã quyết định tôi sẽ làm như vậy', Sabrina nói trên Wechat. Vì vậy, thay vì tranh giành một vai trò trong đế chế cờ bạc của cha, cô gái 31 tuổi chuyển sang nghệ thuật.
Gia đình đã giúp Sabrina thành lập Poly Auction Macau - công ty con của Tập đoàn Poly Culture Group - kinh doanh mọi thứ từ nghệ thuật đến vũ khí. Dù có ít kinh nghiệm về nghệ thuật ngoài thời gian trực tổng đài điện thoại cho công ty mẹ ở Bắc Kinh, Sabrina trở thành Giám đốc điều hành Poly Auction Macau.
Một số anh chị em khác của Sabrina cũng đang tìm kiếm con đường riêng và thoát ly đế chế kinh doanh truyền thống của gia đình. Mario - con trai út của ông trùm và vợ tư - là Giám đốc điều hành một công ty trò chơi và thể thao điện tử niêm yết tại Hong Kong. Mario cũng lên kế hoạch cho một nền tảng gồm các văn phòng gia đình ở Greater Bay Area. Josie, một ca sĩ kiêm diễn viên, đã thành lập công ty điện ảnh của riêng mình và đi lưu diễn với ban nhạc rock của cô. Con gái Laurinda ra mắt thương hiệu mì bò của riêng mình.
Vua sòng bạc Macau Stanley Ho. Ảnh: Sina
Ngay cả Lawrence, người đứng đầu Melco, cũng đang chuyển sang các khoản đầu tư khác. Văn phòng gia đình của ông - Black Spade Capital - đã mua một công ty y tế ở Hong Kong và thành lập một công ty mua lại với mục đích đặc biệt ở Mỹ vào năm ngoái.
Theo Phó giáo sư Peng của Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong, ở Trung Quốc, phân nhánh có thể là một cách để các doanh nhân thế hệ kế thừa chứng tỏ họ có khả năng thành công ngoài lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của gia tộc. Nhưng nó cũng có thể được sử dụng để lập kế hoạch đặt cược vào những vận may lớn khác và đưa đế chế gia đình vững chắc hơn trong thời kỳ khó khăn.
"Nếu họ biết rằng môi trường kinh doanh không còn ổn định, muốn giảm thiểu rủi ro khi con cái đi theo những cách khác nhau, nó chắc chắn sẽ có lợi", Peng nói.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)
