Cán bộ y tế ở huyện Kỳ Sơn, Nghệ An lấy mẫu đối với những người liên quan đến một ca bệnh bạch hầu tại địa phương trong 8/7. Ảnh: VnExpress
Bệnh bạch hầu cũng sản sinh ra độc tố gây tổn thương tim và thần kinh. Bệnh có thể lây từ người sang người khi người bị nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi. Một số người có thể không có biểu hiện bệnh nhưng vẫn có thể truyền vi khuẩn cho người khác. Bệnh bạch hầu có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai nhưng phổ biến nhất ở trẻ em chưa tiêm vaccine.
Bệnh này có tỷ lệ tử vong cao, trung bình 5-10% số ca.
Dấu hiệu và triệu chứng
Các triệu chứng của bệnh bạch hầu thường bắt đầu 2-5 ngày sau khi tiếp xúc với vi khuẩn, bao gồm đau họng, sốt, sưng hạch cổ và suy nhược. Trong vòng 2-3 ngày kể từ khi nhiễm trùng, mô chết trong đường hô hấp tạo thành một lớp phủ dày, màu xám có thể bao phủ các mô ở mũi, amidan và cổ họng, khiến việc thở và nuốt trở nên khó khăn.
Hầu hết các ca bệnh nghiêm trọng và tử vong do bệnh bạch hầu xảy ra do độc tố bạch hầu và các tác động. Các biến chứng có thể bao gồm viêm tim và dây thần kinh. Đối với những người không được tiêm vaccine và không được điều trị đầy đủ, bệnh bạch hầu có thể gây tử vong ở khoảng 30% các trường hợp, trong đó trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ tử vong cao hơn.
Bệnh bạch hầu có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai nhưng phổ biến nhất ở trẻ em chưa tiêm vaccine. Ảnh: makatimed
Ai có nguy cơ?
Bất kỳ người nào không có miễn dịch (chưa được tiêm vaccine hoặc tiêm vaccine chưa đầy đủ) đều có thể bị nhiễm bệnh.
Bệnh bạch hầu tái phát bất cứ khi nào phạm vi tiêm chủng thấp. Cơ sở hạ tầng y tế và dịch vụ y tế bị hư hại ở các quốc gia đang trải qua hoặc đang phục hồi sau thiên tai hoặc xung đột làm gián đoạn việc tiêm chủng thường xuyên. Tình trạng quá tải ở các trại tị nạn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Cách điều trị
Nguy cơ biến chứng hoặc tử vong giảm đáng kể nếu sớm được điều trị thích hợp. Do đó, nếu nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu, cần tiến hành xét nghiệm để chẩn đoán bệnh ngay lập tức và bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt.
Các trường hợp bệnh bạch hầu thường được điều trị bằng thuốc giải độc bạch hầu cũng như thuốc kháng sinh. Thuốc giải độc đặc hiệu bạch hầu trung hòa độc tố lưu thông trong máu.
Còn thuốc kháng sinh ngăn chặn sự nhân lên của vi khuẩn và do đó đẩy nhanh quá trình loại bỏ vi khuẩn và ngăn ngừa lây truyền cho người khác. Tuy nhiên, nhiều chủng bạch hầu hiện tại biểu hiện khả năng kháng một số loại thuốc kháng khuẩn thường dùng. Bất kỳ ai từng mắc bệnh bạch hầu cũng nên tiêm vaccine sau khi giai đoạn cấp tính kết thúc.
Những người đã tiếp xúc với các trường hợp mắc bệnh bạch hầu nên được điều trị dự phòng bằng kháng sinh. Tình trạng tiêm chủng của tất cả những người tiếp xúc cũng nên được kiểm tra.
Phòng ngừa
Bệnh bạch hầu có thể được phòng ngừa bằng vaccine, thường được tiêm kết hợp với uốn ván, ho gà và các bệnh khác. WHO khuyến cáo nên tiêm tổng cộng 6 liều vaccine bệnh bạch hầu bắt đầu từ lúc 6 tuần tuổi cho đến tuổi vị thành niên để bảo vệ lâu dài.
Tiêm chủng toàn cộng đồng với phạm vi bao phủ cao như một phần của các dịch vụ tiêm chủng thường quy được đưa vào chăm sóc sức khỏe ban đầu là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh bạch hầu. Tất cả trẻ em nên được tiêm vaccine phòng bệnh bạch hầu với một loạt mũi tiêm cơ bản đầy đủ và ba mũi tăng cường bổ sung để bảo vệ lâu dài.
Ngày 8/7, đại diện Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) tỉnh Nghệ An cho biết một nữ sinh 18 tuổi ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Kỳ Sơn tử vong do bệnh bạch hầu, 119 người tiếp xúc được cách ly theo dõi. Trong đó, 7 người tiếp xúc gần với bệnh nhân tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Kỳ Sơn. Hai người đã di chuyển từ huyện Kỳ Sơn ra Bắc Giang, hiện một người dương tính với bạch hầu - là cô gái 18 tuổi từng ở chung phòng bệnh nhân tử vong trên. Cô này đang điều trị tại Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, Hà Nội. Nhà chức trách chưa công bố người còn lại ra Bắc Giang hiện sức khỏe như thế nào.
Hằng Trần (Theo WHO)
