1. Giúp đi vào giấc ngủ nhanh hơn
Hầu hết người trưởng thành cần trung bình 10 đến 20 phút để đi vào giấc ngủ. Giai đoạn này được gọi là độ trễ của giấc ngủ. Trong khi một số người dễ dàng chìm vào giấc ngủ một cách tự nhiên, nhiều người khác cần có sự trợ giúp, và đọc sách chính là một cách tuyệt vời để thúc đẩy cơn buồn ngủ.
Một nghiên cứu mới đây so sánh kết quả việc đọc và không đọc sách trước khi đi ngủ đã phát hiện ra rằng 42% nhóm đọc sách trước khi đi ngủ cho biết họ cảm thấy giấc ngủ được cải thiện, trong khi chỉ có 28% ở nhóm không đọc nhận được lợi ích tương tự.
Tuy nhiên, đọc sách trên thiết bị đọc sách điện tử phát sáng có thể gây hại nhiều hơn là có lợi, do đó lý tưởng nhất là bạn nên chọn một cuốn sách thông thường. Nghiên cứu cho thấy sử dụng thiết bị đọc sách điện tử, chẳng hạn Kindle hoặc Nook, vào buổi tối có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, nhịp sinh học và sự tỉnh táo vào sáng hôm sau. Điều này là do máy đọc sách điện tử và các thiết bị điện tử khác phát ra ánh sáng xanh, ngăn chặn việc tiết melatonin, một loại hormone chính gây buồn ngủ vào buổi tối khi cơ thể bạn chuẩn bị nghỉ ngơi. Ánh sáng xanh, xuất hiện tự nhiên trong ánh sáng ban ngày, về cơ bản báo hiệu cho cơ thể đã đến lúc thức dậy.

Đọc sách trước khi ngủ là thói quen tốt cho sức khỏe. Ảnh: Thinkstock
Katherine Hall, Tiến sĩ, nhà tâm lý học về giấc ngủ và chuyên gia về giấc ngủ tại Happy Beds giải thích: "Hậu quả của việc đọc sách dưới ánh sáng xanh báo hiệu cho não của bạn biết rằng đó là ánh sáng ban ngày, điều này sẽ kéo dài khoảng thời gian trước khi bạn chìm vào giấc ngủ. Đọc sách với đèn ngủ hoặc ánh sáng mờ ở phía sau là cách tốt nhất để thúc đẩy cơn buồn ngủ".
Mặc dù thư giãn với một cuốn sách hay là một trong những hoạt động tốt nhất bạn nên làm trước khi đi ngủ, hãy đảm bảo không đọc quá lâu. Một cuộc khảo sát trên 2.003 người trưởng thành của Học viện Y học về Giấc ngủ Mỹ cho thấy 66% người trưởng thành ở nước này cho biết họ bị mất ngủ khi đọc sách vào đêm khuya. Dù bạn háo hức muốn đọc chương tiếp theo đến mức nào, hãy đảm bảo rằng bạn đặt cuốn sách xuống và đi ngủ đủ sớm để có 7 đến 9 giờ nghỉ ngơi mỗi đêm theo khuyến nghị. Đặt báo thức để thông báo cho bạn về giờ đi ngủ nếu bạn dễ bị sa vào cốt truyện.
2. Giảm căng thẳng
Bạn có biết rằng chỉ cần đọc 6 trang sách đã có thể giảm căng thẳng tới 68%? Một nghiên cứu cũ của Đại học Sussex cho thấy đọc sách có tác động giảm căng thẳng lớn hơn các phương pháp thư giãn phổ biến khác như nghe nhạc hoặc uống một tách trà nóng. Vì tốc độ đọc trung bình là một trang mỗi phút nên bạn không cần phải đọc lâu để tận hưởng lợi ích giảm căng thẳng mà sách có thể mang lại. "Điều này khiến việc đọc trở thành thói quen dễ hình thành đối với bất kỳ ai", Hall nói.
Sony Sherpa, bác sĩ sức khỏe toàn diện của Nature's Rise, cho biết đọc sách là một hình thức thư giãn tuyệt vời giúp bạn thoát khỏi những suy nghĩ căng thẳng. Nếu bạn từng khó ngủ do lo lắng, suy nghĩ dồn dập, thì việc mở một cuốn sách ra có thể giúp thay đổi tinh thần bạn.
"Khi đọc một cuốn sách hay, chúng ta có thể giúp tâm trí mình thoát khỏi những tác nhân gây căng thẳng hàng ngày, do đó làm giảm cortisol, hormone gây căng thẳng, đồng thời tăng mức độ dopamine và serotonin. Đọc sách cho phép bộ não của chúng ta thực hành chánh niệm và nuôi dưỡng cảm giác bình tĩnh hơn", Sherpa nói. (Dopamine và serotonin là hai chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác dễ chịu liên quan đến chu kỳ đánh thức giấc ngủ).
3. Tăng cường chức năng nhận thức
Đọc sách không chỉ thú vị mà còn là một bài tập trí não tuyệt vời với tác dụng tương tự như giải câu đố hoặc ô chữ. Nó giúp cải thiện trí nhớ và tăng cường chức năng nhận thức tổng thể, giữ cho đầu óc bạn minh mẫn và nhanh nhẹn. Các nghiên cứu cho thấy rằng nhìn chung, thói quen đọc sách thường xuyên, dù ở bất cứ lúc nào trong ngày, có liên quan đến việc giảm nguy cơ suy giảm nhận thức. Tiến sĩ Sherpa cũng cho biết đọc sách có thể cải thiện kỹ năng tư duy phản biện.
"Theo thời gian, đọc sách giúp củng cố các đường dẫn truyền thần kinh và có thể hỗ trợ sức khỏe tinh thần bằng cách giảm căng thẳng, cải thiện trí nhớ và nâng cao khả năng sáng tạo. Hoạt động này giúp cải thiện khả năng xử lý thông tin nhanh chóng của bộ não và giữ cho nó sắc bén khi chúng ta già đi. Vậy, điều này có liên quan gì đến giấc ngủ? Giấc ngủ chất lượng rất quan trọng đối với chức năng nhận thức và ngược lại", Sherpa nói.
Tiến sĩ Hall cũng giải thích rằng hành động đọc sách có thể rèn luyện đồng thời các phần khác nhau của não bộ, chẳng hạn như thị giác, thính giác và cảm xúc. Nó "buộc những phần này phải phối hợp với nhau để tạo ra hình ảnh về những gì đang được đọc, nghe giọng nói đọc to các từ và cảm nhận những cảm xúc liên quan đến một số cảnh hoặc nhân vật", cô giải thích. "Quá trình này giúp củng cố các kết nối thần kinh giữa các vùng não khác nhau để khi bạn cần truy cập vào thông tin cụ thể đó sau này, bạn sẽ dễ dàng nhớ lại hơn".
Tại sao đọc sách trước khi đi ngủ tốt hơn lướt điện thoại hoặc xem TV
Hầu hết mọi người nếu không đọc sách thường sẽ vô thức lướt điện thoại của mình. "Không lâu sau, nửa giờ đã trôi qua và chúng ta vẫn dán mắt vào màn hình, cảm thấy tỉnh táo hơn trước khi nhấc điện thoại lên", Hall nói.
Do điện thoại di động phát ra ánh sáng xanh, Hall giải thích rằng ngay cả lướt 10 phút trên điện thoại cũng có thể "làm rối loạn đồng hồ sinh học bên trong cơ thể bạn" hay còn gọi là nhịp sinh học. Điều tương tự cũng có thể xảy ra khi xem TV.
"Khi điều này xảy ra, mức độ melatonin giảm xuống và sự tỉnh táo tăng lên, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ. Thứ hai, nội dung bạn xem cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn. Nếu bạn xem chương trình bạo lực hoặc căng thẳng trước khi đi ngủ, nó có thể gây ra ác mộng, dẫn đến chất lượng giấc ngủ kém và chứng mất ngủ kinh niên", Hall nói.
Nếu bạn thực sự quyết tâm để có giấc ngủ ngon hơn, hãy thật kỷ luật trong việc dừng sử dụng thiết bị điện tử khoảng hai giờ trước khi đi ngủ. "Thay vì lướt ngón tay trên điện thoại, hãy có ý thức cố gắng ngừng sử dụng nó trước 8h tối nếu bạn định đi ngủ lúc 10h. Thay vào đó hãy chọn một cuốn sách", cô nói.
Hướng Dương (Theo Real Simple)