Phương Anh, 43 tuổi, sống tại TP HCM, từng làm trong ngành hàng không và hành chính sự nghiệp thuộc sở Văn hóa - Thông tin, nhưng vừa quyết định nghỉ việc một thời gian. Yêu thích trồng trọt, khoảng năm 2011, khi xây xong nhà mới, chị bắt đầu trồng một số loại rau dưa, ít cây ăn trái ở ban công hai mặt nhà và hai khoảng sân. Năm 2012, mẹ 8X tiếp tục cải tạo sàn trên nóc nhà với tổng diện tích 150 m2 để có thêm chỗ trồng.
Hiện tại, khu vườn sân thượng có các loại cây ăn trái gồm hồng táo, lựu, sung ngoại, mận xanh đường, ổi tím Thái, kimquat, chanh, rau dưa... Bên cạnh đó là các loại hoa huệ mưa, sứ kép, xương rồng, curcurma (nghệ kiểng), crinum (trinh nữ hoàng cung), cẩm cù. "Với mỗi loài hoa, tôi đều sưu tập nhiều chủng loại, giới thiệu chúng trên các hội nhóm quốc tế", chị cho biết.
Bà mẹ 8X tận dụng mọi ngóc ngách có nắng xiên tới như dưới bồn chứa nước, bề mặt kính giếng trời, sàn mái, ban công... để đặt cây. Sau đó, chị làm kệ kê chậu để tiện cho việc quét dọn, thoát nước nhanh. Phương Anh chọn tưới thủ công để tận dụng hết các khoảng trống trên sân thượng, dễ theo dõi tình trạng sâu bệnh cũng như quá trình phát triển của rau củ quả. Trong ảnh là mướp chị lai từ mướp táo và mướp dài.
Mỗi năm, chị sẽ trồng thêm các loại cây mới nên loại bớt cây cũ hoặc trồng gối đầu. Khi làm vườn sân thượng, điều khó khăn nhất là phải xách tay hoàn toàn từ phân bón, đất, cây tới chậu. "Tôi tận dụng mọi ngóc ngách trống có nắng để dành trồng cây nên không lắp được các dụng cụ nâng hỗ trợ", chị nói. Dù vất vả, thấy rau xanh, cây cối sinh trưởng, được nếm vị ngon ngọt của rau củ quả tự trồng giúp chị càng có thêm động lực. Phương Anh ưu tiên trồng rau vào chậu và thùng xốp để tận dụng tối đa diện tích.
Chị thích thử nghiệm, trồng các giống cây, hoa mới lạ, phần lớn nhập từ nước ngoài. Hơn chục năm qua, chị ước tính đã chi tầm 800 - 900 triệu đồng cho vườn và mua hạt, cây giống nhập khẩu. Các loài cây này đều cần thời gian chăm sóc kỹ lưỡng để thích nghi dần với thổ nhưỡng, khí hậu. "Lắm khi, tôi phải mua đi mua lại hạt giống, cây giống để chinh phục được loại cây mình thích", chị cho biết.
Trong ảnh là huệ tây Spot Light. Phương Anh ước tính từng trồng thành công gần 1.000 giống huệ tây (lan huệ), chủ yếu có nguồn gốc nước ngoài. Chị cho biết, hơn 10 năm trước, nhiều giống hoa huệ tây từ Brazil, Argentina, Bolivia... có giá rất cao, lên đến nghìn USD. Tuy nhiên, hiện nay, giống hoa thương phẩm Hà Lan được nhập về đa dạng, số lượng lớn với giá thành hợp lý, khoảng 150.000 - 500.000 đồng/củ.
Do hoa huệ tây không thể tự nở với khí hậu TP HCM nên bà nội trợ 8X cần tác động để cây ra hoa đúng thời gian mong muốn. Chị thường phải nhổ củ hoa khỏi chậu, phơi trong bóng râm rồi ủ trong tủ lạnh 6-8 tuần để kích thích cây ra hoa.
Khi lai tạo lan huệ, huệ mưa, hoa sứ ra hoa đẹp, chị tự đặt tên chúng như một cách để đóng dấu bản quyền. Trong ảnh là hoa Pirde of PA do chị đặt tên.
Chị Phương Anh ghép bản đồ Việt Nam từ hoa huệ mưa trên bộ đĩa gốm sứ Bát Tràng.
Dưới khí hậu nóng ẩm của TP HCM, Phương Anh vẫn trồng thành công hồng táo vốn ưa lạnh. Hiện tại, chị trồng được khoảng 70 loại hồng táo sưu tập từ rất nhiều nước.
Phương Anh cho biết hồng táo rất ưa đất tơi xốp nhiều dinh dưỡng, không chịu được ngập úng, cần trải qua thời tiết lạnh trong năm để vào giai đoạn ngủ đông tích dinh dưỡng, tạo mầm hoa. "Tuy nhiên với khí hậu miền nam Việt Nam, tôi đã 'đánh lừa' cây bằng cách tuốt hết lá già, cắt tỉa bớt cành để kích cây ra lá mới mang nụ, kèm chế độ phân bón nhiều dinh dưỡng để hỗ trợ đậu trái", chị nói.
Bên cạnh đó, mẹ 8X còn đam mê trồng các giống chanh ngoại. Chị được truyền tình yêu với loại cây này từ ngày ông nội mang về một cây chanh vàng Liên Xô có nhiều trái, màu rất đẹp. Hiện tại, chị đã trồng thành công hơn 10 giống chanh vàng Meyer, Lisbon, Eureka, Ponderosa... Trong đó, giống chanh chị thích nhất là Sweet Lime và Spanish vì vị ngọt đặc trưng, thơm dịu, không hề chua.
Tuy nhiên, quả chanh đặc biệt nhất Phương Anh từng trồng là Ponderosa, lai giữa bưởi và chanh vàng, có kích thước tương đương trái bưởi Năm Roi. Vì kích cỡ lớn, nhiều người tới thăm vườn nhà chị đều không tin đó là trái chanh.
Hằng Trần
Ảnh: NVCC
