Bóc bánh chưng
Bánh chưng, bánh tét là món ăn truyền thống ngày Tết ở cả hai miền. Bóc bánh chưng, bánh tét đôi khi khiến nhiều người băn khoăn vì dễ làm dính dao hay dính tay, khá bất tiện. Với cách truyền thống, bạn bóc sạch lá trên một mặt bánh chưng ra. Sau đó, chọn cọng lạt to để tẽ nhỏ ra, nhưng nhớ là không quá mỏng (dễ đứt), quá to (khó cắt). Bạn dùng dây lạt xếp chéo nhau trên mặt bánh rồi lật ngược bánh, tiếp tục bóc lá ở phần mặt sau này. Bạn vắt chéo lạt để tạo thành đường cắt qua thân bánh. Lưu ý, cần nhớ thứ tự dây lạt khi đặt vào, khi cắt chọn dây lạt theo thứ tự ngược lại để tránh cắt lạt chồng lên nhau.
Cách thứ hai đơn giản hơn, bạn có thể sử dụng dao và màng bọc thực phẩm. Đầu tiên, bạn sử dụng một con dao có phần lưỡi dày, lớn, tốt nhất nên chọn dao có chiều dài dài hơn thân bánh. Sau đó, bọc lưỡi dao bằng màng bọc thực phẩm. Lưu ý nên bọc từ hai vòng trở lên để tránh bị rách hay tuột. Cuối cùng, chỉ cần cắt nhẹ nhàng 4 đường ngang, dọc, chéo, chia bánh thành 8 phần. Phần nhân bên trong được cắt gọn gàng, vuông vức, không bị bung nhân.
Luộc gà
Gà không chỉ là món ăn ngày Tết mà còn là món cúng nên có yêu cầu cao về tính thẩm mỹ. Gà cần được tạo hình đẹp, da vàng óng, không vỡ nát mới đem lại may mắn cho gia chủ. Gà cúng Giao thừa cần đạt yêu cầu phải "tọa" vững chãi trên mâm, không bị đổ nghiêng. Bạn nên dùng lạt buộc gập hai chân gà sát vào đùi, dựng đứng cổ gà, hai cánh xòe đẹp. Phần chân gà có thể giấu vào bụng cho gọn.
Theo kinh nghiệm, bạn cho gà vào lúc nước nguội, sau đó luộc gà trong nước sôi lăn tăn không sủi bọt. Để tạo cho gà có màu vàng óng, trông ngon mắt, khi gà vừa chín tới, bạn vớt ra khỏi nước sôi và ngâm ngay vào thau nước lạnh. Sau đó, để ráo nước một chút, giã nghệ, cho mỡ gà vào chảo rán rồi cho phần nghệ vào, thêm hành tím, phi thơm, lọc lấy nước. Sau đó, bạn dùng chổi quết một lớp mỏng lên da gà. Cuối cùng, xếp gà lên đĩa ngay ngắn, đầu hướng lên trên, cắt dây và tạo hình cho gà ngồi vững, có thể thêm một bông hoa hồng ở mỏ.
Chặt gà
Chặt gà luôn là kỹ năng khó và được xem là thử thách lớn bậc nhất của các bà nội trợ. Nhiều người đã phải "đầu hàng" và chuyển sang phương pháp cắt hoặc xé gà. Tuy nhiên, nếu biết cách và có dụng cụ đủ tốt, bạn có thể chặt gà một cách đơn giản hơn. Điều quan trọng là bạn cần chuẩn bị một con dao thật tốt. Dao đủ nặng và to mới có thể chặt được dứt khoát. Đầu tiên, chặt phần cổ và đầu thành từng miếng nhỏ. Sau đó, xử lý đến phần đùi và cánh. Các bộ phận này để có khớp, có thể dùng dao nhỏ hơn để lách vào và cắt rời, rồi chặt thành miếng nhỏ hơn.
Với phần mình gà, bạn lách dao từ phía dưới lên, chặt một đường dứt khoát để tách làm đôi, lưu ý tránh phần xương sống khá cứng. Sau khi đã tách được làm hai phần, bạn chỉ cần chặt tiếp thành các miếng vuông, phần này thịt trắng mềm, xương nhỏ hơn nên dễ dàng chặt hơn. Khi bày, bạn úp ngược gà lên đĩa, cho các miếng có da đẹp xuống dưới, cuối cùng lật ngược lại là có một đĩa gà chặt đẹp mắt.
Gia vị chấm gà
Gia vị chấm thịt gà cũng góp phần quan trọng khiến món ăn hấp dẫn. Thông thường, bát gia vị chấm gà truyền thống gồm bột canh, hạt tiêu, ớt tươi (nếu thích) sau đó vắt chanh tươi và hòa tan. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo một công thức chấm gà "thần thánh" được lan truyền trên mạng xã hội vài năm gần đây.
Nguyên liệu gồm có: quất, ớt sừng, lá chanh, sữa đặc, đường, muối hạt. Đầu tiên, bạn vắt nước, lấy khoảng 3,5 muỗng canh quất (tắc) rồi cho 1 muỗng canh muối hạt, 1 muỗng canh đường, 1,5 muỗng canh sữa tươi, 5 quả ớt sừng, 3 quả ớt nhỏ (chẻ đôi, bỏ hạt), 4 cái lá chanh tước sống ở giữa rồi cho vào máy xay nhuyễn là hoàn thành. Nước xốt chấm hơi sệt, chua ngọt mặn hài hòa, thơm mùi lá chanh và quất, ăn rất cuốn.
Gói nem
Nem hay chả giò không chỉ là món ăn cơm nhà ngày thường, còn là món quen thuộc trên mâm cúng ngày Tết. Tuy nhiên, người nấu ăn thường gặp khó khăn với tình trạng nem bị vỡ, gói không đều. Bạn nên gói vỏ ram sẽ vàng giòn hơn, nếu không mua được có thể sử dụng bánh đa nem trắng loại hình vuông để gói đẹp và đều hơn.
Phần nhân nem truyền thống gồm thịt băm, trứng, nấm hương, mộc nhĩ, miến, thêm rau húng đỏ, hành tây, nấm hương, cà rốt, trộn đều. Bạn có thể cho thêm các thành phần khác tùy khẩu vị như củ đậu, hải sản.
Để nem đẹp đều, bạn xếp bánh đa nem (bánh tráng) theo thứ tự: một lá nem vuông phía dưới, lấy 1/2 lá nem thứ 2 đặt lên trên theo góc chéo rồi mới cho nhân vào giữa. Một nửa lá bánh đa nem phía trên sẽ là "thước đo" giúp cho các cuốn nem đều nhau. Khi cho nhân vào, căn sao cho nhân chỉ nằm gọn trong 1/2 lá nem bên trên, gập hai mép vào rồi cuốn hai vòng khá chặt tay, cho tới cuối cùng là hoàn thành.
Rán nem
Bạn có thể sử dụng nồi chiên không dầu, chỉ quét một lớp dầu thật mỏng lên mặt hoặc không dùng dầu cũng được. Nếu rán trên chảo, bạn nên dùng chảo size rộng để xếp nem thoải mái. Để tránh nem bị vỡ, khi mỡ nóng già, cho nem vào lăn qua rồi chỉnh lửa nhỏ vừa. Khi nào nem cứng một mặt mới lật nhẹ nhàng qua mặt kia. Lửa to sẽ làm vỡ nem. Ngoài ra, khi cuốn, bạn đừng làm chặt quá để chỗ khi nhân nở ra.
Pha nước chấm nem
Nem đã ngon vẫn cần một bát nước chấm đủ vị chua mặn ngọt hài hòa. Nguyên liệu cần nước mắm, giấm, đường, tỏi, ớt, nước lọc, hạt tiêu, cà rốt, su hào (nếu thích). Ban pha theo tỷ lệ 1:1:1:4, tức là 1 thìa nước mắm, 1 thìa đường, 1 thìa giấm, 4 thìa nước lọc. Một số gia đình thích ăn nhạt có thể điều chỉnh tỷ lệ là 1:1:1:5, tức là thêm một thìa nước lọc. Nếu sử dụng nước chấm để ăn với bún, bạn nên pha nhạt một chút.
Để tỏi ớt nổi lên trên, bạn cần băm nhỏ tỏi, ớt và cho lên sau cùng. Nếu cho ngay từ đầu hay dùng tỏi giã nguyên tép, tỏi ớt cũng sẽ bị ngấm nước và khó nổi. Ngoài ra, bạn có thể cho thêm su hào, đu đủ và cà rốt tỉa lên trên. Vào mùa đông, bạn cũng có thể sử dụng nước ấm để pha nước chấm nem.