30 năm điện ảnh của Đỗ Thị Hải Yến

Năm 1994, Đỗ Thị Hải Yến được chọn góp mặt trong một dự án phim hợp tác Việt - Pháp, do đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn dàn dựng. Nhưng do một số lý do, phim không thành hình dù đã bấm máy. Những ngày đầu tiên năm 2024, nữ diễn viên hoài niệm 30 năm đồng hành cùng điện ảnh.

Nối tiếp bộ phim dang dở đầu tiên, Đỗ Thị Hải Yến được giao một vai nhỏ trong phim 'Mùa hè chiều thẳng đứng' của đạo diễn Trần Anh Hùng, xuất hiện ở một cảnh cùng các tên tuổi lớn - NSND Như Quỳnh, NSND Lê Khanh, Trần Nữ Yên Khê... Ngoài ra, cô đóng một vai phụ trong phim 'Vũ khúc con cò' của đạo diễn Nguyễn Phan Quang Bình.

Dấu ấn tỏa sáng đầu tiên của Đỗ Thị Hải Yến là 'Người Mỹ trầm lặng' (The Quiet American) - phim Hollywood quay hoàn toàn tại Việt Nam. Ở tuổi 16-17, nữ diễn viễn viên hiện diện với vẻ đẹp trong trẻo, thanh thuần trong tà áo dài truyền thống.

Trong câu chuyện giữa thời chiến tranh Đông Dương ác liệt, nhân vật Phượng cô đóng làm say mê hai người đàn ông ngoại quốc. Vai diễn mang về cho Hải Yến đề cử 'Nữ diễn viên phụ xuất sắc' tại Giải thưởng Vệ tinh (Satellite Award) - giải thưởng thường niên của Viện In ấn Quốc tế.

Đỗ Thị Hải Yến trong một cảnh phim với tài tử gạo cội Michael Caine. Cô được ghi nhận là diễn viên nữ quốc tịch Việt Nam đầu tiên đóng vai nói thoại tiếng Anh trong phim Hollywood. Nhiều năm sau, báo chí quốc tế vẫn nhắc đến 'Người Mỹ trầm lặng' như dấu ấn nhận biết cái tên Đỗ Thị Hải Yến.

Tại một buổi trò chuyện về điện ảnh năm 2022, người đẹp tiết lộ đạo diễn Phillip Noyce đã tài trợ cho cô sang Australia học diễn xuất và tâm lý diễn viên. Nhiều năm tháng qua đi, cô vẫn coi ông là ân sư và gọi ông bằng biệt danh 'big daddy'.

Hải Yến và tài tử Brendan Fraser trong một cảnh khiêu vũ. Đầu năm ngoái, khi bạn diễn giành tượng vàng Oscar 'Nam diễn viên chính xuất sắc', cô gửi lời chúc mừng trên Facebook cá nhân.

Trong cuốn phim dung dị và giàu chất thơ 'Chuyện của Pao', Đỗ Thị Hải Yến hóa thân thành thiếu nữ người H'Mông mang tư tưởng cấp tiến, lòng đầy khát khao theo đuổi tình yêu thanh xuân và vượt thoát khỏi những khuôn khổ truyền thống. Diễn xuất nhẹ nhõm nhưng có chiều sâu, cô giành giải 'Nữ diễn viên chính phim điện ảnh xuất sắc' tại Cánh Diều Vàng 2005 và 'Nữ diễn viên chính xuất sắc' tại Liên hoan Việt Nam 2007.

Đóng vai người mẹ già trong phim, NSND Như Quỳnh nhận xét Hải Yến đã biểu lộ thần thái già trước tuổi của Pao khi chứng kiến những đợt sóng ngầm trong gia đình, nhưng không làm mất đi vẻ hồn nhiên của một thiếu nữ 17.

Đỗ Thị Hải Yến và chị Giàng Thị Thương - nguyên mẫu của nhân vật Pao. Bắt đầu dự án năm 21 tuổi, nữ diễn viên cùng đoàn phim lên rừng xuống xuôi để chọn cảnh và làm quen đời sống dân bản địa.

Nhiều thứ là thói quen thường ngày của họ, nhưng là thử thách lớn với cô, chẳng hạn như địu bao cỏ. 'Cỏ tươi nặng lắm. Lần đầu địu lên vai, tôi ngã ngửa, hai chân hai tay chổng lên trời, không biết làm sao đứng dậy. Khi làm phim này, tôi nói được tiếng H’Mông. Nhiều người tưởng tôi là đồng bào của họ thật. Mấy anh còn bảo tặng tôi con bò để tôi theo các anh về làm vợ', Hải Yến nhớ lại.

Đúng như tựa đề phim 'Chơi vơi', vai nữ chính Duyên của Đỗ Thị Hải Yến luôn hiện diện trên màn ảnh với vẻ chênh vênh, mơ màng, cất giữ những nỗi buồn không gọi rõ thành tên. Kết hôn với một tài xế taxi tính tình trẻ con, mãi như cậu bé trong vòng tay mẹ (Duy Khoa), cô không được thỏa mãn khát vọng tình ái mong cầu. Qua sự giới thiệu của bạn thân, cô vướng vào mối quan hệ sắc dục với một gã trai sành đời (Johnny Trí Nguyễn). Nhân vật của Đỗ Thị Hải Yến không có cảnh 'nóng', nhưng có những hình ảnh gợi tình một cách ý nhị.

Ở phim 'Cánh đồng bất tận', Đỗ Thị Hải Yến khắc họa phận 'gái ăn sương' trên sông nước miền Tây với nhiều sóng gió. Những cảnh bị đánh ghen thô bạo và nỗi đau bị phụ bạc của nhân vật trong trang sách Nguyễn Ngọc Tư được cô truyền tải chân thật trên màn ảnh. Vai diễn mang về cho cô giải 'Nữ diễn viên xuất sắc' tại Đại hội Điện ảnh Việt Nam Quốc tế lần thứ 5.

Với phim 'Cha và con và...', Đỗ Thị Hải Yến có dịp phát huy sở trường ballet khi nhập vai nghệ sĩ múa kiêm gái nhảy ở vũ trường. Chuẩn bị cho phim, cô đã giảm 7 kg và tập múa trở lại sau 17 năm rời xa sân khấu.

Bên cạnh hai nam chính Lê Công Hoàng và Trương Thế Vinh, cô thể hiện cá tính phóng túng và vẻ đẹp gợi tình của nhân vật. Đặt trong bối cảnh Việt Nam bắt đầu mở cửa và hội nhập, các chủ thể câu chuyện được khắc họa trong cơn say ma túy, men rượu và những điệu nhảy ở quán bar. Cuộc sống của họ tưởng chừng rất tự do, nhưng thực tế luôn mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của tiền bạc và tình yêu. The Hollywood Reporter và Variety cùng ghi nhận hình ảnh phim đượm tính duy mỹ.

'Cha và con và...' ghi dấu lịch sử là phim Việt Nam đầu tiên tranh giải Gấu Vàng tại Liên hoan phim Quốc tế Berlin. Đỗ Thị Hải Yến cùng ông xã tham dự chuỗi sự kiện vào năm 2015, khi cô đang mang thai con đầu lòng.

Sinh ba con trong 5 năm, Hải Yến tạm rời màn bạc để chăm sóc gia đình và theo sát từng bước khôn lớn của các con. Mãi đến cuối năm 2023, nữ diễn viên mới tái xuất bằng vai chính trong phim 'Quán Kỳ Nam' của đạo diễn Leon Quang Lê. Tạo hình của cô mang phong cách retro, gợi cảm giác hoài niệm thập niên 1980.

Thời gian tiền kỳ và trong lúc quay, Hải Yến luôn có ông xã đồng hành và ủng hộ. Nữ diễn viên cho hay điện ảnh là một phần quan trọng của cuộc đời cô. Sau 8 năm, cô tự tin các con đủ cứng cáp, hiểu chuyện để cô yên tâm trở lại với đam mê của mình.

Cô tiết lộ các con đều xuất hiện trong tác phẩm này, với các vai diễn nhỏ.

Đỗ Thị Hải Yến yêu thích nguồn năng lượng trẻ trung của các bạn diễn kém tuổi Liên Bỉnh Phát, Lý Hồng Ân, Đình Khang...

Hoàn thành 'Quán Kỳ Nam' không bao lâu, Đỗ Thị Hải Yến bay ra Hà Nội đóng tiếp phim '1982'. Cô hào hứng với dự án này bởi tên phim chính là năm sinh của cô và đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp. Hơn nữa, cũng đã 16 năm kể từ 'Chơi vơi', cô mới lại đóng một phim về Hà Nội - thành phố cô dành nhiều tình cảm.

Qua những bức ảnh được hé lộ đầu tiên, tạo hình của Đỗ Thị Hải Yến mang vẻ trầm mặc, trải đời. Bộ phim bấm máy cuối tháng Một, đi qua mùa Tết, trở thành một trải nghiệm thú vị với nữ diễn viên.

Đỗ Thị Hải Yến kết hợp với diễn viên Thùy Anh trong phim này. Đoàn phim ít người, mỗi thành viên kiêm nhiệm nhiều vị trí. Với cô, đây là cơ hội để khai phá khả năng của bản thân.

Trong làng điện ảnh Việt, Đỗ Thị Hải Yến là một trong số ít xứng đáng với danh xưng minh tinh. Cô kỳ vọng năm nay có dịp đặt chân đến nhiều sự kiện điện ảnh quốc tế cùng các vai diễn của mình.