Mùa đông năm 1996, Điềm mật mật (Mật ngọt, Ngọt ngào) ra mắt, tạo nên một hiện tượng tại rạp chiếu Hong Kong. 25 năm qua đi, đây vẫn là một phim diễm tình bất hủ và Lê Minh - Trương Mạn Ngọc vẫn là một trong những cặp đôi màn ảnh sống mãi trong lòng người hâm mộ.
Bộ phim kể về thời thanh xuân có yêu có đau, có được có mất của Lê Tiểu Quân và Lý Kiều. Năm 1986, họ quen nhau khi vừa đặt chân tới Hong Kong. Hai người san sẻ những ngày làm thuê chật vật, cùng nhau mở sạp buôn bán, trao nhau những môi hôn vụng dại, quấn quýt nhau trong những "cuộc yêu" nồng nàn mà chẳng dám nhận là người yêu của nhau. Những ngày mật ngọt gắn với những tình khúc Đặng Lệ Quân trôi qua chóng vánh, hai người trở lại hiện thực nghiệt ngã khi hôn thê của Tiểu Quân từ quê tìm đến.
Điềm mật mật được đánh giá cao về chất lượng với câu chuyện nhiều dư âm và tạo tiếng vọng gắn với biến chuyển thời cuộc. Tại lễ trao giải Kim Tượng năm 1997, tác phẩm chiến thắng chín hạng mục bao gồm: Phim truyện xuất sắc, Kịch bản xuất sắc, Nữ diễn viên chính xuất sắc (Trương Mạn Ngọc), Đạo diễn xuất sắc (Trần Khả Tân)...
Trương Mạn Ngọc - Lê Minh vào vai đôi tình nhân tỉnh lẻ tìm cơ hội đổi đời ở Hong Kong.
Mối duyên với danh ca Đặng Lệ Quân
Trong ký ức của đạo diễn Trần Khả Tân, 1985 - 1995 là 10 năm "đúng màu đúng vị Hong Kong nhất". Trước khi thành phố được Anh trao trả chủ quyền về cho Trung Quốc, nhiều biến động xảy ra, làn sóng người Hong Kong di dân sang châu Âu và Bắc Mỹ diễn ra mạnh mẽ, trong khi đông dân Trung Quốc đại lục đổ xô sang Hong Kong với kỳ vọng đổi đời.
Giữa thập niên 1990, Trần Khả Tân ấp ủ tâm huyết cho một bộ phim về người nhập cư, lãng mạn nhưng không xa rời đời thường. Qua đó, vị đạo diễn tài hoa muốn phản ánh trạng thái mông lung, "không gốc rễ không nơi thuộc về" của một bộ phân dân cư nơi đây. Ông trao đổi ý tưởng này với nhà biên kịch Ngạn Tây. Ban đầu, họ đặt tên phim là Tình yêu nhỏ trong thành phố lớn và cốt truyện hoàn toàn không liên quan đến danh ca Đặng Lệ Quân.
Những hình ảnh ngọt ngào của Lê Minh - Trương Mạn Ngọc trên nền nhạc 'Điềm mật mật' của Đặng Lệ Quân
Ngạn Tây đặt bút viết kịch bản không bao lâu thì Đặng Lệ Quân qua đời vì bệnh hen suyễn tái phát ngày 8/5/1995. Sự ra đi bất ngờ của giọng ca huyền thoại đã tác động lớn đến cảm xúc của biên kịch. Ngạn Tây nghĩ rằng đối với cộng đồng người Hoa khắp thế giới, duy nhất Đặng Lệ Quân vượt qua khoảng cách địa lý và văn hóa để được người người sùng bái. Vì vậy, biên kịch đã đưa âm nhạc của Đặng Lệ Quân thành một chất xúc tác cho chuyện tình trong phim và nữ danh ca giống như một người dẫn truyện.
Điềm mật mật sử dụng năm ca khúc nổi tiếng của Đặng Lệ Quân, một bài trong số đó được dùng làm tựa phim. Mỗi lần vang lên trên màn ảnh, chất nhạc ngọt như mật với ca từ đẹp tựa thơ làm người xem xao xuyến và hoài niệm.
'Ở nơi đâu đã gặp được anh
Nụ cười ấy sao thân thương quá
Nhất thời em chẳng nhớ được
Ồ có lẽ là trong mơ
Ở trong mơ em đã gặp anh
Nụ cười kia ngọt ngào biết mấy
Chính anh, người em đã gặp trong cơn mơ'
Phim có một cảnh hai nhân vật chính tình cờ bắt gặp Đặng Lệ Quân trên phố, Lê Minh đã chạy xuống xe để xin chữ ký thần tượng. Một diễn viên tên Diêu Cát được chọn tái hiện chân dung của bà. Đạo diễn Trần Khả Tân hồi tưởng về cảnh quay này: "Ban đầu, tôi không tính quay kỹ hình ảnh Đặng Lệ Quân. Nhưng vì phó đạo diễn tìm được một diễn viên quá giống Đặng Lệ Quân và được làm tạo hình quá giống cô ấy, tôi quyết định quay rõ mặt. Bây giờ nghĩ lại, tôi tự thấy ngày ấy mình còn trẻ, hơi nông nổi và làm quá tay. Đáng ra, tôi chỉ nên quay bóng lưng hoặc góc mặt nghiêng".
Chân dung danh ca Đặng Lệ Quân được tái hiện trong phim.
Lê Minh có trước, kịch bản có sau
Trước khi Ngạn Tây viết kịch bản, đạo diễn Trần Khả Tân đã chọn thiên vương Lê Minh đóng nam chính vì anh đẹp trai, lại có xuất thân gần gũi nhân vật. Theo bố mẹ từ Bắc Kinh đến Hong Kong khi mới năm tuổi nhưng Lê Minh vẫn có gốc gác là người nhập cư, khả năng nói tiếng phổ thông của anh cũng tốt. Đạo diễn tin tưởng anh có thể phát huy thế mạnh khi đóng vai Lê Tiểu Quân.
Trương Mạn Ngọc thế vai Vương Phi
Ban đầu, đạo diễn nhắm Vương Phi cho vai nữ chính bởi cô cũng là người gốc Bắc Kinh. Tuy nhiên, thiên hậu từ chối. Đã một, hai năm không đóng phim, Trương Mạn Ngọc nhận lời ngay khi được mời. Với tài năng đã được chứng minh qua nhiều tác phẩm trước đó, người đẹp đáp ứng mọi tiêu chí, chỉ riêng giọng nói hạn chế lớn.
Trương Mạn Ngọc nói tiếng Trung Quốc phổ thông rất kém. Dù đoàn phim mời gia sư dạy riêng, cô vẫn không cải thiện được. Sau cùng, đạo diễn quyết định đổi nhân vật Lý Kiều từ người gốc Thiên Tân thành người gốc Quảng Đông. Trong cái rủi có cái may, điều này giúp cho chi tiết Lý Kiều hòa nhập nơi đất khách quê người dễ hơn Tiểu Quân trở nên thuyết phục, bởi vì Quảng Đông ở gần Hong Kong và hai vùng đất dùng chung một ngôn ngữ.
Dù không phải lựa chọn đầu tiên, Trương Mạn Ngọc trở thành lựa chọn xuất sắc cho vai Lý Kiều của Điềm mật mật. Cô giành ba giải Nữ diễn viên chính xuất sắc với màn trình diễn này.
Hai diễn viên chính tại hậu trường cảnh đám cưới (trái) và trong buổi cúng khai máy phim (phải).
Cái kết hài lòng khán giả
Lúc làm kịch bản, Trần Khả Tân từng tính toán cho hai nhân vật nhiều lần ly hợp và sau cùng rời xa nhau. Nhưng ông lo lắng kết thúc này sẽ làm phật ý khán giả. Vậy nên, ông lựa chọn kết mở, không nói rõ hai người có về với nhau không nhưng họ chạm mặt nhau khi cùng dừng chân trước một cửa hàng tivi, xem bản tin Đặng Lệ Quân qua đời.
Tăng Chí Vỹ suýt mất vai vì mặt hài và kém đẹp
Trong Điềm mật mật, Tăng Chí Vỹ vào vai anh Báo, một đại ca giang hồ chung tình với Lý Kiều. Cảm nhận Tăng Chí Vỹ hợp vai nhưng đạo diễn Trần Khả Tân hơi lưỡng lự. Thứ nhất, trong phim Câu chuyện song thành trước đó không lâu, Tăng Chí Vỹ vào vai bi kịch nhưng khiến nhiều người bật cười trong cảnh nhân vật chết. Thứ nữa, gương mặt của ông khá hài, ngoại hình của ông có phần lệch so với Lê Minh.
Trần Khả Tân áy náy khi phải thẳng thắn nói với Tăng Chí Vỹ: "Tôi sang Mỹ tìm diễn viên. Nếu không chọn được ai, tôi sẽ mời anh". Câu nói này không khác gì một sự xúc phạm đối với ngôi sao như Tăng Chí Vỹ. Vậy mà, ông vui vẻ đón nhận và cuối cùng vẫn đóng vai anh Báo, thậm chí thắng giải Nam diễn viên phụ xuất sắc tại Kim Tượng.
Tăng Chí Vỹ, Lê Minh, Dương Cung Nhu, Trương Mạn Ngọc (từ phải qua) trong cảnh phim đám cưới của nam chính.
Phong Kiều (Theo KK News, People, 163)
