Ngày nay, cha mẹ dành nhiều thời gian hơn cho con và có cơ hội học hỏi các cách nuôi dạy con khoa học. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể mắc một số sai lầm không đáng có khi dùng những câu nói ảnh hưởng tới tinh thần của trẻ.
'Con của mẹ rất đẹp'
Tờ Psychology Today của Mỹ khuyên cha mẹ không nên khiến con quan tâm quá nhiều tới ngoại hình khi còn nhỏ. Bởi vì khi lớn lên, đứa trẻ sẽ nghĩ rằng ngoại hình là quan trọng nhất mà bỏ bê việc học hành, trở nên tự ti bởi những khuyết điểm nhỏ.
'Hồi bằng tuổi con, mẹ toàn được 10 điểm'
Những lời so sánh đôi khi khiến trẻ khó chịu, đặc biệt là khi bị so sánh với chính bố mẹ của chúng, người mà chúng luôn xem là hình mẫu lý tưởng. Việc làm này khiến hạ thấp lòng tự trọng của trẻ, làm chúng trở nên căng thẳng và dần xa lánh bố mẹ.
'Không được ra đó. Nguy hiểm lắm'
Việc cha mẹ lo lắng và bảo vệ con cái là điều bình thường. Tuy nhiên, mong muốn bảo vệ con quá mức có thể gây ra "Hội chứng Peter Pan" ở con cái khi họ bước vào tuổi trưởng thành. Nhóm người gặp hội chứng này thường trên 30 tuổi và là nam giới. Họ là những người trưởng thành về cả tuổi tác lẫn ngoại hình nhưng cách cư xử và suy nghĩ không khác gì một đứa trẻ. Vì mắc hội chứng này, họ rất khó kết hôn, không muốn có con và lập gia đình riêng.
'Con không có quyền được biết về tài chính của mẹ'
Thảo luận về các vấn đề tài chính là một chủ đề nhạy cảm đối với nhiều bậc phụ huynh. Cha mẹ thường lấy lý do tài chính để từ chối yêu cầu mua đồ chơi của trẻ và điều này khiến trẻ hình thành những suy nghĩ sai lệch. Mỗi khi thấy bố mẹ không mua đồ chơi cho mình, chúng sẽ tự cho rằng nhà mình nghèo và đổ tội cho bản thân. Đến khi trưởng thành, chúng có thể trở thành một người cuồng công việc, chỉ biết kiếm tiền mà ngại chi tiêu hoặc có thể trở thành kẻ tiêu xài phung phí. Vì vậy, bạn không nên giấu con về vấn đề tài chính của gia đình, có thể chọn lựa cách nói khéo léo tới con.
'Con giỏi nhiều hơn so với bạn...'
Trẻ con thường rất tin tưởng lời người lớn nói. Tuy nhiên, cha mẹ luôn so sánh, đặt con lên trên người khác sẽ khiến đứa trẻ sẽ hình thành những suy nghĩ không đúng và coi thường người khác.
'Mẹ đã nói với con bao nhiêu lần rồi'
Việc chỉ trích lỗi sai của con chỉ vì chúng không chịu nghe theo lời cảnh báo của bạn không phải lúc nào cũng đem lại hiệu quả. Đứa trẻ cần tự mình trải nghiệm để rút ra những bài học quý giá. Ví dụ khi bạn biết con đi xe đạp có thể bị ngã và trầy xước, hãy cứ để chúng đi và đừng làm mất sự tập trung của chúng. Thay vì nhắc nhở con không được làm gì đó (trừ những điều thực sự nguy hiểm), hãy khen ngợi trẻ vì chúng đã dám đương đầu với khó khăn và vượt qua thử thách.
'Hồi xưa ông bà đã dạy mẹ như thế'
Mỗi thời đại, các bậc phụ huynh có những cách nuôi dạy con khác nhau. Bạn không nhất thiết phải giáo dục con mình giống cách bố mẹ bạn đã làm với bạn. Điều quan trọng là bạn cần tìm hiểu tính cách, nhu cầu của trẻ để tìm ra phương pháp nuôi dạy con phù hợp.
'Đừng ăn cái đó, con béo lắm rồi'
Việc nhắc nhở con về vấn đề cân nặng sẽ khiến chúng bị tổn thương và tự ti về hình thể. Thay vào đó, bạn nên nhấn mạnh lợi ích của việc ăn uống lành mạnh để con hiểu. Đừng nói với con "Ăn khoai tây chiên chỉ làm con mập thêm thôi", hãy nói "Súp lơ ngon lắm, con ăn thử đi".
'Con ở yên đây đợi mẹ nhé'
Bố mẹ thường nói vậy mỗi khi có việc phải đi mà không thể dẫn con theo. Nếu việc này diễn ra thường xuyên sẽ khiến trẻ sợ hãi và mất đi cảm giác được bảo vệ. Thay vào đó, hãy chuyển sự chú ý của trẻ sang một thứ gì đó mà chúng thích hoặc đề nghị chúng đếm những con vật chúng thấy trên đường về nhà.
'Đừng làm thế'
Câu nói này không những không giúp trẻ điều chỉnh hành vi của mình mà còn khiến chúng dễ mắc sai lầm hơn. Thay vì tập trung vào ngữ cảnh tiêu cực như " Đừng nhảy vào vũng nước đó", hãy nói "Con thử đi quanh vũng nước này xem".
'Bây giờ con đã lớn rồi, không được sợ nữa'
Ngay cả người lớn cũng có những nỗi sợ khó nói. Vì vậy việc trẻ con sợ hãi thứ gì đó là điều bình thường. Nỗi sợ của trẻ rất đa dạng và có vẻ khá buồn cười đối với người lớn, nhưng không có nghĩa bạn nên thờ ơ với nỗi sợ của con. Hãy thể hiện sự đồng cảm, giúp đỡ con vượt qua nỗi sợ thay vì lờ đi mọi chuyện.
Mỹ Huyền (Theo Bright Side)
