11 năm không hiện diện trên phim, Trương Mạn Ngọc vẫn được tôn vinh là biểu tượng nhan sắc và tài năng của điện ảnh. Người ta nhớ về cô với vẻ đẹp mặn mà, sầu muộn trong Tâm trạng khi yêu, Điềm mật mật, Nguyễn Linh Ngọc... Thực tế, người đẹp họ Trương từng tung hoành màn ảnh với nhiều vai hài và hành động. Sự nghiệp gần 30 năm của cô sạch scandal, gây chú ý về duy nhất mối hiềm khích với Chương Tử Di.
'Nữ hoàng phim dở'
Năm 1982 từ Anh về Hong Kong nghỉ hè, Trương Mạn Ngọc được công ty đào tạo ngôi sao mời ký hợp đồng người mẫu. Một năm sau, cô giành ngôi Á hậu 1 Hong Kong và lọt top 15 Hoa hậu thế giới. Bước ra từ sân chơi sắc đẹp, cô được săn đón nồng nhiệt, đóng liền hai phim truyền hình, hai phim điện ảnh trong năm đầu vào nghề. Từ 1984 tới 1989, cô có khoảng 40 phim ra mắt, đỉnh điểm là năm 1988 với 11 phim.
Mạn Ngọc nhận kịch bản liên tục, không khác gì các sao Việt đóng "phim mỳ ăn liền" thập niên 1990. Phim của cô nhàn nhạt về nội dung, thiếu trau chuốt về dàn dựng khiến Mạn Ngọc bị gắn mác "bình hoa di động". Thậm chí, Lương Triều Vỹ còn từng nghĩ Trương Mạn Ngọc không nên làm diễn viên sau lần đầu đóng cặp với cô năm 1984. Một số người bảo cứ thấy cô là biết phim dở. Trang Sohu cho rằng nữ diễn viên vào nghề quá vội vã, không kịp trau dồi kỹ năng của một diễn viên.
Trong cuộc phỏng vấn năm 2014, Trương Mạn Ngọc hồi tưởng về một phim thảm họa: "Quay một nửa, tôi mới phát hiện phim khác hoàn toàn kịch bản ban đầu. Nhưng tôi cố chịu đựng diễn cho hết. Ngày ấy tôi là diễn viên trẻ, có cơ hội phải nắm bắt. Cho dù phim dở thật, ít nhất người diễn viên là tôi cũng làm tròn nghĩa vụ".
Bước chuyển mình nhờ Vương Gia Vệ
Sohu gọi Vương Gia Vệ là người làm thay đổi sự nghiệp của Trương Mạn Ngọc, giống như Trương Nghệ Mưu một tay đưa Củng Lợi thành sao. Nhờ vai nữ chính trong phim Carmen Vượng Giác do Vương đạo diễn, Mạn Ngọc mới tìm thấy niềm yêu thích thực sự với điện ảnh, được giới chuyên môn ghi nhận tiềm năng, bước vào "vòng tay" của phim nghệ thuật.
Đầu thập niên 1990, Trương Mạn Ngọc chưa tránh được tuyệt đối phim kém chất lượng, nhưng cô biết chọn lọc kịch bản, cũng không còn nhận phim vô tội vạ. Thuở mới vào nghề, một năm cô có trên dưới chục phim. Làm việc cùng Vương Gia Vệ, cô quen với chuyện quay phim không kịch bản, lịch trình mỗi phim kéo dài nửa năm, một năm hoặc hơn thế.
Từ những thước phim diễm tình của Vương Gia Vệ, Trương Mạn Ngọc bước vào khung hình lãng mạn của nhiều đạo diễn tên tuổi khác. Danh xưng ảnh hậu đến với cô lần đầu tại giải thưởng Kim Mã năm 1989. Đến nay, cô nắm giữ 20 giải Nữ diễn viên xuất sắc, bao gồm tại Berlin năm 1992 và Cannes năm 2004.
Ngôi sao tấu hài
"Ấn tượng của Tâm trạng khi yêu quá sâu đậm nhưng các bạn đừng quên Trương Mạn Ngọc cũng từng đóng phim hài", trang KK News viết. Ở dòng phim ái tình, Trương Mạn Ngọc đẹp kiểu nàng thơ. Sang đến phim hài, cô cũng "điên" hết cỡ.
Trong Nhà có hỷ sự, Trương Mạn Ngọc cùng Châu Tinh Trì tung hứng những màn hài cường điệu, làm nên những tràng cười mùa phim Tết 1992. Một năm sau, cô thành "cây hài" của Đông phương tam hiệp, mặc đồ vừa hầm hố vừa sexy, cưỡi môtô, thể hiện nhân vật bốc đồng và ngoa ngoắt. Sang đến Đông thành tây tựu, không chỉ Trương Mạn Ngọc mà Lâm Thanh Hà, Vương Tổ Hiền, Trương Quốc Vinh, Lương Triều Vỹ cùng gây bất ngờ về khả năng tấu hài.
Nói không với Chương Tử Di
Hiềm khích giữa Trương Mạn Ngọc và Chương Tử Di râm ran từ đầu những năm 2000. Ảnh hậu Hong Kong được cho là không hài lòng khi đàn em xin thêm cảnh trong Anh hùng và lấn lướt đất diễn của cô trong 2046.
Tại đêm trao giải Kim Tượng 2014, Trương Mạn Ngọc cùng Lưu Đức Hoa công bố giải Nữ chính xuất sắc. Trớ trêu, người thắng giải năm ấy là Chương Tử Di. Trương Mạn Ngọc đã thoái thác nhiệm vụ đọc kết quả và trao tượng vàng cho Lưu Đức Hoa rồi lùi dần về phía sau. Một lần trả lời báo chí, cô tuyên bố: "Cát-xê cao mấy, tôi cũng không hợp tác với Chương Tử Di nữa".
Nỗi sợ thảm đỏ
Trên thảm đỏ, Trương Mạn Ngọc lúc nào cũng đẹp thướt tha và tự tin. Vậy mà cô thú nhận: "Tôi rất sợ mặc trang phục dạ hội vì bộ thì bó sát, bộ thì dài quét đất. Nếu tôi ngã trên thảm đỏ thì quê lắm. Thường ngày, tôi toàn mặc quần jeans. Các bạn đừng nghĩ tôi tuyệt đối nữ tính. Đôi khi, tôi là một phụ nữ ngổ ngáo".
Tai nạn ám ảnh
Trương Mạn Ngọc là một diễn viên lăn xả với nghề. Lúc quay Kế hoạch A, Thành Long yêu cầu hai nữ chính Trương Mạn Ngọc, Quan Chi Lâm nhảy từ tầng 3 xuống. Thời ấy, kỹ thuật bảo hiểm còn thô sơ, Quan Chi Lâm sợ tái mặt, còn Trương Mạn Ngọc sẵn sàng diễn. Mỗi lần quay xong, Thành Long khen cảnh tốt nhưng vẫn đề nghị quay thêm. Bốn lần như vậy, Mạn Ngọc ức phát khóc mới thoát được yêu cầu khắc nghiệt của đàn anh.
Cũng với phim của Thành Long, Trương Mạn Ngọc gặp sự cố phim trường nhớ đời. Lúc quay cảnh đánh nhau cuối cùng của Câu chuyện cảnh sát 2 tại một nhà xưởng, Mạn Ngọc kiên quyết tự diễn thay vì dùng thế thân. Một diễn viên nam vung tay quá mạnh làm giá sắt đạo cụ đổ sập. Trương Mạn Ngọc không tránh kịp, bị đập trúng đầu, chảy rất nhiều máu. Nhập viện cấp cứu, cô bị khâu hơn 10 mũi. Chính vì tai nạn này, đạo diễn Nhĩ Đông Thăng vào bệnh viện chăm sóc Mạn Ngọc, tình yêu của họ mới được công khai.
Một thời vang danh quốc tế nhưng Trương Mạn Ngọc không chấp niệm sống chết với điện ảnh một đời. Sau vai chính trong Clean năm 2004, cô làm khách mời trong 2046 năm 2007 và trong Toàn thành nhiệt luyến năm 2010 rồi "ở ẩn" tới giờ. Hồi 2007, Trương Mạn Ngọc kể trong ba năm, cô từ chối gần 40 phim vì không tìm được kịch bản hứng thú. "Tôi đóng phim lâu vậy rồi, nghỉ một thời gian cũng không sao, coi như tôi có thể sống cuộc đời của chính mình", Mạn Ngọc nhẹ nhõm trải lòng.
Phong Kiều (Theo People, Sohu, 163, KK News, Day Day News)