Theo Bloomberg, thay đổi này nằm trong Luật Thuế Giá trị Gia tăng sửa đổi, đánh dấu sự chuyển hướng so với giai đoạn Bắc Kinh trợ cấp mạnh và thúc đẩy kế hoạch hóa gia đình dưới chính sách một con hồi năm 1993.
Cùng lúc, chính phủ cũng triển khai các biện pháp hỗ trợ tài chính cho những người lựa chọn sinh con. Luật mới miễn VAT cho các dịch vụ chăm sóc trẻ nhỏ như nhà trẻ, mẫu giáo, cũng như các cơ sở chăm sóc người già, tổ chức hỗ trợ người khuyết tật và doanh nghiệp cung cấp dịch vụ liên quan đến hôn nhân.
Dân số Trung Quốc đã giảm ba năm liên tiếp, với chỉ 9,54 triệu trẻ ra đời trong năm 2024 - thấp hơn rất nhiều so với 18,8 triệu ca sinh năm 2016, khi chính sách một con vừa chấm dứt. Trước thực trạng này, chính phủ đã tung ra loạt biện pháp khuyến khích sinh con: nhiều địa phương thưởng tiền mặt cho gia đình có trẻ sơ sinh, thời gian nghỉ phép dành cho cha mẹ được kéo dài, và các hướng dẫn mới hạn chế việc phá thai không được xem là "cần thiết về mặt y tế".
Tỷ lệ sinh giảm là nguyên nhân khiến chính phủ Trung Quốc áp thuế lên các loại thuốc và dụng cụ tránh thai. Ảnh: Bloomberg
Tuy nhiên, các rào cản kinh tế và văn hóa vẫn là yếu tố chi phối trong quyết định sinh con của người dân. Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Dân số YuWa ước tính chi phí nuôi một đứa trẻ đến 18 tuổi vượt 76.000 USD. Trong bối cảnh thị trường việc làm ảm đạm và kinh tế tăng trưởng chậm, nhiều người trẻ ngày càng ngần ngại gánh khoản chi này, đồng thời ưu tiên phát triển bản thân và sự ổn định sự nghiệp hơn là lập gia đình.
Giới chuyên gia nhận định việc đánh thuế biện pháp tránh thai khó tạo ra cú hích đáng kể đối với tỷ lệ sinh. Động thái này cũng gây tranh luận dữ dội trên mạng xã hội, nhất là trong bối cảnh số ca nhiễm HIV gia tăng - xu hướng liên quan đến quan hệ tình dục không được bảo vệ.
Trên Weibo, một người bình luận: "Trong bối cảnh số ca nhiễm HIV ở người trẻ đang tăng, việc tăng giá như thế này có thể không phải là ý hay. Đây là một chính sách thiếu cân nhắc".
Báo cáo mới công bố cũng cho thấy tình trạng tỷ lệ sinh giảm còn khiến số lượng trường mẫu giáo và trẻ nhập học sụt mạnh. Năm 2023, số lượng trường mẫu giáo trên toàn Trung Quốc giảm hơn 5%, tương đương 14.808 cơ sở phải đóng cửa. Đây là năm thứ hai liên tiếp ghi nhận xu hướng đi xuống, theo báo cáo thường niên của Bộ Giáo dục nước này. Số trẻ nhập học cũng giảm 11,55%, tương đương 5,35 triệu em, còn khoảng 40,9 triệu. Đây là năm thứ ba liên tiếp lượng trẻ đến trường sụt giảm.
Hướng Dương (Theo Independent)
