Trèo lên con đường nhỏ cheo leo chừng vài chục mét trên núi, du khách sẽ gặp một cửa động lớn với nhiều ngõ ngách dẫn vào trong. Thế rồi trước mặt đột ngột hiện ra một hang động khổng lồ với vòm trần cao chót vót, buông xuống cơ man là nhũ đá nhiều hình thù và màu sắc, xen vào đó là những trụ đá được bàn tay hóa công xếp đặt hài hòa, mang lại cho khách cảm giác như lạc vào một cung điện. Nền đất của hang động này lại rất khô ráo, có nhiều chỗ bằng phẳng cho du khách nghỉ ngơi thoải mái.
Theo lời kể của các cụ cao tuổi ở Lai Châu, đầu thế kỷ 19, những người tham gia phong trào Thái Bình Thiên Quốc (thường được gọi là giặc Khăn Vàng) bị triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) đánh đuổi đã chạy sang đất Việt tìm chốn trú ẩn trong động. Dấu tích của họ để lại là những đồng tiền xu mà sau này có người nhặt được.
Vào những năm 1980, một số người đi rừng đã phát hiện động này nhưng đến bây giờ động mới được khai thác du lịch. Dù ông Nguyễn Văn Định, giám đốc Sở Thương mại và du lịch tỉnh Lai Châu, cho biết tỉnh chưa hề giao cho một đơn vị nào khai thác động nhưng hiện có một công ty du lịch đang bán vé 20.000 đồng/người cho khách vào thăm quan, còn bên trong động thì hệ thống đèn chiếu sáng và các trang thiết bị hướng dẫn du khách rất sơ sài.
"Tây Bắc đệ nhất động" còn ẩn chứa một bí mật: có một động nước rất đẹp ở phía sau động khô nhưng do chưa được khảo sát kỹ nên du khách chưa vào thăm quan được.
(Theo Tuổi Trẻ)