Khi lĩnh vực giải trí ngày càng được công chúng quan tâm, sự xuất hiện của các nghệ sĩ luôn trở thành tâm điểm chú ý của khán giả thì nhiều stylist (người kiến tạo phong cách) cũng lượt "ra đời". Với các sao cỡ bự, stylist và người quản lý đã trở thành những nhân vật không thể thiếu trong cuộc sống của họ. Thậm chí một số stylist kiêm luôn cả vai trò của người quản lý. Họ là cầu nối giữa người nổi tiếng và các hãng thời trang, là yếu tố quyết định đến khả năng tạo sức hút cho sao, góp phần quảng bá danh tiếng của thương hiệu.
Cặp bài trùng Quang Tuyến - Tăng Thanh Hà. |
Trong khi ở nước ngoài, những người tạo dựng phong cách cho nhân vật nổi tiếng được coi trọng và trả lương hậu hĩnh thì ở Việt Nam, đây vẫn là một nghề mới mẻ, nhiều cơ hội nhưng cũng lắm chông gai, thử thách. Mấy năm trở lại đây, số lượng stylist trẻ xuất hiện ngày càng nhiều nhưng những người thành danh được với nghề này, vẫn chỉ dừng lại ở con số đếm được trên đầu ngón tay.
Bởi một lý do đơn giản, muốn trở thành stylist thực thụ không dễ chút nào. Cũng như ở Hollywood, sao Việt luôn đòi hỏi "quân sư" của mình phải có năng khiếu về thẩm mỹ thời trang và sự sáng tạo trong việc xây dựng hình ảnh, giúp họ xuất hiện hoàn hảo, tạo dấu ấn tốt trước công chúng và nâng cao giá trị bản thân trước đối tác... Tuy nhiên, trong tình hình chung, chưa nhiều stylist Việt làm được điều này. Vai trò của stylist mới chỉ được thể hiện rõ nét trong các bộ ảnh thời trang chứ chưa thực sự để lại dấu ấn cho sao khi tham dự các sự kiện quan trọng.
Ở nước ngoài, stylist thực sự là một nghề đòi hỏi người làm cần có tri thức, hiểu biết sâu sắc về thời trang. Các stylist quyền lực đều xuất thân từ lĩnh vực thiết kế thời trang hoặc làm việc liên quan tới thời trang. Tất nhiên với tài năng và công sức bỏ ra, họ được trả thù lao xứng đáng. Còn ở Việt Nam, các stylist có thể xuất thân từ nhiều nghề khác nhau như hướng dẫn viên du lịch, người mẫu, chuyên gia trang điểm, nhiếp ảnh hay thậm chí cả phóng viên... Tương xứng với chất lượng của stylist nội thì mức thù lao trả cho họ cũng rất bèo bọt nếu so với các đồng nghiệp trên thế giới.
Thu nhập của các stylist nước ngoài không hề nhỏ, thậm chí lên tới hàng triệu USD. Thù lao của các cố vấn thời trang thường được tính theo thời vụ và trả theo ngày. Nhưng ở Việt Nam nhiều khi điều này phải tùy thuộc vào "sự biết điều" hay lòng tốt của các sao. Bởi "với các sao cỡ bự thì hiếm có stylist nào dám thẳng thừng đặt vấn đề thù lao. Nhiều khi được làm cố vấn thời trang cho họ cũng đã khó. Mình không làm thì có rất nhiều người sẵn sàng nhảy vào nên thường các stylist phải chấp nhận làm không công, dựa vào tên tuổi người nổi tiếng để lấy danh, tìm gà mới", một stylist thú nhận.
Ngoài ra, thêm một nguyên nhân khiến stylist không dám "ra giá" vì thực tế, các sao ở nước ngoài thu nhập "khủng" nên không tiếc tiền chi cho quân sư của mình còn ở Việt Nam, nếu không trúng sô quảng cáo thì cát-xê đi event, diễn thời trang của nghệ sĩ không nhiều. "Thu nhập của chính nghệ sĩ cũng thất thường nên chúng tôi không dám đòi hỏi gì cả. Hầu hết các mối quan hệ trong công việc đều là hợp tác giúp đỡ nhau là chính", người trong nghề cho biết.
Sau gần 3 năm làm cố vấn thời trang cho các nghệ sĩ nổi tiếng, một stylist tên tuổi thở dài chia sẻ: "Tôi làm nghề này không phải vì thu nhập cao mà chỉ cốt xây dựng mối quan hệ và tên tuổi để phục vụ cho việc kinh doanh sau này. Tôi dự định sẽ mở studio hoặc shop thời trang. Hiện tại thu nhập làm stylist chỉ ở mức tạm đủ sống, ăn uống thoải mái và trả được tiền thuê nhà, không vay nợ nhưng cũng không dư dả gì. Tháng trước tôi dành dụm được hơn trăm triệu tính mở shop nhưng lại có việc phải tiêu veo".
Đỗ Long là quân sư đắc lực của Thái Hà và Ngọc Trinh. |
Còn stylist Quang Tuyến từng mỉa mai về tin đồn anh kiếm bộn nhờ làm quân sư thời trang cho Tăng Thanh Hà: "Stylist Việt có thu nhập rất 'khổng lồ', đến mức ai không khéo thu vén thì đúng là hai bàn tay tự làm nên... một món nợ! Hầu như ai cũng phải chật vật, làm rất nhiều việc cùng lúc để sống và tồn tại".
Có quân sư còn thổ lộ: "Người ngoài nhìn vào, thấy làm cho toàn sao bự cứ nghĩ kiếm bộn tiền nhưng sự thật là nhiều khi stylist còn bị lỗ. Có những hôm đưa nghệ sĩ đi chụp ảnh phải cả trả tiền cà phê cho họ và nhiếp ảnh. Hầu hết stylist Việt làm việc dựa trên tình cảm là chính, không có thỏa thuận, hợp đồng nên cũng chẳng ràng buộc, đòi hỏi gì được. Đa số các buổi chụp hình đều là miễn phí, stylist không được trả đồng nào cả".
Nghịch lý là thu nhập "hẻo" nhưng ở Việt Nam, nhiều stylist vẫn phải chủ động xây dựng mối quan hệ với sao và khéo chiều lòng họ để được gắn bó, làm việc lâu dài. Đánh giá thấp, hoài nghi khả năng của người tạo dựng phong cách, các nghệ sĩ Việt thường đỏng đảnh, kén cá chọn canh và sẵn sàng thay stylist như... thay áo. Bởi với các sao đã có tên tuổi thì quanh họ luôn có rất nhiều stylist săn đón, muốn được trở thành quân sư miễn phí. "Thứ nhất là phải giỏi, thứ hai là phải hiểu tính nghệ sĩ làm việc với mình chứ không thì mối quan hệ rất dễ đổ vỡ. Chỉ cần mình làm không tốt hoặc tỏ ý đòi hỏi thù lao thì các sao lập tức chuyển hướng sang nhờ người khác ngày. Và thế là mình mất mối", stylist Tân Đà Lạt chia sẻ.
Cũng khác với ở nước ngoài, tiêu chí lựa chọn nghệ sĩ để giúp của stylist Việt cũng rất ngẫu hứng, cảm tính. "Tính tôi trầm, ít bon chen nên thích làm với những người hiền lành, tình cảm, biết trước biết sau và lao động nghiêm túc. Tất nhiên tôi cũng phải chọn những người thực sự có khả năng phát triển chứ không dại 'đâm đầu vào đá' để mất thời gian cả hai bên. Nhiều người mẫu trẻ đề cập thẳng đến việc trả thù lao xứng đáng nhưng tôi thẳng thừng từ chối vì thấy họ không hợp với mình. Tôi không muốn chỉ vì chút tiền mà làm ảnh hưởng tới uy tín và công việc lâu dài sau này", quân sư của Khánh My bày tỏ.
Stylist thường kiếm được tiền khi nghệ sĩ họ giúp may mắn trúng show quảng cáo giá trị lớn. Người mẫu Khánh My, Hoa hậu Mai Phương Thúy thường chủ động chia sẻ một phần (khoảng 10%) số tiền nhận được từ quảng cáo trả cho stylist của mình. Một số stylist không gắn bó với "gà" nào thì chọn cách tư vấn trang phục và PR cho thương hiệu để kiếm thu nhập.
Trong làng stylist Việt, một nhân vật kỳ cựu nhận làm việc hưởng lương tháng cho một nhãn hàng. Anh này có nghĩa vụ nhờ các sao sử dụng trang phục của thương hiệu để chụp ảnh và gửi đăng các báo. Anh cũng cộng tác với nhiều tạp chí và các thương hiệu khác để hưởng thù lao theo từng bộ ảnh thời trang, quảng cáo hoặc làm PR cho các dự án phim ảnh. Một số stylist chọn cách chấp nhận hỗ trợ không công cho các nghệ sĩ để lấy tên tuổi, từ đó các nhân vật mới nổi chủ động tìm tới họ nhờ giúp đỡ và trả thù lao tương xứng.
Chấp nhận thu nhập "hẻo", phải khéo chiều nghệ sĩ, các stylist còn gặp khó khăn trong việc tìm được ê kíp chuẩn cho mình. Cũng vì không có hợp đồng, thỏa thuận ràng buộc gì cả nên các mối quan hệ này khá lỏng lẻo. Stylist Đỗ Long may mắn có cộng sự ăn ý là nhiếp ảnh Lê Thiện Viễn, Trịnh Tú Trung cũng gắn liền với cái tên Tom Nguyễn nhưng Tân Đà Lạt thường xuyên thay đổi nhiếp ảnh vì... bị xù. "Không biết nghe ai xúi bẩy hay mắc bệnh ngôi sao mà có khi chụp ảnh cho nghệ sĩ xong, nhiếp ảnh tự ý giam hình cả tháng không trả, khiến mình mất uy tín", anh chia sẻ.
Stylist Trịnh Tú Trung là cái tên quen thuộc với nhiều sao Việt. |
Trong các sự kiện đình đám như lễ trao giải Cánh Diều Vàng, HTV Award, các Fashion Show... nhiều nghệ sĩ xuất hiện với vẻ ngoài lộng lẫy, hoàn hảo từ trang phục, phụ kiện đến cách trang điểm. Khán giả chỉ trầm trồ khen ngợi sao mà quên mất để có được vẻ ngoài ấy là sự góp sức đáng kể của các stylist. Họ phải bỏ công sức, thời gian lên ý tưởng chọn váy áo, trang sức để nghệ sĩ tỏa sáng trước rừng ống kính máy ảnh.
Làng thời trang Việt từng chứng kiến nhiều cuộc lột xác ngoạn mục của sao sau khi thay đổi stylist. Hoa hậu Việt Nam 2006 Mai Phương Thúy từ hình ảnh người đẹp với vòng một ngoại cỡ và gu thời trang mộc mạc, chân chất thì hơn một năm trở lại đây, phong cách của cô đã hoàn toàn thay đổi, trở nên tươi trẻ, quyến rũ, sành điệu hơn. Diễn viên Tăng Thanh Hà cũng lột xác từ cô thiếu nữ miền Tây với nước da ngăm đen, vẻ ngoài giản dị, đơn sơ không có gì đặc biệt trở thành mỹ nhân hot nhất của showbiz Việt, liên tục được vinh danh trong các cuộc bầu chọn nghệ sĩ đẹp hàng năm.
Người mẫu Thái Hà, "búp bê" Ngọc Trinh đều có sự thay đổi đáng kể từ khi làm việc với stylist. Vẫn là hình ảnh sexy nhưng dưới bàn tay của quân sư, các chân dài thêm long lanh, quyến rũ, không bị chê là phản cảm, dung tục.
Rõ ràng stylist có vai trò hết sức quan trọng đối với những người làm việc trong ngành giải trí, đặc biệt là nữ nghệ sĩ. Nhất là trong thời buổi ngày nay, các sao ngại phát ngôn, sợ vạ miệng và cũng không có nhiều công việc, dự án thiết thực để làm thì việc đầu tư xây dựng hình ảnh bề ngoài là cách nhanh và hiệu quả nhất để gây ấn tượng với công chúng. Một stylist giỏi thậm chí có thể khiến một nghệ sĩ trở nên nổi tiếng về gu mặc đẹp hơn là về sự nghiệp ca hát hay diễn xuất...
Mục tiêu quan trọng nhất của các stylist là khiến cho truyền thông chú ý đến khách hàng của mình theo hướng tích cực, nhất là với các nghệ sĩ đã nổi tiếng. Tuy nhiên, họ luôn phải đối mặt với thách thức, làm sao tạo được sự táo bạo cho cho sao nhưng không khiến họ trở thành thảm họa thời trang, bị liệt vào dạng "Sao xấu". Vì vậy, ngoài việc hiểu rõ khách hàng của mình mặc gì thì đẹp, các stylist còn phải có mối quan hệ thân thiết với các nhà thiết kế và những thương hiệu thời trang để giúp sao liên hệ mượn đồ đi tiệc tùng, event khi cần thiết. Họ cũng đồng thời phải nắm được xu hướng thời thượng của làng thời trang để "gà" của mình xuất hiện lộng lẫy, không bị chìm giữa hàng loạt mỹ nhân đình đám khác.
"Nhiều khi bỏ công sức, tiền bạc mà không được trả thù lao nhưng tôi vẫn rất đam mê nghề này. Thấy nghệ sĩ mình giúp ngày càng tỏa sáng, được công chúng, báo chí khen ngợi tôi hạnh phúc vô cùng. Cảm giác như "đứa con tinh thần" của mình đã chào đời thành công, được đón nhận vậy. Bên cạnh đó, tôi cũng nhìn thấy triển vọng phát triển của nghề này trong tương lai. Hy vọng vài năm nữa, sao Việt cũng có cái nhìn đúng về stylist như các sao Hollywood", Tân Đà Lạt nói.
Hương Giang