Năm 2002, đạo diễn Sam Raimi mang nhân vật Spider-Man lên màn ảnh rộng và nhanh chóng đạt được nhiều thành công. Vượt xa kinh phí 139 triệu USD, tác phẩm mang về hơn 820 triệu USD doanh thu toàn cầu, mở đường cho hàng loạt phim về Người Nhện, biến nhân vật này trở thành hình mẫu siêu anh hùng mang tính biểu tượng của thế kỷ 21.
Năm 2018, phim hoạt hình Spider-Man: Into the Spider-Verse ra mắt và nhận về nhiều đánh giá tích cực từ cả giới chuyên môn lẫn khán giả. Câu chuyện về Miles Morales, chàng Người Nhện gốc Puerto Rico, được xem là cuộc cách mạng về phong cách kể chuyện, xây dựng nhân vật và thủ pháp làm phim hoạt hình khi ấy. Với kinh phí 90 triệu USD, bộ phim thu về hơn 384 triệu USD cùng loạt giải thưởng danh giá, trong đó có tượng vàng Oscar dành cho "Phim hoạt hình xuất sắc" vào đầu năm 2019.
Spider-Man: Across the Spider-Verse (Người Nhện: Du hành Vũ trụ Nhện) kế thừa những giá trị về mặt chủ đề và hình ảnh của phần phim đầu tiên, đồng thời xoáy sâu vào việc khai thác tâm lý các nhân vật Người Nhện ở nhiều vũ trụ.
Mâu thuẫn gia đình, hoang mang tuổi trẻ được lồng ghép trong các hình tượng Người Nhện. Ảnh: Sony Pictures
Khủng hoảng bản sắc sau lớp mặt nạ
Kết thúc Spider-Man: Into the Spider-Verse, Miles Morales trở về làm cậu học sinh giỏi tại trường trung học và là niềm tự hào của gia đình. Ở ngưỡng cửa trưởng thành, Miles đứng trước nhiều sự lựa chọn cho tương lai. Giống nhiều thanh thiếu niên khác cùng độ tuổi, cậu mang khát khao thoát khỏi vỏ bọc của cha mẹ để chạy theo mơ ước cá nhân.
Trong khi đó, Gwen Stacy, nữ Người Nhện ở vũ trụ TRN702, cũng sống hai cuộc đời: một là trở thành con ngoan gia đình và hai là siêu anh hùng hàng ngày giải nguy cho thành phố. Ấn mình sau lớp mặt nạ, Gwen loay hoay che giấu thân phận với cả thế giới và với người cha làm cảnh sát đang từng ngày vạch trần nhân dạng thật của Người Nhện.
Spider-Man: Across the Spider-Verse đặt Gwen và Miles vào tình thế tiến thoái lưỡng nan khi chật vật tìm ra lời giải cho câu hỏi: "Nếu người thân biết được con người thật của mình, liệu họ có còn yêu thương chúng ta?". Khủng hoảng căn tính cá nhân là chủ đề quen thuộc trong các tác phẩm về Spider-Man. Song, cách giải quyết vấn đề ở mỗi phiên bản Người Nhện đều khác nhau.
Trong khi cha mẹ Miles kỳ vọng cậu theo học một ngôi trường gần nhà, Miles lại mong muốn chuyển đến một tiểu bang khác, nơi có chuyên ngành cậu yêu thích. Sự khác biệt trong tư duy giữa hai thế hệ đã châm ngòi cho hàng loạt mâu thuẫn trong gia đình Miles. Mặt khác, việc che giấu thân phận Người Nhện với người thân khiến cậu càng khó tìm được tiếng nói chung với cha mẹ.
Dù vậy, Miles vẫn giữ vững lập trường khi quyết tâm theo đuổi ước mơ, không để ai khác sống thay cuộc đời mình. Du hành vào Vũ trụ Nhện, cậu tự tạo cơ hội để khám phá lý tưởng sống của bản thân. Miles Morales là hình mẫu của một cá nhân tự do ý chí, phá vỡ định kiến xã hội để khẳng định màu sắc riêng.
Miles du hành vào Vũ trụ Nhện để khám phá lý tưởng của bản thân. Ảnh: Sony Pictures
Trong khi đó, Gwen chọn Vũ trụ Nhện làm nơi chạy trốn thực tại, tránh đối diện cha sau khi ông tìm ra sự thật. Dù vậy, trong thâm tâm, cô vẫn đau đáu nhớ về hình ảnh gia đình. Gặp nhau, cả hai tìm được sự đồng điệu dù xuất thân từ hai vũ trụ khác nhau.
Ở góc nhìn của gia đình, Spider-Man: Across the Spider-Verse khắc họa tâm tư của bậc phụ huynh khi con cái ở lứa tuổi trưởng thành. Họ luôn cho rằng bản thân chưa trang bị đủ hành trang cho con mình vào đời, từ đó sinh ra hành vi kiểm soát.
Khác với sự lì lợm, không ngại mạo hiểm của thế hệ trẻ, cha mẹ ưu tiên những lựa chọn an toàn và ổn định cho con cái. Dù vậy, đến một lúc, họ nhận ra bản thân vẫn cần để con bước trên con đường riêng. Ở một phân đoạn, những nỗi niềm của mẹ Miles trước khi cậu lên đường theo đuổi ước mơ gây nhiều xúc động.
Spider-Man: Across the Spider-Verse còn đề cập đến những chủ đề đã tạo nên dấu ấn của thương hiệu Người Nhện: cái giá của việc trở thành siêu anh hùng, mặt trái của chiến thắng và nỗ lực khẳng định năng lực bản thân.
Du hành Vũ trụ Nhện, Miles buộc phải đối mặt kẻ phản diện mới là The Spot, người có khả năng dịch chuyển qua các cổng không gian và biến đổi đa vũ trụ, đồng thời đe dọa sự an toàn của cha mẹ cậu. Xuyên suốt phim, Miles dần khám phá ra nhiều bí mật về danh tính thật sự của bản thân và những hệ lụy cậu để lại sau khi giành chiến thắng ở phần phim đầu. Từ đó, sự phức tạp của Vũ trụ Nhện cũng dần được hé mở, thúc đẩy Miles chứng minh nội lực để đương đầu những âm mưu tàn độc từ thế giới này.
Nhiều phiên bản Spider-Man hội ngộ. Ảnh: Sony Pictures
Bữa tiệc kỹ xảo, âm thanh
Spider-Man: Across the Spider-Verse tiếp tục là "đại tiệc" kỹ xảo và âm thanh, thậm chí có phần nâng cấp so với phần đầu tiên khi tiếp cận hơn 240 nhân vật Người Nhện. Bộ phim liên tục mang lại sự bất ngờ cho khán giả khi đem đến nhiều biến thể Nhện độc đáo: người được vẽ tay bằng nét chì, người được tô màu như phim hoạt hình 2D truyền thống, người được lấy cảm hứng từ phong cách truyện tranh những năm 1970, trong đó có cả Người Nhện Ấn Độ.
Sự xuất hiện của những Người Nhện đến từ thế giới Lego, trò chơi điện tử và môi trường thực tế ảo cũng góp phần tạo nên nét thú vị cho tác phẩm. Dù Spider-Man: Across the Spider-Verse tập hợp nhiều hình tượng, tương tác giữa các nhân vật vẫn hài hòa và mượt mà. Cách giới thiệu của từng Người Nhện cũng được thể hiện một cách gãy gọn, dễ hiểu. Ở mỗi khung hình, bộ phim đều có sự kết hợp giữa hình ảnh 2D cổ điển và phong cách 3D hiện đại, tạo nên tổng thể đẹp mắt.
Bộ phim tựa như cuốn truyện tranh. Ảnh: Sony Pictures
Về kỹ thuật, việc thay đổi tốc độ khung hình và bố cục liên tục khiến khán giả có cảm giác như đang theo dõi cuốn truyện tranh khổng lồ được lật mở ngay trước mắt. Ngoài ra, sự kết hợp của hiệu ứng âm thanh điện tử cùng các bản nhạc techno, hip hop thời thượng cũng góp phần nâng cao trải nghiệm người xem.
Ngoài ra, nhằm tạo ấn tượng với người hâm mộ, phim liên tục mang đến nhiều chi tiết ẩn giấu, có liên hệ với các phần phim Người Nhện trước đây. Bên cạnh đó, tác phẩm còn có nhiều tình tiết gây cười duyên dáng, giúp tổng thể phim không quá nặng nề.
Dù vậy, thời lượng Spider-Man: Across the Spider-Verse thách thức sự kiên nhẫn của nhiều khán giả khi theo dõi câu chuyện có phần dàn trải. Trong đó, các trường đoạn chiến đấu dù đẹp mắt nhưng được diễn ra với tần suất khá dày đặc, đôi lúc có phần lặp lại. Chủ đề mang màu sắc trưởng thành và đen tối cũng khiến câu chuyện khó tiếp cận khán giả nhỏ tuổi hơn phần trước.
Trailer phim 'Người Nhện: Du hành Vũ trụ Nhện'
Đỗ Hoàng
