Nằm gọn trong thung lũng dưới chân đèo Mã Pì Lèng, Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc H'Mông, thôn Pả Vi là một trong những điểm dừng nổi tiếng trên cung đường du lịch Hà Giang. Đây là nơi sinh sống của gần 30 hộ đồng bào dân tộc H'Mông. Họ xây dựng các ngôi nhà theo kiến trúc truyền thống làm homestay đón du khách. Làng chia thành ba khu mang đậm bản sắc văn hóa của người H'Mông. Các ngôi nhà xây dựng bằng gỗ hoặc gạch nằm liền kề, xoay quanh một sân tròn ở giữa cho tầm nhìn panorama. Ban đêm, một số homestay tổ chức biểu diễn thổi kèn lá - loại nhạc cụ của người bản địa. Nhằm bảo tồn kiến trúc truyền thống, thay vì sử dụng mái tôn để giảm chi phí, tất cả mái nhà ở đây đều lợp ngói máng nên mát mẻ vào mùa hè, ấm áp khi sang đông, thích hợp nghỉ dưỡng. Một nét độc đáo khác trong cấu trúc nhà truyền thống của người H'Mông là hàng rào đá được xếp từ nhiều mảnh đá núi kích cỡ khác nhau. Họ chọn những viên đá lớn, nhỏ, nhiều góc cạnh xếp chèn vào, tạo nên bức tường kiêng cố, phẳng mà không cần bất kỳ chất kết dính nào. Bên cạnh là chiếc cổng gỗ có mái tạo điểm nhấn. Ở đây có nhiều loại hình lưu trú, từ bình dân thích hợp với dân phượt đến các phòng đơn, phòng đôi... dành cho gia đình muốn sự riêng tư. Giá phòng tập thể trung bình khoảng 200.000 đồng/người, tùy mùa và thường cháy phòng vào các mùa hoa cải, hoa đào hay mùa lúa chín. Tầm nhìn từ tầng hai của một homestay vào một ngày mưa, đầy sương mù lúc sáng sớm. Làng cũng là một trong những điểm ngắm hoa anh đào đẹp ở Hà Giang. Vào mùa, hoa nở rực rỡ dọc lối đi trong làng. Vài chiếc ghế gỗ đặt trước tường rào đá cho khách check in 'sống ảo'. Nếu du lịch đúng thời điểm tổ chức Lễ hội Gầu Tào, du khách được trải nghiệm các trò chơi dân gian, xem những điệu nhảy truyền thống của dân tộc H'Mông. Các homestay cũng là nơi ở của những gia đình người H'Mông nên bạn có cơ hội giao lưu, tìm hiểu văn hóa đặc trưng nơi đây. Làng không có nhiều nhà hàng, chỉ vài tiệm cà phê nhỏ. Khách lưu trú có thể đặt đồ ăn với chủ homestay, thưởng thức đặc sản gà đen, đồ nướng... Điều thú vị khi nghỉ tại làng là khung cảnh ngoài cửa sổ thay đổi liên tục trong ngày. Buổi sáng mây mù giăng kín lối, che hết tầm nhìn, trời se lạnh. Tới trưa nắng đẹp, du khách chiêm ngưỡng rõ những ngọn núi hùng vĩ nơi địa đầu tổ quốc. Đến chiều, du khách ngắm mặt trời lặn, không khí mát mẻ. Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc H'Mông được khởi công xây dựng vào tháng 12/2016, cách trung tâm huyện Mèo Vạc khoảng 4 km và nằm trên con đường Hạnh Phúc, nối Mèo Vạc với Đồng Văn. Du khách có thể đi xe máy, ôtô theo quốc lộ 4C, đến chân đèo Mã Pì Lèng, gặp thôn Pả Vi sẽ thấy cổng chào của khu du lịch. Bài và ảnh: Vi Yến