Kiệt sức vì làm thêm giờ, nữ nhân viên kiện công ty

Nữ nhân viên Li Xiaoyan từng tốn hơn 500 giờ liên lạc với khách hàng và đồng nghiệp trên WeChat ngoài giờ làm việc mà không được nhận thêm tiền. Vì vậy, cô đã kiện công ty cũ của mình vì khoản tiền làm thêm giờ chưa trả này. Sau đó, Tòa án Nhân dân Trung cấp số 3 Bắc Kinh đã ra phán quyết có lợi cho cô, yêu cầu công ty cũ phải bồi thường cho cô 30.000 nhân dân tệ (4.362 USD).

Phán quyết này đã được đưa ra vào tháng 10 năm ngoái. Nhưng việc các phương tiện truyền thông gần đây đưa tin về vụ việc đã khiến nó trở thành một trong những chủ đề được thảo luận nhiều nhất trên Weibo, các mạng xã hội khác. Phần lớn dân văn phòng thắc mắc liệu việc giải quyết tin nhắn công việc vào đêm khuya có được coi là làm thêm giờ hay không.

Zhu Chuang, 28 tuổi, nhân viên tài chính tại Hàng Châu, nói với tờ Sixth Tone: "Những người trẻ tuổi như tôi thường tiếp tục nhắn tin liên quan đến công việc trên WeChat ở nhà sau khi đã kết thúc một ngày làm việc".

Làm thêm giờ là một vấn đề dai dẳng ở Trung Quốc những năm gần đây, bất chấp nỗ lực của chính quyền nhằm kiểm soát lịch làm việc "996", tức là làm từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, sáu ngày một tuần. Đây là lối làm việc thường thấy ở các công ty công nghệ Trung Quốc. Ngay cả khi một số thành phố và công ty tìm cách giảm giờ làm, người lao động Trung Quốc vẫn gặp khó khăn trong việc phân chia rạch ròi giữa giờ làm việc và giờ nghỉ. Lý do bởi ngày càng có nhiều công việc được thực hiện trực tuyến, tạo nên khái niệm giờ làm thêm vô hình.

"Khi nói đến vấn đề giờ làm thêm vô hình, bạn không thể phủ nhận đó là làm thêm giờ chỉ vì người lao động không có mặt tại văn phòng... Khi thời gian của người lao động được dành rõ ràng cho công việc, đó nên được coi là làm việc ngoài giờ", một người dùng Weibo viết.

Khoảng 84,7% số người được hỏi trong khảo sát của nền tảng tuyển dụng trực tuyến Trung Quốc 51Job năm 2022 cho biết, họ tiếp tục theo dõi các tin nhắn liên quan đến công việc sau giờ làm việc. Trong đó, hơn một nửa số người được hỏi làm thêm một giờ mỗi ngày. Nhiều nhân viên văn phòng Trung Quốc bị thiếu ngủ, phải giải quyết tốt các cuộc trò chuyện liên quan đến công việc sau nửa đêm. Một nửa trong số họ không hài lòng với chất lượng giấc ngủ của mình, khó đi vào giấc ngủ.

"Tôi không thể phục hồi sau áp lực công việc", một người đã nghỉ việc tại một công ty truyền thông viết trên trang web về phong cách sống Xiaohongshu. "Chất lượng giấc ngủ của tôi tốt hơn rất nhiều sau khi có một đêm ngon giấc. Tôi cảm thấy gần như được tái sinh", người này tiếp tục.

Ngoài thiếu ngủ, dân văn phòng còn dễ mắc bệnh dạ dày. Các chuyên gia y tế Trung Quốc cảnh báo về sự hiện diện ngày càng tăng của bệnh dạ dày trong giới trẻ đang đi làm ở các thành phố, nơi lịch trình làm việc bận rộn và nhịp độ nhanh là tiêu chuẩn.

Khoảng 73% trong số 3.017 người được hỏi trong một cuộc khảo sát mới vào tháng Ba năm nay tại Trung Quốc cho biết, họ mắc các bệnh dạ dày khác nhau, bao gồm khó tiêu, viêm và loét. 94% bị đầy hơi và ợ chua, những triệu chứng phổ biến của dạ dày kém. Cuộc khảo sát được thực hiện bởi hãng truyền thông trong nước Southern Weekly và công ty dược phẩm Đức Bayern, với 80% số người được hỏi sinh từ năm 1980 đến 1999. Nhóm thực hiện khảo sát nêu kết luận: "Mọi người nên thừa nhận thực tế rằng những cảm xúc tiêu cực có thể gây hại cho sức khỏe dạ dày. Vì vậy, chúng ta nên giải quyết cả vấn đề tinh thần và thể chất".

Chen Xinwei, nhân viên kế toán tại một công ty công nghệ tư nhân ở Thượng Hải, nói với Sixth Tone rằng cô được chẩn đoán mắc bệnh viêm dạ dày mãn tính vào năm ngoái. Cô gái 26 tuổi cho biết tình trạng này xảy ra sau khi cô liên tục bỏ bữa để kịp deadline.

"Mọi chuyện chỉ bắt đầu tốt hơn khi tôi nhận ra mình nên từ bỏ nỗi ám ảnh về việc trở thành một nhân viên hoàn hảo", Chen nói với Sixth Tone. Cô cho biết thêm những cơn đau bụng và đầy hơi khiến mình mất ngủ nhiều đêm. "Tôi nên quan tâm đến bản thân nhiều hơn là công ty", cô tiếp tục.

Trở lại câu chuyện vụ kiện ban đầu, dù tòa án Bắc Kinh đã ra phán quyết có lợi cho Li, các chuyên gia pháp lý cho rằng tác động của vụ kiện là hạn chế, vì phán quyết xoay quanh các vấn đề thủ tục tại công ty công nghệ cụ thể, theo tờ The Paper. Ví dụ, công ty không áp dụng một hệ thống làm việc linh hoạt cho nhân viên của mình. Do đó, vẫn còn những điều không chắc chắn về việc phán quyết có được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các trường hợp trong tương lai hay không, các chuyên gia cảnh báo.

Tuy nhiên, Zhu Chuang, 28 tuổi, nhân viên tài chính, tin phán quyết trên là một bước đi đúng hướng. "Với những người dũng cảm như Li, dám nói lên mối quan tâm của chúng tôi, đó là một khởi đầu tốt để giải quyết vấn đề", anh nói. Đồng thời, anh nghĩ các ứng dụng nhắn tin riêng biệt cho mục đích cá nhân và doanh nghiệp có thể giúp nhân viên và người sử dụng lao động tính giờ làm thêm.

Hằng Trần (Theo Sixth Tone)