Lúc nhỏ, một trong những thú tiêu khiển yêu thích của nhà lãnh đạo ngân hàng SP Hinduja Group Banque Privee - Karam Hinduja - là xem phim Bollywood với ông nội Srichand Hinduja - tộc trưởng đế chế kinh doanh toàn cầu thuộc gia tộc Hinduja. Một phần tư thế kỷ sau, hai ông cháu họ bị cuốn vào cuộc chiến giành quyền kiểm soát ngân hàng SP Hinduja trị giá 18 tỷ USD với những người còn lại trong gia tộc.
Ông Srichand Hinduja (thường gọi là SP - 85 tuổi) cùng vợ, hai con gái và cháu trai Karam đang vướng vào vụ kiện với với ba người em trai của ông SP là Gopichand, Prakash và Ashok. Theo đó, gia đình ông SP muốn quyền kiểm soát ngân hàng SP Hinduja - doanh nghiệp do người ông SP đứng tên. Trong khi đó, ba người em trai ông SP muốn tuân theo phương châm lâu đời của gia tộc rằng "mọi thứ thuộc về mọi người và không có gì thuộc về bất kỳ ai".
Cuộc chiến giành quyền kiểm soát trên nổ ra vào năm 2020 khi ông SP - do con gái Vinoo (mẹ Karam) đại diện - đề nghị tòa án ở Anh và Thụy Sĩ bác bỏ cam kết được ký năm 2014 bởi bốn anh em nói rằng "tài sản do một người nắm giữ đều thuộc về mọi người". Ông SP đề nghị tòa án tuyên bố cam kết trên không có hiệu lực pháp lý và quyền sở hữu duy nhất của ông đối với ngân hàng SP Hinduja có trụ sở tại Geneva (Thụy Sĩ).
Phản ứng lại, ba người em của ông là Gopichand, Prakash và Ashok tuyên bố vụ kiện "đi ngược lại giá trị của gia đình" và nhấn mạnh nguyên tắc "toàn bộ tài sản thuộc về mọi người" đã tồn tại trong gia tộc từ nhiều thập kỷ qua, không được phép thay đổi. Ba em trai ông SP cho rằng các con gái và cháu của anh trai đã lợi dụng tình trạng sức khỏe yếu của ông để "đi ngược lại mong muốn từ lâu của ông".
"SP có một câu thần chú rằng không ai sở hữu bất cứ thứ gì, mọi người đều sở hữu mọi thứ", Radhamohun Gujadhur, một cố vấn của các em trai ông, cho biết. "Bất kỳ ai làm khác nguyện vọng đó đều đang nói theo ảo tưởng của chính họ".
Tòa án ở Thụy Sĩ cho biết vụ kiện giữa SP và các em trai của ông đang được tạm hoãn, chờ quyết định về việc ai sẽ đại diện cho quyền lợi của ông SP - người đang mất trí nhớ do tuổi già. Trong khi đó vụ kiện này ở Anh - nơi ông SP là công dân - cũng chưa có kết quả cuối cùng. Nếu ông SP thành công, tài sản đứng tên ông có thể chuyển cho hai con gái là Vinoo và Shanu sau khi ông qua đời.
Khi cuộc đụng độ giữa những người trong gia tộc Hinduja xảy ra, Tập đoàn Hinduja Group, 107 năm tuổi có nguy cơ trở thành một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới bị sụp đổ vì xung đột nội bộ. Tập đoàn này có hàng chục công ty - bao gồm 6 công ty đã lên sàn ở Ấn Độ, sử dụng hơn 150.000 nhân viên ở 38 quốc gia, hoạt động trong các lĩnh vực sản xuất xe tải, ngân hàng, hóa chất, điện, truyền thông và chăm sóc sức khỏe. Ngân hàng SP Hinduja chỉ là một phần nhỏ trong tổng tài sản của gia tộc này, nhưng lục đục nội bộ trên đặt ra nghi vấn về những cuộc chiến tranh giành lớn hơn có thể nổ ra trong tương lai.
Kavil Ramachandran, một chuyên gia kinh doanh gia đình tại Trường Kinh doanh Ấn Độ cho biết: "Họ dường như đã đạt đến mâu thuẫn không thể quay trở lại. Rất khó xảy ra khả năng quay trở lại triết lý xã hội chủ nghĩa về mọi thứ thuộc về tất cả mọi người".
Hinduja Group được thành lập bởi cha của bốn anh em SP là ông Parmanand Deepchand Hinduja vào năm 1914 tại vùng Sindh của Ấn Độ (khi đó là thuộc địa Anh). Công ty kinh doanh hàng hóa này đã nhanh chóng được các anh em ông SP mở rộng với thành công ban đầu đến từ việc phân phối phim Bollywood bên ngoài Ấn Độ.
Sự nổi lên mạnh mẽ của Hinduja Group cho phép anh em nhà Hinduja sánh vai với những người nổi tiếng như cựu Tổng thống Mỹ George H.W. Bush và Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ở London, họ là hàng xóm của Nữ hoàng Elizabeth, sử dụng chung Sân hiên Nhà Carlton - bốn ngôi nhà kiểu Georgia cùng thông nhau cung đường từ Cung điện Buckingham - nơi họ tổ chức lễ hội Diwali nổi tiếng hàng năm.
Ông SP và em trai Gopichand là công dân Anh, sống ở London. Trong khi đó hai em trai Prakash sống tại Monaco và Ashok ở Mumbai. Bốn anh em họ nắm giữ tổng tài sản ròng trị giá 15 tỷ USD, luôn thể hiện một mặt trận đoàn kết khi điều hành đế chế khổng lồ Hinduja Group. Tuy nhiên, những bất hòa giữa họ nảy sinh khi thế hệ thừa kế thứ ba và thứ tư bắt đầu lên nắm quyền và muốn lặp lại trật tự mới.
Nigel Nicholson - giáo sư tại Trường Kinh doanh London và là tác giả của cuốn Family Wars, nhận định về cuộc chiến trong gia tộc Hinduja: "Những cấu trúc cũ trong thế giới mới đã, đang và sẽ tan rã. Sở hữu chung mà không có cơ cấu quản trị rõ ràng là điều khó khăn".
Sơn Nam (Theo Bloomberg)