 |
|
Ông Mùa cùng cháu nội bên mâm cơm vắng vẻ. |
Cuối tháng 3, ngày nào trời cũng mưa phùn. Cái rét nàng Bân quất vào hiên nhà những cơn gió lạnh thấu người. Thế nhưng mới 4h30, khi làng Đồng Sau (xã Đồng Sơn, huyện Yên Dũng, Bắc Giang) bắt đầu có tiếng gà gáy, chị Hiển đã trở dậy, chuẩn bị cho một ngày vất vả ngược xuôi của mình...
Không chỉ dậy một mình, chị Hiển còn đánh thức luôn cả 2 cô con gái sinh đôi tên Ngân và Nga. Sinh năm 1987, vừa tốt nghiệp phổ thông, hai cô gái đã sang tận Trung Quốc lấy hàng. Phụ nữ ở cái làng Đồng Sau này, ai cũng lấy việc sang Trung Quốc lấy hàng làm công việc sinh nhai... 5h30, những chiếc xe khách bắt đầu khởi hành, lao vun vút về phía biên giới, mang theo hàng trăm phụ nữ của làng Đồng Sau với cuộc hành trình bán buôn dài 300 km mặc cho những ông chồng vẫn chìm trong giấc ngủ.
Làng Đồng Sau nằm cách biên giới Lạng Sơn 120 km. Đất làng thì ít, chỉ có 107 mẫu ruộng, trong khi làng có tới 297 hộ với khoảng 1.700 người. Không trông được vào hạt lúa củ khoai, người làng Đồng Sau phải tính đến chuyện buôn bán kiếm tiền. Chị Hiển là người từ bé đã nổi tiếng trong việc buôn bán chợ búa, những năm khó khăn, chỉ một đôi quang gánh, một chiếc xe đạp là chị ngược xuôi khắp Lạng Sơn, Bắc Giang. Từ ngày có phong trào “đi chợ” Lạng Sơn thì chị chuyển sang tuyến Lạng Sơn - Hà Nội. Chị Hiển bảo, đi buôn lặt vặt thì làng này có truyền thống từ lâu, nhưng từ khi Nhà nước mở đường quốc lộ cắt qua làng thì phong trào buôn bán mới trở nên rầm rộ. Một người đi, thấy làm ăn được, thế là phụ nữ cả làng “lên đường” hết, còn việc nhà, việc cửa giao lại toàn bộ cho cánh đàn ông.
Anh Nguyễn Văn Hợi, trưởng thôn Đồng Sau, gật gù công nhận chị Hiển, vợ mình, nói đúng. Mà có không đúng cũng phải đúng, vì làng Đồng Sau thực hiện nghiêm túc chế độ “một thủ trưởng”, người nắm kinh tế là người quyết định mọi chuyện trong nhà. Vợ về nhà chỉ ăn, ngủ, nghỉ, còn bao nhiêu việc cơm nước, lợn gà, chăm sóc con cái, các ông phải cáng đáng. Thoáng nghe có vẻ buồn cười, nhưng đúng là ở cái làng Đồng Sau này, “đàn ông rửa bát quét nhà, nghe tiếng vợ gọi thưa bà tôi đây”. Anh Hợi kể, để chứng minh mình là chủ gia đình, có thể kiếm tiền nuôi vợ con, anh thầu cả ao cá của thôn, nuôi một lúc hai mươi con lợn, nấu rượu bán cho các đại lý ở Bắc Giang... Thế nhưng có làm cật lực như thế, thu nhập của anh cũng chỉ dưới 30 triệu đồng/năm, thấp hơn nhiều so với việc chị Hiển đi chợ. Cố gắng được 2 năm thì anh Hợi quyết định... ở nhà phục vụ vợ. Trưởng thôn mà phải ở nhà thì người dân bình thường không có lý do gì phải đi ra ngoài. Thế là hằng ngày, từ sáng đến tối mịt, làng Đồng Sau chỉ toàn đàn ông...
Đến nhà ông Nguyễn Thế Mùa (60 tuổi) thì ông đang quần xắn móng lợn “chiến đấu” với lũ lợn mẹ lợn con, kèm thêm đứa cháu gái 2 tuổi nghịch ngợm trong sân, quần áo nhem nhuốc. Tất cả những việc to việc nhỏ trong nhà, ông Mùa đều phải làm hết để phục vụ bà vợ bán thịt lợn và cô con dâu chạy chợ Lạng Sơn. Không chỉ có nhà ông Mùa, mà gần như nhà ai ở Đồng Sau cũng mạnh về kinh tế. Anh Nguyễn Hoàng Việt, mới 22 tuổi đã sở hữu một ngôi nhà to như biệt thự. Chịu khó ở nhà trông con cho vợ đi buôn, kinh tế nhà anh Việt là niềm mơ ước của rất nhiều người dân trong làng. Chỉ có điều nhà cửa lúc nào cũng vắng vẻ vì không có bàn tay chăm sóc của phụ nữ.
Theo đàn ông làng Đồng Sau, sở dĩ họ chấp nhận ở nhà là vì đàn ông phải “thanh niên tính”, đâu thể trả giá kỳ kèo bớt một thêm hai như các bà. Câu trả lời này nghe ra có vẻ hợp lý, nhưng thực ra chẳng bình thường chút nào. Các cụ đã dạy “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”, thiên chức của mỗi người đã rõ ràng. Chính anh Hợi cũng thừa nhận, đàn ông mà cứ ru rú ở xó nhà, “đo lọ nước mắm đếm củ dưa hành” thì làm sao mà mạnh mẽ được. Cũng chính vì chỉ luẩn quẩn ở nhà với gà lợn, con cái, thời gian rảnh rỗi nhiều nên nhiều người đâm ra nghiện cờ bạc, nhất là số đề. Chiều chiều, hàng chục người đàn ông tụ tập ở quán nước đầu làng, mang theo con nhỏ vừa buôn chuyện vừa làm vài “con đề” và thế là nạn cờ bạc ở Đồng Sau ngày một phát triển. Đến nỗi khi được hỏi, ông Mùa phải thốt lên rằng, niềm tự hào nhất của ông suốt 40 chục năm qua là đã nuôi dạy con cái nên người và không cờ bạc, nghiện ngập, thế là tốt lắm rồi...
(Theo Người Lao Động)
