Nhật Khiêm thoăn thoắt từng đường kim, mũi chỉ để tạo nên tác phẩm thêu ấn tượng. Trước khi làm nghề thêu, anh từng làm đủ nghề như designer, shipper, vẽ tranh, đóng hàng...
"Hai năm gắn bó công việc văn phòng, mỗi ngày đều làm liên tục ít nhất 8 tiếng, nhưng mình cảm thấy chốn này khá toxic (độc hại), không còn phù hợp với bản thân khi khó thăng tiến, ít cơ hội phát triển. Nếu càng có tuổi, mình sẽ khó làm lâu dài", Nhật Khiêm, sinh năm 2000, TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk nói. Để tìm lối thoát, anh chàng đã mày mò tìm công việc có thể làm tại nhà.
Gen Z đã thử làm hoa khô, móc len, may vá... "Cuối cùng, mình chọn thêu vì nó thiên về nghệ thuật, hợp thế mạnh vẽ tranh, thích sáng tạo, đồng thời ít vốn, có tiềm năng để mình khai thác và quyền tự chủ lớn", Khiêm tiếp tục.
Để tiết kiệm chi phí, năm 2022, Khiêm mày mò tự học thêu qua mạng xã hội. Bước đầu, anh tham khảo các video ngắn hướng dẫn, dạy thêu từ các nghệ nhân khắp cả nước để học hỏi kỹ thuật. Anh cũng tìm mua dụng cụ về thêu thử trên vải. Nhưng, với nghề được nhiều người coi "chỉ dành cho con gái", Khiêm gặp nhiều gian nan khi khó điều khiển uốn lượn theo từng đường kim mũi chỉ vốn cần sự mềm mại, tỉ mẩn. Đầu ngón tay của anh bị kim đâm chi chít, phồng rộp, tróc da... như cơm bữa. "Mình cũng gặp khó khăn về kiến thức thêu, mối quan hệ, tư duy khi thêu", anh tiếp tục.
Dẫu vậy, Khiêm không nản chí và quyết định nghỉ hẳn việc văn phòng, dành một năm theo nghề trong bối cảnh công nghệ AI đang bùng nổ. "Năm đó, mình quyết tâm dùng toàn bộ tiền tiết kiệm từ thời làm thêm cấp ba tới khi ra trường để theo nghề mới. Mình nghĩ nghề thêu là lợi thế khi chuyên vẽ tay, thêu tay, thủ công 100%, là công việc mà AI không thể thay thế được con người", Nhật Khiêm nói. Anh cũng hạn chế đi chơi để tiết kiệm chi phí khi nghỉ việc tự học nghề.
Mẫu thêu chân dung hai thành viên Black Pink do Khiêm thực hiện, có giá dao động từ 4-5 triệu đồng.
Mỗi ngày, anh cặm cụi dành 8-12 tiếng để luyện tập tới khi cảm thấy tác phẩm thêu ưng ý mới thôi. Dần dà, Khiêm nhận trái ngọt khi tự thấy sản phẩm thêu lên tay, đăng tải quá trình luyện tập, chụp ảnh, giới thiệu sản phẩm lên trang cá nhân, khiến nhiều bạn bè ngỡ ngàng.
Khi ấy, một số người trêu, châm chọc anh "làm nghề của con gái", "đàn ông ngồi xó bếp"... "Bị nói này nói kia, mình không quan tâm lắm vì thích nghệ thuật, không đặt nặng giá trị tiền bạc lên hàng đầu", Khiêm cho hay. Nhưng một bộ phận khác ấn tượng, nhanh chóng đặt hàng Khiêm thêu tranh, họa tiết chỉ sau hai tháng anh học nghề. "Nhưng gần một năm, mình mới cảm thấy tự tin, sẵn sàng nhận đặt hàng", Khiêm nói.
Yêu thích nghệ thuật sáng tạo, phần lớn các mặt hàng Khiêm nhận là thêu tả thực, phong cảnh, họa tiết trang trí phức tạp, nhiều chi tiết, màu sắc.Gen Z vẫn nhớ rõ mình tốn khoảng một tuần cho đơn thêu đầu tiên là chân dung một em bé, với giá khoảng 1,5 triệu đồng. Với các mẫu thêu phức tạp, anh sẽ thêu phần chính trước, quy về các mảng để dễ xác định bố cục, sau đó sẽ thêu chi tiết sau. Anh cũng có cách chuyển màu liên tục mà mềm mại, khiến bức thêu trông như ảnh chụp.
Nhiều người nhìn tác phẩm của Khiêm và để lại bình luận trên trang cá nhân của anh: "Tranh thêu đẹp và sống động như thật ấy, bạn quá giỏi", "Anh này đỉnh quá, muốn đu theo mà không nổi", "Sống động và đẹp vô cùng".
Trung bình một tuần, Khiêm sẽ hoàn thiện một bức thêu size nhỏ nên một tháng sẽ cho ra 2-3 sản phẩm chất lượng cao, cùng các mặt hàng thêu đơn giản khác. Bức thêu chân dung size nhỏ sẽ dao động từ 3-5 triệu đồng, các sản phẩm khác với độ chi tiết cao hơn, kích thước sẽ có giá cao hơn, có thể tới chục triệu đồng. Tháng cao điểm nhất, anh đạt hơn 10 triệu đồng từ nghề thêu. Ngoài tranh thêu trên vải, anh chàng còn học hỏi và thử nghiệm thêu trên lá cây khô và một số chất liệu khác.
Tính cả nửa năm nay, Nhật Khiêm tâm đắc nhất bức thêu chú sư tử. Anh thấy rất vui vì "bức hình mới đẹp và khác hơn rất nhiều con sư tử đầu tiên mình thêu trên lá". Bức thêu này được hoàn thiện trong nửa tháng, ứng dụng các kỹ thuật mới, có các mũi thêu phức tạp hơn bức hồi năm 2022.
Còn tác phẩm mà Khiêm tốn thời gian nhất là nhân vật Setsuko trong phim Mộ đom đóm, kích thước 15x27 cm với nhiều chi tiết tỉ mẩn, phức tạp, thêu trong vòng một tháng chưa xong. Khiêm dự tính giá trị bức thêu sẽ hơn 15 triệu đồng.
"Nếu tính ra, thu nhập từ nghề thêu không cao hơn việc văn phòng cũ của mình là bao. Nghề thêu còn tốn thời gian tỉ mẩn. Nhưng nhìn rộng ra, càng về sau, khi mình giỏi hơn trong nghề sẽ đón nhận nhiều cơ hội hơn", anh nói. Chàng trai Đắk Lắk nêu ví dụ, lúc mới vào nghề, sản phẩm của anh chỉ vài trăm nghìn đồng giờ đã tăng lên vài triệu đồng. Đồng thời, thêu thùa là công việc có tính linh hoạt giờ giấc, giúp anh khám phá và nâng cấp bản thân trong nghệ thuật. Anh dự định sau này nếu có nhu cầu kiếm nhiều tiền hơn sẽ mở lớp dạy thêu có thể từ 3-8 triệu đồng/người/khóa.
Mặt khác, dù ngành thêu tay đang bị cạnh tranh bởi máy thêu công nghiệp, Khiêm không quá lo lắng mất việc. "Bởi máy công nghiệp cần số lượng lớn để làm, đường nét và màu sắc cũng tối giản, hoặc đơn điệu, không có sự tinh tế trong nét thêu và màu chỉ thêu. Quan trọng là tính cá nhân hóa sẽ rất ít hoặc không có", Gen Z lạc quan nói.
>> Xem tiếp các tác phẩm thêu của Nhật Khiêm
Hằng Trần
Ảnh: NVCC
