Mãn kinh và tiền mãn kinh là gì?
Mãn kinh là thời điểm 12 tháng sau kỳ kinh nguyệt cuối cùng của bạn. Mãn kinh là giai đoạn tự nhiên trong cuộc đời của người phụ nữ, khi buồng trứng ngừng rụng trứng và không còn khả năng mang thai. Sau thời kỳ mãn kinh, bạn bước vào giai đoạn hậu mãn kinh. Trong giai đoạn thứ ba của quá trình chuyển đổi mãn kinh này, bạn có thể gặp phải các triệu chứng, thường kéo dài thêm 5 đến 7 năm, mặc dù nhiều người gặp phải các triệu chứng lâu hơn thế.
Tiền mãn kinh là thời gian xung quanh thời kỳ mãn kinh, khi buồng trứng dần ngừng hoạt động. Tiền mãn kinh đánh dấu sự bắt đầu của quá trình chuyển đổi sang thời kỳ mãn kinh. Đây là thời điểm cơ thể bạn bắt đầu thay đổi, thường là trong 5 năm nhưng có thể mất đến tám đến 10 năm trước khi mãn kinh xảy ra. Trong thời gian này, kinh nguyệt của bạn có thể trở nên không đều và bạn có thể bắt đầu gặp các triệu chứng mãn kinh. Đây là một quá trình tự nhiên gây ra các biểu hiện về thể chất và cảm xúc. Tiền mãn kinh không cần điều trị, nhưng điều trị có thể giúp làm giảm các triệu chứng. Điều trị bao gồm hormone, thuốc chống trầm cảm và thay đổi lối sống.
Tiền mãn kinh có thể bắt đầu sớm nhất là vào giữa độ tuổi 30 hoặc giữa độ tuổi 50. Một số người chỉ ở giai đoạn tiền mãn kinh trong một thời gian ngắn, trong khi những người khác phải trải qua trong nhiều năm. Mặc dù chu kỳ kinh nguyệt không thể đoán trước và mức độ hormone của bạn đang suy giảm, bạn vẫn có thể mang thai trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Thời gian trung bình của giai đoạn tiền mãn kinh là khoảng 4 năm, nhưng có thể kéo dài tới tám năm. Một số người có thể chỉ ở giai đoạn này trong vài tháng, trong khi những người khác sẽ ở giai đoạn chuyển tiếp này trong nhiều năm.
Ảnh: Violeta Stoimenova
Các biểu hiện của thời kỳ tiền mãn kinh
Kinh nguyệt không đều và lượng máu kinh bất thường
Khi quá trình rụng trứng chậm lại, chu kỳ kinh nguyệt của bạn sẽ trở nên không đều. Điều này có thể có nghĩa là chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn hoặc dài hơn, mất kinh và lượng máu kinh nguyệt không đều. Lượng kinh nguyệt của bạn có thể nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường.
Thay đổi về thể chất
Mãn kinh làm thay đổi quá trình trao đổi chất, có thể dẫn đến thay đổi cơ thể. Bạn có thể tăng cân dễ dàng hơn hoặc thấy rằng hoạt động thể chất của mình cần có sự khác biệt.
Thay đổi tâm trạng như cáu kỉnh, lo lắng, trầm cảm hoặc thay đổi tâm trạng
Sự cáu kỉnh và thay đổi tâm trạng là phổ biến trong quá trình chuyển đổi - nhưng thường khó biết liệu đó là hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS ) hay tiền mãn kinh. Hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn đang bị lo lắng, trầm cảm hoặc thay đổi tâm trạng bất thường.
Ham muốn tình dục giảm đáng kể
Phụ nữ thường giảm ham muốn tình dục do các vấn đề về thể chất như khô hoặc đau. Thay đổi tâm trạng do hormone cũng có thể ảnh hưởng đến ham muốn tình dục của bạn.
Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm
Sự thay đổi estrogen có thể gây ra cảm giác đột ngột ở phần thân trên của bạn. Bốc hỏa có thể gây ra tình trạng đổ mồ hôi nhiều, nổi mẩn và ớn lạnh kéo dài từ 30 giây đến 10 phút.
Khô âm đạo gây khó chịu khi quan hệ tình dục
Nồng độ estrogen thấp khiến mô âm đạo mất đi độ đàn hồi và trở nên mỏng hơn. Teo âm đạo gây khô, đau, kích ứng và chảy máu sau khi quan hệ tình dục.
Tiểu gấp và tăng tần suất
Các cơ ở âm đạo và đường tiết niệu yếu đi trong thời kỳ mãn kinh và tiền mãn kinh. Điều này có thể dẫn đến tình trạng tiểu không tự chủ do căng thẳng hoặc tiểu không tự chủ khi hắt hơi hoặc ho.
Mất ngủ
Bạn có thể thường gặp khó khăn khi chìm vào giấc ngủ hoặc duy trì giấc ngủ do thay đổi nội tiết tố. Đổ mồ hôi đêm hoặc bốc hỏa về đêm cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ trong thời kỳ tiền mãn kinh
Thay đổi về tóc, da và móng
Estrogen góp phần tạo nên độ đàn hồi của da, vì vậy khi estrogen giảm, bạn có thể thấy da chảy xệ. Những thay đổi về hormone cũng có thể khiến da khô, tóc mỏng đi hoặc móng giòn.
Ngửi thấy mùi lạ
Phantosmia là tình trạng mà một người ngửi thấy những thứ không có ở đó, chẳng hạn như khói hoặc thuốc lá khi không có ai hút thuốc. Phantosmia khá phổ biến trong thời kỳ tiền mãn kinh. Những thay đổi khác về khứu giác của bạn trong thời kỳ tiền mãn kinh bao gồm khả năng ngửi thấy nhiều hơn hoặc ít hơn so với trước đây, hoặc thậm chí không thích một số mùi nhất định, như nước hoa hoặc sản phẩm làm sạch.
Thay đổi mùi cơ thể
Ngoài Phantomsia, những người tiền mãn kinh thường bị rối loạn khứu giác, một khứu giác bị biến dạng có thể khiến người ta nghĩ rằng họ có mùi khó chịu ngay cả khi họ không có mùi.
Nhạy cảm với tiếng ồn
Các biểu hiện tiền mãn kinh thường bao gồm nhạy cảm với tiếng ồn theo một số cách bao gồm ù tai (nghe thấy âm thanh trong tai có thể đến rồi đi, dễ nhận thấy hơn trong môi trường yên tĩnh). Những người đang trong thời kỳ tiền mãn kinh có thể bị mất thính lực từ nhẹ đến trung bình và gặp khó khăn khi nghe âm thanh cao độ hoặc hiểu lời nói trong môi trường ồn ào. Mức độ thính lực dao động hoặc khó khăn hơn trong việc xử lý âm thanh có thể do nồng độ cortisol tăng cao, ảnh hưởng đến tai trong và các đường dẫn thính giác.
>> 9 dấu hiệu mất cân bằng nội tiết tố
Hướng Dương (Theo Times of India)
