Chỉ có mặt ở các hàng vỉa hè hoặc các quán ăn bình dân nhưng bún Xiêm Lo là thức ăn đặc sản nổi tiếng của miệt Mộc Hóa, Kiến Tường, Vĩnh Hưng tỉnh Long An và một số địa phương khác giáp biên giới Tây Nam nước ta.
Tô bún bình dân trông không bắt mắt nhưng khá thú vị khi ăn. Ảnh: Thiên Chương
Xiêm Lo vốn là món ăn quen thuộc của người Khơ Me, ban đầu bị chê bình dân bởi cách chế biến đơn giản từ nước lèo nấu từ cá lóc, chan vào bún Miên sợi, ăn cùng muối ớt. Song từ hơn 10 năm trở lại đây, bún Xiêm Lo được nhiều người Việt chế tác thành món cao cấp hơn dù vẫn trên nền công thức cốt lõi là cá lóc.
Để có nước lèo ngon, người nấu chọn cá lóc con to, cắt phần đầu cá mang đi luộc, phần thịt cá quết làm chả, rồi vo thành viên tròn hoặc vuông to bằng đầu ngón tay. Tất cả được nấu trong nước có củ nghệ tương băm nhuyễn, nước mắm, muối, bột ngọt.
Người Khơ Me không dùng thịt heo để hầm nước lèo nên phần nước lèo có mùi thơm đặc trưng của cá lóc và nghệ tươi cùng vị ngọt tự nhiên từ cá. So với cách nấu cũ, ngoài chả cá lóc nghệ tươi, bún Xiêm Lo tại các tỉnh miền Tây còn được tăng cường thêm ít da lợn luộc cắt miếng vuông.
Kèo nèo và giá là hai thứ ăn kèm với bún Xiêm Lo. Ảnh: Thiên Chương
Bún ăn với nước lèo là loại bún Miên, sợi nhuyễn, dài và dai. Bún được cho vào tô, chế nước lèo ngập mặt, cho vào ít chả cá lóc, mớ da heo luộc và đầu cá. Khách có thể giảm bớt các món ăn kèm tùy theo sở thích. Giá cho mỗi tô khoảng 15.000 đồng.
Bún Xiêm Lo không thể thiếu cây kèo nèo hay còn gọi là nê thảo, tai tượng, loại cây sống tại vùng sông nước đồng bằng sông Cửu Long có thân gần giống với lục bình. Thân kèo nèo có vị ngọt pha chát và hơi đắng, có thể ăn sống hoặc nấu canh. Vị của kèo nèo đặc biệt hợp với hương cá lóc, nghệ tươi trong nước lèo bún Xiêm Lo.
Người Khơ Me ít ăn nước mắm nên muối ớt trở thành món chấm chính của nhiều loại thức ăn, trong đó của bún Xiêm Lo. Khi tô bún nóng hổi đã lên tô, người ăn mặn có thể nêm thêm tí muối ớt, hoặc cũng có thể dùng để chấm với da heo hoặc đầu cá.
Muối ớt - loại gia vị dùng để chấm chính của bún Xiêm Lo. Ảnh: Thiên Chương
Giá cả bình dân, lạ và ngon miệng, bún Xiêm Lo trở thành món ăn điểm tâm rất đáng thử của những ai có dịp đến Mộc Hóa, Kiến Tường, Vĩnh Hưng (Long An) hoặc các tỉnh biên giới Tây Nam.
Thiên Chương
