Theo Globocan, ung thư vòm họng đặc biệt phổ biến ở các nước châu Á, chiếm 85% tổng số ca mắc mới trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, ung thư vòm họng nằm trong số 9 ung thư thường gặp nhất ở cả hai giới, với 6.040 ca mắc mới vào năm 2020, và 3.076 ca tử vong, đứng hàng thứ 7 trong các nguyên nhân tử vong do ung thư. Nam giới mắc bệnh nhiều gấp ba lần nữ giới.
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Minh (chủ kênh TikTok bacsitranminh), Giám đốc chuyên môn của Phòng khám Đa khoa BIC NANO CELL, Giám đốc Trung tâm Cơ Xương Khớp - Vật lý trị liệu và giảng viên tại Trường Trung cấp Quốc tế Mekong chỉ ra 5 thói quen khiến bạn dễ mắc ung thư vòm họng.
1. Lạm dụng thuốc lá
Bác sĩ Trần Minh cho biết khi hút thuốc lá lâu ngày, các chất độc tích tụ đủ nhiều sẽ dẫn đến phát bệnh. Một kết quả nghiên cứu tại Đài Loan năm 2020, đăng tải trên Thư viện Online Wiley, cho thấy những người đang hút thuốc có nguy cơ mắc NPC (Nasopharyngeal Carcinoma - Ung thư biểu mô vòm mũi họng) tăng gấp 1,6 lần so với những người không hút thuốc. Nguy cơ tăng nhẹ ở những người từng hút thuốc và không quan sát thấy kiểu nguy cơ cụ thể nào kể từ khi cai thuốc.
Do đó, lời khuyên của bác sĩ Trần Minh là nên dừng lại nếu có ý định hút thuốc lá. Những người nghiện thuốc lá nên sử dụng các biện pháp cai nghiện sớm.
2. Lạm dụng rượu bia
Các chất độc hại trong rượu bia như cồn cũng làm tăng nguy cơ ung thư vòm họng. Theo nghiên cứu năm 2019, cũng được đăng tải trên Thư viện Online Wiley, những người uống rượu thường xuyên (≥7 lần/tuần) tăng khả năng mắc NPC.
3. Thường xuyên ăn đồ muối chua
Bác sĩ Trần Minh nói: "Từ lâu trong bữa cơm của người Việt Nam có các món ăn như cà muối, dưa muối, cải muối, cá muối. Tuy nhiên, các sở thích thói quen ăn uống này tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật, bệnh dạ dày, vòm họng". Do đó, mọi người không nên sử dụng đồ ăn được muối lâu ngày, đồ muối quá chua hoặc đã lên men, nổi váng vì chúng có nhiều khả năng tích tụ vi khuẩn độc hại và là nguyên nhân dẫn đến ung thư vòm họng.
Điều này cũng được minh chứng trong nghiên cứu về Mối liên quan giữa lối sống, chế độ ăn uống với nguy cơ ung thư vòm họng ở Singapore đăng tải năm 2017 trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người ăn rau muối ít nhất một lần một tuần có nguy cơ mắc NPC tăng đáng kể so với những người không bao giờ hoặc hiếm khi ăn rau muối, với OR (tỷ lệ chênh lệch) là 4,18.
4. Ăn quá nhiều thịt
Bổ sung quá nhiều thịt vào chế độ ăn khiến cơ thể không hấp thu được, gây lãng phí. Bác sĩ Trần Minh cho hay: "Nguy cơ của tiêu thụ nhiều thịt như thịt rán, chiên, hun khói, muối dẫn tới các căn bệnh như gút, rối loạn mỡ máu. Đồng thời, nó cũng dẫn tới các bệnh lý về vòm họng, dạ dày, trong đó đặc biệt nguy hiểm là bệnh ung thư vòm họng".
Bên cạnh đó, ăn món quá món thường dễ dẫn đến tổn thương niêm mạc hầu họng và dẫn tới ung thư vòm họng.
Phân tích tổng hợp đăng tải trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ cũng nghiên cứu dữ liệu từ 14.378 bệnh nhân NPC và 17.928 đối chứng. Phân tích cho thấy tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn có liên quan đến mức tăng 65% nguy cơ NPC so với người ít hoặc không ăn thực phẩm này.
5. Quan hệ tình dục bằng miệng
Qua các ca bệnh lâm sàng, bác sĩ Trần Minh cho biết, khi phân tích dịch tiết của bệnh nhân mắc ung thư vòm họng, thấy có sự xuất hiện của virus HPV. Loại virus này được biết đến là nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung.
Lý giải cụ thể hơn, tờ Medical News Today viết quan hệ tình dục bằng miệng không trực tiếp gây ung thư vòm họng, nhưng nó có thể lây lan HPV. HPV là nguyên nhân gây ra những thay đổi tiền ung thư ở các tế bào có thể dẫn đến ung thư vòm họng sau này.
>> 7 cảnh báo đỏ trước khi phát bệnh ung thư một năm
Hằng Trần