Tối 13/3 (theo giờ California), tại lễ trao Giải thưởng lựa chọn của các nhà phê bình (Critics Choice Awards) lần thứ 27, tài tử Lee Jung Jae được xướng tên cho ngôi vị "Nam diễn viên xuất sắc phim dài tập chính kịch", tác phẩm Squid Game (Trò chơi con mực) anh đóng chính giành giải "Phim dài tập nước ngoài xuất sắc". Thành tích này nối dài thành tựu vẻ vang của phim Hàn Quốc trên trường quốc tế ba năm qua.
Cú nổ 'Parasite'
Trên thảm đỏ Oscar 2020, đạo diễn Bong Joon Ho cùng dàn sao của mình nâng niu bốn tượng vàng "Kịch bản gốc xuất sắc", "Đạo diễn xuất sắc", "Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc" và "Phim xuất sắc".
Đó là lần đầu điện ảnh châu Á chạm vào ngôi vị cao nhất - "Phim xuất sắc" - tại Oscar, sau năm lần chỉ dừng lại top 5 đề cử. Với hạng mục "Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc", đó là lần thứ 8 châu Á chiến thắng, nhưng mới là lần đầu của màn bạc xứ kim chi. Liên tục một năm trước đó, tác phẩm chu du qua nhiều sự kiện phim lớn toàn cầu, thắng Cành Cọ Vàng cho "Phim xuất sắc" tại Cannes, giành Quả Cầu Vàng cho "Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc".
Parasite phản ánh sự phân rã giàu - nghèo trong xã hội Hàn Quốc đương đại và lột trần bản ác trong con người. Phim nhận 98% "cà chua tươi" (đánh giá tốt) từ các nhà phê bình và 90% "cà chua tươi" từ người xem trên chuyên trang Rotten Tomatoes. Phim dẫn đầu các hạng mục "Phim hay nhất", "Đạo diễn xuất sắc", "Kịch bản hay nhất" và "Phim nước ngoài hay nhất" trong cuộc khảo sát của trang IndieWire với sự tham gia của hơn 300 nhà phê bình. Kênh truyền hình HBO đã mua bản quyền chuyển thể Parasite thành phim dài tập và mời Bong Joon Ho đạo diễn.
Câu chuyện truyền cảm hứng của Youn Yuh Jung
2021 là năm bội thu của Youn Yuh Jung khi bà "bỏ túi" 51 giải thưởng và đề cử quốc tế với vai diễn người phụ nữ rời bỏ quê nhà sang Mỹ chăm cháu ngoại trong phim Minari (Khát vọng đổi đời). Ở tuổi 74, nghệ sĩ gạo cội liên tục thắng giải "Nữ diễn viên phụ xuất sắc" tại Giải thưởng Liên đoàn diễn viên Mỹ (SAG), Giải thưởng của Viện Hàn lâm điện ảnh Anh (BAFTA) và Oscar. Bà trở thành người Hàn Quốc đầu tiên mang tượng Oscar về nhà.
Tạo nên cột mốc thăng hoa mới trong sự nghiệp và trở thành tân binh Hollywood ở tuổi "thất thập cổ lai hy", Youn Yuh Jung truyền cảm hứng làm nghề cho nhiều ngôi sao thế hệ sau. Tuy chỉ đóng vai phụ, Youn Yuh Jung được báo chí Hollywood ca ngợi là "a scene stealer" (người đánh cắp sự chú ý trong cảnh quay) của phim Minari. Tờ Vulture nhận định: "Sức nặng của phim đến từ những ngã rẽ cảm xúc của Youn".
'Squid Game' đại thắng
Ra mắt tháng 9 năm ngoái, Squid Game liên tục dẫn đầu lượng người xem trên Netflix toàn cầu và nhiều quốc gia, chạm mốc 1,5 tỷ giờ xem sau 28 ngày. Từ đó đến nay, phim nhận 12 giải thưởng và 14 đề cử.
Trong đó, bốn giải dành cho phim. Nghệ sĩ Oh Young Soo (vai người chơi lớn tuổi nhất phim) giành giải "Nam diễn viên phụ xuất sắc" tại Quả Cầu Vàng, trở thành người Hàn đầu tiên được vinh danh ở sự kiện này. Nam chính Lee Jung Jae mang về ba cúp vàng cá nhân, nữ chính Jung Ho Yeon thắng một giải tại Giải thưởng Liên đoàn diễn viên màn ảnh (SAG).
Thông qua một trò chơi sinh tồn mang tính giả tưởng, phim đào sâu tham vọng, bản ác và áp lực của con người đương đại. Điểm thú vị của phim là phủ màu sắc mới cho loạt trò chơi truyền thống, đưa văn hóa bản địa đến với công chúng toàn cầu. Squid Game làm giàu cho kinh tế Hàn Quốc, dẫn đầu tìm kiếm Google lĩnh vực phim truyền hình năm 2021, đồng thời tạo ra trào lưu hóa trang, bắt chước trò chơi và tình huống trong phim trên toàn cầu.
Phim thu về đánh giá trái chiều. Cây viết John Doyle của The Globe and Mail khen phim "dũng cảm, đen tối, đầy tham vọng, có lúc gây xúc động, đôi khi khiến sợ hãi". Trái lại, nhà phê bình Mike Hale qua bài viết trên New York Times cho rằng phim dễ đoán, bắt mắt nhưng không đặc biệt.
Xuất khẩu văn hóa thành công
Tờ New York Times cho rằng Hàn Quốc tạo dựng chỗ đứng trong thị trường giải trí châu Á nhiều năm qua. Với hai bộ phim Parasite, Squid Game và âm nhạc của nhóm BTS, họ tiếp tục lan tỏa văn hóa bản địa khắp thế giới.
Bài viết bình luận: "Sản lượng văn hóa của Hàn Quốc còn nhỏ so với các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như xe hơi và điện thoại di động, nhưng nó mang lại cho quốc gia này tầm ảnh hưởng khó có thể đo lường. Tháng 9/2021, Từ điển tiếng Anh Oxford bổ sung 26 từ mới có nguồn gốc từ tiếng Hàn, bao gồm 'hallyu' - làn sóng Hàn Quốc".
Tờ Washington Post cho rằng điện ảnh Hàn Quốc từ lâu đã "trở thành pháo đài chỉ trích xã hội". Parasite và Squid Game gây sốt một phần do câu chuyện phân cấp giàu - nghèo trong phim lạ lẫm với khán giả Mỹ và nhiều nước phương Tây - những nơi người dân không cần vật lộn quá nhiều vì chênh lệch kinh tế.
Theo New York Times, các đạo diễn và nhà sản xuất phim Hàn Quốc đã nghiên cứu Hollywood và các "đế chế" giải trí khác trong nhiều năm, cải tiến các công thức phim ăn khách quốc tế bằng cách thêm các nét đặc trưng địa phương. Sự lên ngôi của các dịch vụ xem phim trực tuyến, tiêu biểu là Netflix, cũng là yếu tố giúp phim Hàn phổ cập toàn cầu.
Hàn Quốc có không ít ngôi sao tiến quân vào Hollywood như Claudia Kim trong bom tấn Avengers: Age of Ultron, Fantastic Beast, Lee Byung Hun trong phim hành động G.I Joe, Ma Dong Seok trong Eternals... và sắp tới là Park Seo Joon trong Captain Marvel 2. Tuy nhiên, họ chủ yếu đảm nhận vai phụ trong câu chuyện đậm tính Mỹ. Êkíp hai phim Parasite, Squid Game cùng các ngôi sao Youn Yuh Jung, Oh Young Soo, Lee Jung Jae, Jung Ho Yeon tạo nên bước tiến xa hơn khi được ghi nhận thực lực bằng tác phẩm thuần Hàn.
Phong Kiều