Giành ngôi á quân cuộc thi âm nhạc của Đài truyền hình Lệ Đích (tiền thân đài ATV) năm 1977, Trương Quốc Vinh (Leslie Cheung) thuận lợi bước chân vào làng nhạc, trở thành ngôi sao lớn trên sân khấu thập niên 1980-1990. 26 năm làm nghệ thuật, tài tử hoạt động song song hai lĩnh vực điện ảnh - âm nhạc, có vài năm rời xa sân khấu nhưng ra mắt sản phẩm và trình diễn tới sát ngày qua đời 1/4/2003.
Sinh thời, anh ra mắt 37 album, tổ chức 15 chuỗi concert, có hàng chục bản hit và giải thưởng. Ngoài ra, 10 đĩa nhạc gắn với âm nhạc của anh được phát hành sau ngày anh qua đời. Dòng chảy âm nhạc Trương Quốc Vinh chủ yếu thuộc hai phong cách nhạc dance và trữ tình. Không ít bài trong đó do anh viết lời hoặc sáng tác nhạc. Trên sân khấu, danh ca lúc lịch lãm trong các bộ vest; khi phá cách, diêm dúa với áo xuyên thấu, khăn choàng lông.
11 nhạc phẩm được nhắc tới trong khuôn khổ bài viết mang dấu tích các cột mốc sự nghiệp của Leslie, giành giải thưởng quan trọng và phần lớn quen thuộc với người hâm mộ Việt Nam.
Năm 1983, Trương Quốc Vinh rơi vào cảm giác chông chênh khi chuẩn bị mãn hạn hợp đồng với đài Lệ Đích. Anh không muốn tái ký, bởi không còn hứng thú với định hướng truyền hình và ấp ủ mong ước theo đuổi điện ảnh. Qua các cuộc thương thảo, anh trở thành nghệ sĩ trực thuộc hãng đĩa Hoa Tinh.
Ngay lần đầu nghe, Trương Quốc Vinh đã phải lòng Gió tiếp tục thổi, nhưng bài này vốn được đo ni đóng giày cho Mai Diễm Phương - giọng ca mới nổi cùng công ty quản lý với anh. Biết chuyện, Diễm Phương không chút đắn đo nhường lại bài hát cho đồng nghiệp. Và Gió tiếp tục thổi trở thành bản hit đầu tiên định vị Trương Quốc Vinh trong làng nhạc Hoa ngữ.
Ca khúc mang giai điệu phóng khoáng, đầy tự do; còn ca từ chất chứa nỗi niềm nặng trĩu của người đàn ông dằn lòng đi xa, lưu lại cho người thương hứa hẹn trùng phùng. Năm 1991, Gió tiếp tục thổi được đưa vào phim Tung hoành bốn biển. Âm hưởng của ca khúc phù hợp với hình tượng gã trai sống đời phiêu bạt do Trương Quốc Vinh và Châu Nhuận Phát đảm nhận. Tiếng nhạc gắn liền với hình ảnh Leslie mang thần sắc tiêu sái, nụ cười ngông nghênh, đứng trên cây cầu bắc ngang sông Seine của Paris, Pháp.
Năm 2010, ca khúc thắng giải "Bài hát được yêu thích nhất" dịp 30 năm Giải thưởng Kim khúc Hoa ngữ.
Tựa đề Monica được đặt theo tên của nữ chính trong bài hát. Lyrics bày tỏ tiếng lòng của người đàn ông hối hận và tự trách đã làm tổn thương nàng. Nằm trong album Leslie phát hành năm 1984, ca khúc được xếp vào "Top 10 kim khúc tiếng Hoa", "Top 10 ca khúc thế kỷ 20" tại Giải thưởng Thập đại Kim khúc tiếng Hoa lần thứ 22.
Nối tiếp thành công của loạt nhạc phẩm trước đó, Monica củng cố địa vị của Trương Quốc Vinh trên nhạc đàn, phá vỡ phong cách trữ tình quen thuộc nhiều năm trước đó của thị trường nhạc Cantopop, mang đến làn gió mới với chất thanh xuân hào sảng và rộn ràng. Đây là một trong các tác phẩm có ý nghĩa tạo cột mốc trong lịch sử âm nhạc Hong Kong, mở ra trào lưu nhạc dance.
Bản ballad mang giai điệu nhẹ nhàng và ca từ thiết tha, thổ lộ nỗi lòng si tình của người đàn ông gửi trao người trong mộng. Được dùng làm ca khúc chủ đề trong bộ phim cùng tên (năm 1985), Chung tình vì em gắn liền với hình ảnh hoàng tử tình ca, nam thần dòng phim thanh xuân - ngôn tình của Trương Quốc Vinh đầu những năm 1980.
37 năm qua đi, mỗi khi tiếng nhạc hoài cổ của Tình năm xưa (Đương niên tình) vang lên, người yêu điện ảnh Hong Kong lại xúc động nhớ đến hình ảnh Châu Nhuận Phát ngạo nghễ, Trương Quốc Vinh hiền lành và Địch Long chính trực trong cuốn phim kinh điển Bản sắc anh hùng.
Lời ca bộc bạch nỗi niềm hoài niệm tháng ngày đồng hành đã thành dĩ vãng nhưng vẫn vang vọng trong tâm tưởng. Tình nghĩa đậm sâu được khắc họa trong đó có thể hiểu là tình yêu, cũng có thể lý giải là tình tri kỷ, tình bằng hữu - giống mối quan hệ của ba nhân vật chính trong phim.
Năm 1986, Tình năm xưa được xếp vào "Top 10 kim khúc" của Giải thưởng Thập đại kim khúc tiếng Hoa. Tại Lễ trao giải Kình ca Kim khúc cùng năm, ca khúc vào "Top 10 bài hát hay nhất", đồng thời thắng hai giải "Lời nhạc xuất sắc", "Sáng tác xuất sắc".
Cũng trong năm đó, Trương Quốc Vinh được đón nhận với bài hát giàu tính tự sự Có ai đồng cảm. Đây vốn là bản cover một bản hit của danh ca Tanimura Shinji. Nhạc sĩ Tiểu Mỹ dày công viết lời dành riêng cho Leslie, lấy cảm hứng từ sự nghiệp của Leslie.
Câu hát "Lúc trước ngây ngô chẳng giữ được bình tĩnh, yêu tự do, sống trong đắc ý" ám chỉ ba năm đầu vào nghề, anh giống như ngủ quên trên chiến thắng, sống nóng vội và bốc đồng. Trải qua vô vàn phê bình, anh học cách trưởng thành. Từng câu chữ cũng thổ lộ nỗi đơn độc của Quốc Vinh trong âm nhạc.
Bản hit đánh dấu màn kết hợp kinh điển của hai giọng ca vàng hai thế hệ - Hứa Quán Kiệt và Trương Quốc Vinh năm 1988. Viết nhạc bài này, Quốc Vinh hòa trộn chất nhạc cổ phong và với xu hướng nhạc hiện đại đương thời, mang đến vẻ đẹp mới mẻ qua thanh âm bắt tai. Ca từ của bài hát giàu tính triết lý với nhiều chiêm nghiệm về nhân sinh.
Theo tờ Sohu, Trương Quốc Vinh nổi lên với ca khúc Gió tiếp tục thổi, nên khi tạm giã từ sân khấu năm 1989, anh trải lòng qua Khi gió lại thổi. Anh xếp bài hát vào tiết mục cuối cùng trong đêm diễn kết thúc chuỗi concert giải nghệ (dài 33 đêm, 21/12/1989-22/1/1990), dùng nó như lời bái biệt khán giả của mình.
Năm ấy, làng báo lá cải rộ tin đồn Quốc Vinh bị anti fan phá xe, gửi vàng mã đến cửa nhà. Nhưng nam ca sĩ phủ nhận dừng hát vì áp lực công việc hay chịu sự can thiệp của người khác. Anh tâm sự chỉ muốn khép lại con đường ca hát trong tiếng vỗ tay và tình thương của người hâm mộ. Anh di dân sang Canada vài năm rồi trở lại showbiz năm 1995.
Cả đời người mải miết kiếm tìm
Từng câu chữ thổ lộ nỗi lòng si mê của người đàn ông đắm chìm trong tình yêu, ca khúc Theo đuổi vừa vặn với hình tượng nam nhân si tình gắn liền Trương Quốc Vinh trên màn ảnh, cũng phù hợp mối tình anh và Viên Vịnh Nghi thể hiện trong phần đầu của phim Kim chi ngọc diệp. Tại Giải thưởng điện ảnh Hong Kong Kim Tượng năm 1995, bài hát thắng giải "Nhạc phim hay nhất".
Nối tiếp thành công của phần 1, phim Kim chi ngọc diệp tiếp tục tung ra nhiều ca khúc đặc sắc ở phần 2, nâng đỡ cảm xúc cho kịch bản kể về làng nhạc Hong Kong. Người có lòng do Trương Quốc Vinh viết nhạc là bản nhạc phim được nhớ đến nhiều nhất, với hai phiên bản được thể hiện bởi chính chủ và bởi danh ca Mai Diễm Phương.
Ca khúc không xuất sắc về kỹ thuật nhưng được ví von như trang blog, nơi Trương Quốc Vinh thủ thỉ tâm tình. Tác phẩm nhận đề cử "Nhạc phim xuất sắc" tại Giải thưởng điện ảnh Đài Loan Kim Mã và Giải thưởng điện ảnh Hong Kong Kim Tượng cùng năm 1996.
Bản tình ca kinh điển của danh ca Đặng Lệ Quân được Trương Quốc Vinh hát lại trong đêm diễn concert năm 1997, trở thành ký ức khó phai khi anh mượn nó tỏ bày tình yêu dành cho mẹ và bạn trai Đường Hạc Đức.
Trên sân khấu năm ấy, Leslie kể về người yêu, người tri kỷ của mình: "Đó là một người bạn có vị trí vô cùng quan trọng trong lòng tôi. Vào lúc tôi khó khăn nhất, vào lúc tôi suy sụp nhất, anh ấy đưa tất cả tiền lương của mình cho tôi để tôi vượt qua ải khó. Người ấy chính là anh Đường. Tôi xin dành tặng ca khúc này cho người tôi yêu nhất và người nhà của tôi".
Ca khúc này vốn thuộc về ca sĩ nổi tiếng Huỳnh Diệu Minh. Năm 2002, Trương Quốc Vinh cover và tạo thành một phiên bản đình đám. Đây cũng là một trong những sản phẩm cuối cùng của huyền thoại âm nhạc - điện ảnh Hong Kong, trước khi anh gieo mình xuống từ tầng 24 của một khách sạn ngày đầu tháng 4/2003.
Tựa đề bài hát mang nghĩa tuổi xuân rực cháy, cuồng nộ. Hòa hợp với cái tên ấy, chất nhạc, ca từ nhuốm màu hoang dại với những khát vọng yêu đương và phiêu lãng. Đây là ca khúc có ca từ gợi tình nhất Quốc Vinh từng hát.
Bài hát hay được ghép với phim Xuân quang xạ tiết (Happy Together) bởi trùng tên và ăn khớp về nội dung. Nhân vật trong ca khúc vừa vặn với hình ảnh gã trai yêu bản năng nhưng không thích trói buộc do Trương Quốc Vinh đảm nhận trong cuốn phim nổi tiếng, lại phù hợp với những cảnh giao hòa nóng bỏng do anh và Lương Triều Vỹ thể hiện.
Phong Kiều
