Bộ phim Quỳnh búp bê như cơn bão lớn đổ bộ lên truyền hình Việt Nam cuối năm 2018. Nó cuốn đi quan niệm xưa cũ của khán giả về những cô gái mại dâm trên màn ảnh. "Cơn bão" ấy đồng thời khiến những diễn viên như Phương Oanh, Thu Quỳnh, Thanh Hương hay Doãn Quốc Đam vụt sáng. Khác với ba cái tên còn lại, Phương Oanh là người duy nhất không được đào tạo qua trường lớp về diễn xuất. Đảm nhận vai chính, cô gần như xuất hiện trong mọi cảnh quay và là cột trụ cho các bạn diễn tương tác.
Khi ra mắt hồi tháng 6/2018, Quỳnh búp bê lập tức gây ấn tượng khi mang lên truyền hình những hình ảnh chân thực về tệ nạn buôn bán phụ nữ, mại dâm. Bộ phim càng được bàn tán nhiều hơn khi bị dán nhãn 18+ và tạm dừng chiếu vì vấp phải những ý kiến trái chiều. Những thông tin của nữ chính - diễn viên Phương Oanh - vì thế cũng thu hút sự quan tâm lớn. Nhìn vẻ đẹp mong manh, đài các của Phương Oanh, nhiều người cứ nghĩ cô là tiểu thư con nhà giàu, lớn lên trong nhung lụa. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy.
Phương Oanh sinh năm 1989, trong một gia đình có 4 anh chị em tại Hà Nam. Cô thừa nhận mình được sinh ra trong gia đình khá giả và được bố mẹ, các chị gái cưng chiều hết mực từ nhỏ nhưng mọi chuyện thay đổi khi biến cố ập đến năm cô học lớp 9. Bố mẹ cô lâm vào cảnh nợ nần và gặp nhiều khó khăn về kinh tế. Biết vậy, Phương Oanh tự ôn thi thay vì đi học thêm như các bạn đồng trang lứa. Cô chấp nhận không chăm chút nhiều cho bản thân để tiết kiệm, đồng thời ấp ủ quyết tâm thi đỗ đại học, lên thành phố kiếm tiền đỡ đần bố mẹ. 3 ngày sau khi từ Hà Nam lên Hà Nội nhập trường Đại học Quốc gia, cô bắt đầu tìm kiếm việc làm. Đã có thời gian Phương Oanh phải xin rửa bát thuê, làm nhân viên xếp bóng bi-a để trang trải việc học hành nhưng rồi phải từ bỏ vì bị khách nam giới làm phiền.
Sau khi ghi danh một cuộc thi nhan sắc, Phương Oanh được các công ty người mẫu để ý và liên tục được mời chụp quảng cáo, diễn catwalk. Thời gian đầu làm mẫu tự do, cô chấp nhận đi diễn 3-4 show mỗi ngày với mức cát-xê chỉ vài trăm nghìn đồng. Số tiền tích góp được không chỉ giúp cô trang trải việc học hành mà còn có thể gửi về đỡ đần bố mẹ trả nợ cho đến khi gia đình vực dậy được kinh tế.
Thời gian làm mẫu, Phương Oanh tham gia một vài buổi casting phim tại các câu lạc bộ người mẫu. Cô bắt đầu công việc diễn xuất bằng những vai "chạy qua màn hình", không phải diễn nhiều vì đạo diễn yêu cầu "chỉ cần diễn viên có ngoại hình đẹp góp mặt là được". Khi đó, Phương Oanh nghĩ đơn giản là đóng phim cho vui chứ chưa có ý định theo đuổi con đường này. Đến bộ phim thứ ba, cô được chọn vào vai chính của Hoa bay. Sau lần đầu tiên được cầm kịch bản và diễn xuất như một diễn viên thực thụ, cô biết được khả năng của mình và nhận ra nghề diễn mới là đam mê thực sự. Sau đó, Phương Oanh liên tiếp được mời vào các phim Gái già xì tin, Lời thì thầm quá khứ...
Khi sự nghiệp diễn xuất đang trên đà thuận lợi, Phương Oanh đột ngột dừng lại để sang Singapore du học và dự định lui về hậu trường, làm một người vợ đảm đang. Cô từ chối mọi lời mời đóng phim để vun vén cho kế hoạch đó. Nhưng rồi, cô phát hiện mình bị phản bội và tự tay phá bỏ mọi dự định về cuộc sống hôn nhân. Cô trở lại với công việc diễn xuất như một cách khiến bản thân bận rộn, để quên đi những vết thương lòng. Những sóng gió của cuộc sống riêng khiến cô cảm thụ nhân vật tốt hơn và lột xác hoàn toàn khi trở lại bằng vai chính trong Lặng yên dưới vực sâu. Vai diễn này giúp cô gây ấn tượng với khán giả và được đề cử giải Cánh Diều Vàng cho nữ diễn viên chính xuất sắc.
Đã có thời gian nhiều người nghi vấn Phương Oanh được VFC ưu ái khi liên tục nhận vai chính. Sau Lặng yên dưới vực sâu, cô tiếp tục xuất hiện trong Ngược chiều nước mắt. Việc cô được nhận vai Quỳnh búp bê càng làm cho những người có suy nghĩ này thêm kiên định. Nữ diễn viên cũng cho biết cô từng nghe tin đồn mình "cặp" với đạo diễn để có vai. Tuy nhiên, mọi đồn đoán đã bị xóa bỏ khi những bộ phim của cô lên sóng, đặc biệt là Quỳnh búp bê.
NSƯT Mai Hồng Phong cho biết Phương Oanh là trường hợp hiếm hoi khiến anh và NSƯT Đỗ Thanh Hải - giám đốc VFC - nhanh chóng đồng thuận khi cùng chọn diễn viên cho phim Quỳnh búp bê. Bên cạnh ngoại hình, cô hội đủ các yếu tố để theo đuổi một vai diễn nặng ký, giữ vai trò xương sống cho cả bộ phim dù không được đào tạo bài bản. Cảm xúc lúc nào cũng đong đầy của Phương Oanh giúp cho các bạn diễn của cô dễ dàng tương tác, đồng thời tạo nên những thước phim xúc động.
Không muốn bị gắn mác "bình hoa di động" hay "người đẹp đóng phim", Phương Oanh luôn đọc kỹ kịch bản, đầu tư tỉ mỉ cho từng vai diễn, kể cả khi đóng chính hay phụ. Việc cô chấp nhận theo học võ nhiều tháng chỉ để phục vụ một cảnh quay vài chục giây khi đóng vai phụ trong Lời thì thầm của quá khứ từng tạo ấn tượng mạnh cho NSƯT Mai Hồng Phong. Đó là một trong những lý do khiến vị đạo diễn nổi tiếng khó tính quyết định chọn Phương Oanh. Trên phim trường, NSƯT Mai Hồng Phong nhiều lần rơi nước mắt khi chứng kiến nữ chính chịu đau đớn khi diễn những cảnh bị đánh đập dã man hay cưỡng hiếp. 6 tháng trên phim trường, cơ thể Phương Oanh chằng chịt những vết sẹo do xô xát gây ra, khi vết này chưa kịp lành thì vết kia đã xuất hiện. Đã có lúc cô phải uống thuốc giảm đau mới có thể diễn tiếp. Những áp lực quá lớn từ vai diễn này từng khiến cô khủng hoảng tâm lý và bật khóc. Nhưng rồi cô vẫn quyết gạt đi tất cả để làm đến cùng.
Trước mỗi cảnh quay, Phương Oanh luôn phân tích rất kỹ và thường xuyên phản biện với đạo diễn để tìm ra giải pháp tốt nhất. Từng cử chỉ, thái độ, cách xưng hô... đều được cô nắn nót sao cho đúng tâm lý nhân vật. Khi thể hiện một cô gái lúc nào cũng đè nén cảm xúc như Quỳnh, cô chấp nhận là nốt trầm để làm nổi bật cá tính của những nhân vật còn lại như My Sói hay Lan Cave. Kể cả khi bị nhận xét là lép vế trước các bạn diễn, Phương Oanh cũng không hối hận vì đã làm đúng theo yêu cầu của kịch bản. Đến giai đoạn cuối của phim, khi nhân vật chính được thể hiện bản thân nhiều hơn, khán giả đã có cơ hội nhìn nhận đúng về diễn xuất của Phương Oanh. Họ rơi nước mắt khi trôi theo cảm xúc của nhân vật và thấu hiểu những gì cô làm cho vai diễn. Đánh giá về đóng góp của các diễn viên cho bộ phim Quỳnh búp bê, đạo diễn Mai Hồng Phong khẳng định: "Phương Oanh là người vất vả nhất và xứng đáng được trân trọng nhiều nhất". Thu Quỳnh - bạn diễn của cô trong phim - cũng nhận định Phương Oanh dù không được đào tạo bài bản nhưng làm tốt hơn nhiều diễn viên chuyên nghiệp khác.
Thành công của vai diễn cũng như bộ phim Quỳnh búp bê nằm ngoài mong đợi của Phương Oanh. Khi nhận kịch bản, cô chỉ nghĩ đơn giản rằng nó thật thú vị vì phản ánh một đề tài mới mẻ, chưa từng thấy trên màn ảnh và mình sẽ được thể hiện một vai thật hay. Khi xả thân cho vai diễn, cô không hề biết rằng điều đó sẽ khiến mình trở thành một trong những gương mặt đình đám nhất năm nay với độ phủ sóng dày đặc trên truyền thông đồng thời nhận vô số lời mời chạy show.
Phương Oanh không đồng tình với ý kiến cho rằng cô đổi đời chỉ sau một đêm nhờ Quỳnh búp bê. Thừa nhận hiệu ứng của bộ phim mở ra cho mình nhiều cơ hội tỏa sáng nhưng Phương Oanh nhận định thành công này đến từ nhiều yếu tố, trong đó có cả máu và nước mắt của cô trong suốt 6 tháng làm phim và sự trưởng thành mà cô đã đánh đổi bằng trải nghiệm suốt 6 năm làm nghề. Cô thấy cuộc sống của bản thân không có nhiều thay đổi vì trong hoàn cảnh nào cô cũng sẽ giữ tinh thần "đã không làm thì thôi, đã làm thì phải làm đến cùng".
Chi Yên
Phương Oanh được đề cử Ngôi sao của năm 2018 hạng mục Ngôi sao Phim ảnh. Bầu chọn cho Phương Oanh và các gương mặt khác tại đây.
