Tiếp nối tinh thần chiến dịch "Để không ai bị bỏ lại phía sau" giai đoạn 2020-2021, trong năm 2022, Gojek đã triển khai dự án "Quán nhỏ vượt sóng to" nhằm hỗ trợ các cửa hàng nhỏ và siêu nhỏ chuyển đổi số, duy trì sinh kế trong thời buổi khó khăn.
Sau thời gian ngắn, dự án được nhắc nhiều trên các diễn đàn, mạng xã hội, nhận phản hồi tích cực từ cộng đồng. Các chủ hàng quán nhỏ lẻ đánh giá sáng kiến này nhân văn, thiết thực, đáp ứng mong mỏi của họ trong bối cảnh nền tảng thương mại điện tử lên ngôi.
Theo ông Phùng Tuấn Đức, Tổng Giám đốc Gojek Việt Nam, các cửa hàng nhỏ và siêu nhỏ là đối tượng dễ bị tổn thương, chịu tác động bởi những thay đổi về môi trường kinh tế - xã hội, và họ thường không chuẩn bị trước các phương án ứng phó với sự cố bất ngờ.
Đại diện Gojek phân tích, các cửa hàng này gặp nhiều khó khăn ở bước tiếp cận khách hàng do vị trí quán khuất, diện tích nhỏ, chưa kể quy mô nhỏ nên chi phí đội lên cao, khiến giá thành kém hấp dẫn.. Trong giai đoạn Covid-19 phức tạp, nhiều cửa hàng không đủ kinh phí chi trả mặt bằng, lương nhân viên, trong khí đó lượng khách tại chỗ giảm đáng kể.
Ở góc độ vĩ mô, các đơn vị kinh doanh vừa, nhỏ và siêu nhỏ là nền tảng của nền kinh tế Việt Nam, chiếm 98% tổng số doanh nghiệp và đóng góp 45% GDP quốc gia. Theo báo cáo, 90% đơn vị bị ảnh hưởng bởi đại dịch và rất cần được hỗ trợ. Giúp họ phục hồi và tiếp tục phát triển là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ lẫn các tập đoàn, công ty lớn, trong đó có Gojek, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
"Nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến đạt 220 tỷ USD tổng giá trị hàng hóa vào 2030. D,o đó, chúng tôi tin số hóa rất cần thiết cho sự phục hồi của nhóm doanh nghiệp này" ông Tuấn Đức nói, và chỉ ra việc chuyển đổi thành doanh nghiệp kỹ thuật số có thể giúp hàng quán nhỏ lẻ thích ứng với sự thay đổi trong hành vi của người tiêu dùng - hiện sử dụng nhiều nền tảng ứng dụng để đáp ứng mọi nhu cầu hàng ngày, tiếp cận nhiều khách hàng hơn, từ đó nâng cao doanh thu.
Ông Tuấn Đức nhấn mạnh, chuyển đổi số không đơn thuần chỉ hỗ trợ về kỹ thuật hay đưa các cửa hàng lên nền tảng online, để đi được đường dài, chuyển đổi số còn cần sự trợ giúp về mặt thông tin và kỹ năng. Do đó, Gojeck tăng cường cung cấp thông tin, kiến thức và kỹ năng cơ bản để họ có thể tự phát triển.
"Khi tiếp xúc với các anh chị bắt đầu kinh doanh ẩm thực, hai yếu tố ảnh hưởng việc chuyển đổi số chúng tôi nghe nhiều nhất là: thiếu thông tin về nền tảng công nghệ; khi đã có thông tin, họ không biết làm gì, bắt đầu từ đâu, nhờ ai hỗ trợ. Năm nay, chúng tôi mở rộng quy mô, cách tiếp cận của chương trình để có thể phổ cập kiến thức, kỹ năng cơ bản đến bất kỳ cá nhân, cửa hàng có mong muốn chuyển đổi số", ông Đức nói.
Cụ thể, Gojek ra mắt thư viện online miễn phí gồm những hướng dẫn chi tiết khi xây dựng, vận hành cửa hàng trên nền tảng kỹ thuật số như: cách xác định khách hàng mục tiêu, đặt tên cửa hàng, cách định giá bán, quản lý nguyên vật liệu, quy trình xử lý đơn hàng... Ứng dụng còn truyền cảm hứng cho người dùng với những câu chuyện thành công của các cửa hàng nhờ chuyển đổi số.
Đồng thời, Gojek hợp tác với Hội Liên hiệp Phụ nữ TP HCM, Nhà văn hóa Phụ nữ TP HCM để nâng cao kỹ năng cho 200 phụ nữ đang làm chủ hàng quán nhỏ lẻ, giúp họ tận dụng thương mại điện tử để tiếp cận các cơ hội thu nhập mới, giảm bớt rào cản liên quan đến tăng trưởng kinh tế - xã hội.
Tham gia lớp học, học viên được học hỏi kiến thức quản lý tài chính, cách tính toán chi tiết các loại chi phí khi bắt đầu kinh doanh - từ lên ngân sách thế nào cho hợp lý, giá vốn, doanh thu đến chuẩn bị ngân sách dự phòng... Từ đó họ biết cách điều chỉnh, cân đối giá bán để có doanh thu lý tưởng.
Chuyên gia cũng mang đến bài tập thực tế giúp chị em kiểm soát chi tiêu từ những khâu nhỏ nhất như: chọn nguyên liệu, định lượng sản phẩm, giải quyết hàng tồn kho... Đồng thời, nhiều lỗi cơ bản cũng được đưa ra phân tích như: chi tiêu không có kế hoạch, quản lý nợ chưa tốt... - lý do khiến chủ cửa hàng khó hoàn vốn, dẫn đến thua lỗ.
Kết thúc khóa đào tạo, người tham gia có thể tự mở cửa hàng kinh doanh trên nền tảng đặt đồ ăn trực tuyến GoFood của ứng dụng Gojek. Thời gian đầu, họ sẽ được Gojek hỗ trợ truyền thông và phí dịch vụ trên nền tảng.
Biết đến chương trình qua Hội Liên hiệp Phụ nữ TP HCM, chị Bích Trâm (quận Phú Nhuận) đăng ký tham gia với hy vọng giải quyết những bài toán "nan giải" trong kinh doanh. "Trước đây, tôi từng kinh doanh nhưng không có khách, dù đồ ăn được nhiều người khen. Một phần do giá thành khá cao, nhưng nếu hạ giá, tôi sẽ không có lời. Sau buổi học, tôi thấy rõ lỗi sai, biết cách gỡ rối từ đâu, tính toán thế nào cho phù hợp. Buổi học hôm nay rất hữu ích với tôi", chị nói.
Cô Lê Thị Yến (quận Tân Bình) cũng có cảm nhận tương tự. Trước giờ cô buôn bán không tính toán kỹ, toàn ước chừng. Sau khóa học này, cô nhận ra phải ghi chép, theo dõi mọi thức để biết lời lỗ. "Hiện tại tôi mạnh dạn 'lên app'. Mới tham gia nên khách chưa nhiều, dù vậy tôi rất hy vọng vì có thêm nhiều người mới biết đến mình", cô nói thêm.
Gojek thành lập năm 2010, ban đầu tập trung vào dịch vụ chuyển phát và gọi xe, trước khi ra mắt ứng dụng vào tháng 1/2015 tại Indonesia. Đến nay, đơn vị đã mở rộng hoạt động sang Singapore và Việt Nam, hiện kết nối hơn 2,6 triệu đối tác tài xế trong khu vực.
Tại Việt Nam, Gojek đang kết nối hơn 200.000 đối tác tài xế xe hai bánh và hàng chục nghìn nhà hàng với hàng triệu người dùng. GoFood là một trong những nền tảng giao nhận đồ ăn lớn tại thị trường Việt Nam.
Vạn Phát (ảnh: Gojek)