14h ngày 28/5, Phạm Trung Anh (20 tuổi) được thay ca trở về phòng sau 8 tiếng liên tục lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 cho người dân của huyện Việt Yên (Bắc Giang). Thay bộ đồ ướt sũng mồ hôi, cậu mở hộp cơm được các tình nguyện viên chuẩn bị sẵn ra ăn. Hộp cơm đã nguội nhưng vì đói, cậu ăn một cách ngon lành. Nghỉ ngơi hai tiếng, 16h, Trung Anh thay bộ đồ bảo hộ mới đi gọi mọi người xuống sân tập kết, di chuyển đến điểm lấy mẫu mới.
Trung Anh hiện là sinh viên năm thứ 2, lớp Xét nghiệm 12B của Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương. Đây là lần thứ 2 nam sinh xung phong đăng ký hỗ trợ tâm dịch, trước đó cậu cũng xin hỗ trợ Hải Dương trong đợt dịch 3.
"Từng ngày sống trong tâm dịch, mình càng cảm nhận đợt dịch này nhanh, mạnh và nguy hiểm hơn trước rất nhiều. Số trường hợp xét nghiệm dương tính lớn, cộng với thời tiết có khi lên đến 40 độ, kiệt sức vì thiếu ngủ, mất nước là điều đội ngũ y tế đang phải trải qua", Trung Anh tâm sự.
9h sáng 16/5, Trung Anh cùng các sinh viên trong trường nhận thông báo tuyển tình nguyện viên lên Bắc Giang hỗ trợ chống dịch. Không chần chừ, cậu cùng 22 bạn trong lớp xung phong, do đã có kinh nghiệm hỗ trợ Hải Dương trong đợt dịch 3.
14h, khoảng 200 sinh viên của ĐH Kỹ thuật Y tế Hải Dương xuất phát. Đến 17h cùng ngày, nam sinh cùng các bạn di chuyển đến Trường mầm non Thu Hương, huyện Việt Yên - nơi thực hiện lấy mẫu xét nghiệm cho người dân để nhận nhiệm vụ.
Công việc hàng ngày của nhóm sinh viên sẽ bắt đầu từ 6h sáng và kết thúc khoảng 21-22h, giữa giờ được nghỉ giải lao vài phút. Nhưng lượng mẫu cần xét nghiệm lớn, các thành viên chỉ có thể tranh thủ thay phiên chợp mắt ngay tại bàn làm việc hoặc gục xuống sàn để nghỉ ngơi, trên người vẫn mặc nguyên bộ bảo hộ nóng đến ngộp thở.
Bản thân là trưởng nhóm, nhiệm vụ của Trung Anh vất vả hơn các thành viên khác, tuỳ từng ngày mà công việc sẽ kết thúc lúc 12h đêm hoặc đến 2-3h sáng hôm sau.
"Nhiều hôm mình sẽ bắt đầu công việc từ 5h sáng để kiểm tra đồ dùng, trang thiết bị, phân công các thành viên đến các địa điểm để lấy mẫu xét nghiệm. Đến khoảng 14h sẽ nghỉ ngơi để ăn cơm trưa, 16h tiếp tục làm nhiệm vụ đến 22h. Sau về phòng ăn uống và vệ sinh cá nhân đến 12h đêm, tiếp tục kiểm kê đồ dùng, lên danh sách các thành viên trực đến 2-3h sáng hôm sau mới được đi ngủ", Trung Anh nói.
Thời gian đầu khi lên nhận nhiệm vụ, tổ xét nghiệm có thể lấy mẫu hơn 10.000 trường hợp. Sau này để tăng tốc độ xét nghiệm test nhanh, mỗi ngày có thể lấy vài chục nghìn mẫu, các thành viên trong nhóm buộc phải làm việc hết sức lực.
Do địa bàn huyện rộng lớn, đông dân, nên bên cạnh địa điểm lấy mẫu chính, các thành viên trong đoàn còn phải di chuyển đến từng xã, thôn để lấy mẫu. Đường vào xã nhỏ, ôtô to không thể di chuyển, Trung Anh cùng các bạn phải đi bộ, nhiều khi nhờ được người dân giúp đỡ chở xe máy để vào trong.
Dưới cái nóng hầm hập đến 40 độ C, các thành viên mặc đồ bảo hộ kín mít, mồ hô túa ra như tắm, phần da ở tay, lưng bỏng rát... nhưng ai ai cũng đều cắn răng chịu đựng, cốt là lấy nhanh mẫu xét nghiệm cho người dân.
Nhớ lại hôm 25/5, Bắc Giang ghi nhận số ca mắc Covid-19 kỷ lục, hơn 300 ca, đều là công nhân được cách ly, khoanh vùng tại các nhà máy, khu công nghiệp. Trung Anh và các bạn nhận nhiệm vụ di chuyển đến xã Quang Châu để lấy mẫu cho người dân. Người dân tại xã phần lớn đã đi cách ly tập trung nhưng số người còn lại cũng không nhỏ, các nhân viên y tế buộc phải đẩy nhanh tiến độ công việc.
"Thời điểm trước bọn mình vẫn có thời gian để uống nước, nghỉ ngơi, nhưng hôm đó xác định có thể tiếp xúc với F0, F1 lớn, nên cả ngày mình không dám cởi đồ bảo hộ", Trung Anh cho biết.
Liên tục mặc đồ bảo hộ cộng với việc lấy mẫu dưới một cái lán lập bằng tôn khi trời nắng to, chàng trai trẻ bị kiệt sức. Thấy hơi chóng mặt, Trung Anh ngồi xuống định nghỉ một lúc nhưng sau đó thì không biết gì nữa.
"Khi tỉnh dậy đã thấy mọi người đưa vào trong nhà", Trung Anh nhớ lại và cho biết hiện tại sức khoẻ đã hồi phục, đã tiếp tục thực hiện nhiệm vụ vào ngày hôm sau.
Hình ảnh Trung Anh bị ngất được đăng tải trên mạng xã hội, người thân, bạn bè liên tục gọi điện thoại hỏi thăm, cậu còn tếu táo: "Mọi người gọi đến cháy cả máy". Biết con trai vất vả nhưng bố mẹ nam sinh chỉ nhắn tin dặn dò, hỏi thăm chứ không cấm cản.
Ngoài Trung Anh, hình ảnh một nhân viên y tế với tấm lưng bị bỏng rát, đỏ ửng sau ngày dài làm việc cũng khiến nhiều người xót xa. Trung Anh cho biết đó là người anh khoá trên học y khoa, cũng trong đoàn hỗ trợ.
"Do đặc thù công việc mỗi ngày bọn mình đều phải xịt khuẩn bằng cồn lên khắp cơ thể, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm. Nhưng việc xịt khuẩn trực tiếp lên người kết hợp với nhiệt độ cao khi làm việc ngoài trời khiến da bị bỏng rát. Bản thân mình cũng bị bỏng, nhưng không nghiêm trọng bằng anh ấy", nam sinh nói.
Để giảm nhiệt, mỗi nhân viên y tế đều tự chuẩn bị một túi chườm đá, tranh thủ lúc nghỉ ngơi lại áp lên mặt, lên người cho mát.
Mỗi lần nhận mẫu bệnh phẩm nghi ngờ dương tính, Trung Anh cùng các bạn không giấu khỏi nỗi buồn cùng vô số câu hỏi: "Người này đã đi những đâu/ Tiếp xúc bao nhiêu người/ Nguy cơ lây nhiễm có cao không..." thay vì lo bản thân có thể đang tiếp xúc với F0.
Xác định đi chống dịch, nam sinh không màng đến chuyện có thể bị lây nhiễm, một phần vì đã được học cách bảo vệ bản thân, phần khác quan niệm "khi cả nước đang cần sao ta lại từ chối".
"Một vài bạn trong đoàn vì việc riêng, sức khoẻ không cho phép nên đã xin rút. Còn với mình, mệt thì có mệt, ăn uống không đúng bữa, nhưng chưa lúc nào có suy nghĩ bỏ cuộc giữa chừng", nam sinh bộc bạch.
Kết thúc một ngày làm việc dài, Trung Anh cùng các bạn ngồi lại để trò chuyện, cùng động viên và khích lệ tinh thần nhau.
"Mình chỉ mong mọi người dân đều có ý thức phòng chống dịch, mỗi người đều biết bảo vệ mình để hạn chế lây nhiễm, như vậy là giúp bọn mình nhiều lắm. Thật sự... bọn mình đã cố gắng hết sức rồi".
Chị Hoàng Thị Hằng, Giảng viên Khoa Xét nghiệm, Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương cho biết, hưởng ứng lời kêu gọi từ Bộ Y tế, nhà trường đã cử 215 thầy trò chi viện tỉnh Bắc Giang chống dịch. Tới 30/5, đoàn đã có 14 ngày lăn lộn tại những điểm "nóng" nhất về dịch ở Bắc Giang như Núi Hiểu, Quang Biểu, Bài Xanh, Trúc Tay, Yên Ninh (thuộc địa bàn huyện Việt Yên).
Dưới sự kiểm tra, giám sát của Bộ phận thường trực đặc biệt Bộ Y tế, từ ngày 26/5 đến 30/5, đoàn Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương mỗi ngày đều chia thành 2 ca, kéo dài từ sáng sớm tới đêm muộn.
Nếu lấy mẫu và test nhanh cùng lúc, đoàn có thể hoàn thành khoảng 10.000 mẫu/ngày. Trong trường hợp chỉ cần lấy mẫu rồi chuyển về CDC test nhanh, lực lượng này có thể làm tới 20.000 mẫu/ngày. Đối với những trường hợp có kết quả dương tính sau test nhanh, đoàn sẽ tiếp tục triển khai xét nghiệm PCR để khẳng định lại.
"Lúc đầu, Sở Y tế tỉnh Bắc Giang chỉ đề nghị đoàn Hải Dương chi viện, hỗ trợ chống dịch 3 ngày. Tuy nhiên do tình hình dịch bệnh diễn biến ngày một phức tạp, tất cả thành viên trong đoàn đồng lòng xác định khi nào Bắc Giang hết dịch mới trở về", chị Hằng kể.
Có những hôm mọi người trở về "nơi đóng quân", đồng hồ đã điểm gần 1h sáng. Do quá mệt, nhiều thành viên không ăn nổi cơm, chỉ uống nước cho đỡ khát rồi tranh thủ ngủ 2-3 tiếng trước khi tiếp tục công việc ngày mới.
"Vất vả là vậy, nhưng mọi người đều lạc quan, tin tưởng Bắc Giang sẽ sớm khống chế và chiến thắng dịch bệnh", chị Hằng nói.
Không riêng Trung Anh, tại Bắc Giang và Bắc Ninh nhiều ngày qua, hàng loạt nhân viên y tế kiệt sức, ngất xỉu trong nỗ lực lấy mẫu xét nghiệm càng nhanh càng tốt. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn ghi nhận những khó khăn của đội ngũ nhân viên y tế làm việc trong thời tiết nóng bức tại tâm dịch.
Thứ trưởng chỉ đạo nên tập trung thực hiện test nhanh vào sáng sớm và tối để tránh thời tiết nắng nóng, đồng thời cần đảm bảo an toàn cho lực lượng phòng chống dịch trong quá trình làm việc.
Tính đến tối 31/5, Bắc Giang ghi nhận tổng cộng 2.252 ca Covid-19. Toàn tỉnh có 3 ổ dịch, gồm xã Phương Sơn (huyện Lục Nam, liên quan Bệnh viện K Hà Nội) hiện đã được khống chế, không còn khả năng lây lan ra cộng đồng; khu công nghiệp Vân Trung (liên quan Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) đã được kiểm soát, các trường hợp mới phát hiện đều là các trường hợp chuyển từ F1 sang F0, đều ở trong khu vực cách ly, phong tỏa.
Ổ dịch thứ 3 và cũng phức tạp nhất, tại khu công nghiệp Quang Châu, hơn 1.500 ca Covid-19. Các ca mắc mới chủ yếu là công nhân, ngoài ra có một số trường hợp do là người nhà, tiếp xúc gần, được phát hiện tại khu vực tập trung nhiều công nhân trên địa bàn huyện Việt Yên (các thôn Núi Hiểu, Tam Tầng và Trung Đồng), đã ở trong khu vực phong tỏa, cách ly y tế.
Đăng Khoa
