Mở đầu bằng hình ảnh nữ ca si trầm ngâm một mình trước biển cùng lời tự sự về tâm huyết lẫn áp lực của Tri âm, bộ phim mang đến rung cảm từ những giây phút đầu. Tuy nhiên, một phần ba đầu phim được kể hơi lộn xộn, đang dang dở buổi tập của Mỹ Tâm cùng êkíp ở phòng thu bất chợt chuyển sang không khí giáp Tết của gia đình cô ở Đà Nẵng, thiếu tình tiết kết nối hay bước chuyển nhịp nhàng. Nhưng ở phần sau, khi những trục trặc của tour diễn dần xuất hiện, phim hòa nhập cảm xúc tốt hơn.
Khi dự án mới được công bố, tựa đề Người giữ thời gian gây chú ý bởi tính thi ca, cũng ít nhiều làm khán giả khó hiểu vì độ trừu tượng trong ý tứ. Nhưng xem phim, nhiều người sẽ thấy cái tên này vừa vặn với tác phẩm.
Là nhân vật chính kiêm đạo diễn, Mỹ Tâm chọn kể chuyện tuyến tính theo dòng thời gian. Đây là một phương án khôn ngoan và an toàn, bởi tính thông dụng của nó giúp khán giả dễ theo dõi câu chuyện, đưa phim tiếp cận được mọi đối tượng.
Dù kể chuyện theo trình tự sự việc diễn ra, Người giữ thời gian tránh được tính khô cứng, đơn điệu. Đúng như lời chủ nhân tác phẩm chia sẻ, liveshow Tri âm may mắn đi qua thời giãn cách vì đại dịch, lại gặp muôn trùng sóng gió. Những yếu tố hiện thực này đủ làm nên những giây phút căng như dây đàn cho người trong cuộc lẫn không khí chung của cả bộ phim.
Yếu tố thời gian phủ ngập trong bộ phim 106 phút. Ngoài cách kể chuyện tuyến tính, điều này còn được cài cắm trong nhiều chi tiết như hình ảnh đồng hồ trên sân khấu liveshow; việc hiển thị từng mốc thời gian trong hai năm Tri âm kéo dài, từ lúc liveshow khởi động tháng 11/2020 đến khi khép lại đêm diễn tại Hà Nội sau đó vừa tròn hai năm.
Các cảnh phim Mỹ Tâm đến studio thử đồ diễn lúc tối muộn, tập nhảy trọn một ngày, tổng duyệt chương trình đến đêm khuya đều ẩn hiện yếu tố thời gian. Giai đoạn Mỹ Tâm ở nhà chống dịch lại mang dấu ấn thời đại, vừa chất chứa áp lực riêng tư của nhân vật, vừa phản ánh một ký ức không thể nào quên của đại chúng.
Sự phản ánh chất liệu thời gian đặc sắc hơn cả là cách kết nối hai dòng thời gian hiện tại và quá khứ. Từng cột mốc của liveshow Tri âm gợi nhắc cho Mỹ Tâm một kỷ niệm về đời tư hay âm nhạc. Đặt những viên gạch đầu tiên cho liveshow lớn nhất sự nghiệp, cô bồi hồi nhớ lại đêm nhạc cá nhân đầu tiên ở tuổi 23.
Tập đàn tranh, cô tâm tình về một mối tình dĩ vãng – người đàn ông cho cô động lực học món nhạc cụ truyền thống này nhưng khi cô học thành thạo cũng là lúc hai người đã chia xa. Khoảnh khắc cùng vũ đoàn nhảy dưới cơn mưa Sài Gòn trong buổi tổng duyệt, Mỹ Tâm bất giác nhớ về tháng ngày người hâm mộ đội mưa nghe cô hát, trong liveshow Yesterday & Now cách đây gần hai thập kỷ. Giây phút mấy chục nghìn khán giả hòa giọng cùng cô giữa sân vận động rộng lớn khơi gợi niềm thổn thức khi nhớ về đêm nhạc Heartbeat năm nào.
Mỹ Tâm gọi người nghe nhạc của mình là "tri âm" - những người miệt mài theo cô hơn 25 năm sự nghiệp. Có những khán giả đều đặn có mặt trong các đêm nhạc của cô. Có nhiều người từ liveshow đầu tiên Yesterday & Now đến giờ luôn ở đó. Có những bạn trẻ ngày bé được bố mẹ dắt đi xem show của "cô" Mỹ Tâm, nay đã trưởng thành và tự mình mua vé đến nghe nhạc. Cũng không ít cặp vợ chồng tuổi độ 70, đầu hai thứ tóc, nắm tay nhau, đứng sát hàng rào, hòa vào những giai điệu mang thương hiệu Mỹ Tâm.
Từng cùng Mỹ Tâm cộng hưởng cảm xúc làm nên hai đêm diễn Tri âm thắng đậm, các tri âm của nữ ca sĩ một lần nữa làm nên cảm xúc vẹn tròn cho phim tài liệu của thần tượng. Người giữ thời gian không chỉ có một nhân vật chính Mỹ Tâm, còn có nhân vật chính đối trọng nữ ca sĩ là khán giả, người hâm mộ của cô. Họ là một cộng đồng, thay vì là một ai cụ thể.
Trên màn ảnh, người xem chỉ thấy khán giả của Mỹ Tâm ở những đoạn phim tái hiện không khí của hai đêm diễn tại TP HCM và Hà Nội. Nhưng thực tế, dáng hình của fan luôn ẩn hiện trong mỗi bước đi, công việc, sự chăm chút của Mỹ Tâm cho show diễn. Cô làm đêm nhạc cho thỏa đam mê cá nhân, nhưng cũng là vì người yêu nhạc của mình.
Bằng những lát cắt hồi tưởng ngắn, Mỹ Tâm đưa các fan ruột ngược dòng thời gian, hoài niệm không khí bùng nổ của loạt liveshow nhiều năm về trước. Ấy cũng là cách để nữ ca sĩ và các tri âm nhìn lại quãng thời gian dài cùng nhau trưởng thành.
Giống như một "tuyến vai" không thể thiếu của phim, liveshow Tri âm được dành nhiều thời lượng để từ sân khấu ngoài trời bước lên màn ảnh rộng. Những ký ức cách đây chưa lâu một lần nữa làm khán giả muốn nhún nhảy, hát đến khản giọng cùng "chị Tâm". Đây là cách làm fan service (chiều lòng người hâm mộ) đầy tinh tế và hiệu quả.
Cuốn phim tài liệu âm nhạc cho thấy Mỹ Tâm và tri âm là "người giữ thời gian" của nhau. Đúng như lời khẳng định của nữ ca sĩ, cô gái của hiện tại và cô gái của 18-20 năm trước không thay đổi, vẫn là một phần thanh xuân của người yêu âm nhạc Mỹ Tâm.
Và đổi lại, những gương mặt trải nhiều độ tuổi dưới khán đài là những người cho Mỹ Tâm được sống mãi trong thanh xuân âm nhạc, để ở tuổi ngoài 40, cô vẫn đắm say trong những ca từ "Dù đã biết yêu người luôn trái ngang nhưng em vẫn yêu", "Nhé anh, yêu em mãi luôn nhé anh", như thuở chớm ngoài đôi mươi.
Bằng sự kết nối thời gian, trở đi trở lại trong những miền ký ức, bộ phim Người giữ thời gian tạo nên sự đối chiếu hình tượng ca sĩ Mỹ Tâm xuyên suốt hơn hai thập kỷ, từ thời "ngày vừa 20 em ùa vào đời" đến khi trở thành một Tâm đủ độ chín trong đĩa nhạc Tâm 9 hay giọng ca "chẳng có lý do gì để e ngại, chẳng còn giới hạn nào khiến tôi phải dừng lại" trên sân khấu Tri âm.
Hơn cả một phim tài liệu hậu trường liveshow, Người giữ thời gian còn là chuyến du hành thời gian bằng âm nhạc Mỹ Tâm. Ở đó, chủ nhân tác phẩm nhìn lại quãng đường làm nghề, fan ruột của cô ôn bao kỷ niệm cùng thần tượng, còn khán giả đại chúng bất chợt về với sân khấu Làn Sóng Xanh và nhiều show âm nhạc thịnh hành những năm đầu 2000.
Để có được hai đêm Tri âm đại thắng, Mỹ Tâm và êkíp trải qua không ít trở ngại. Trước liveshow ở TP HCM, nữ ca sĩ bị chấn thương cổ tay, còn đêm nhạc phải thay đổi địa điểm. Cận kề liveshow Hà Nội, cô đổ bệnh nặng. Những sự cố đó ít nhiều ảnh hưởng lịch công việc và tinh thần của cô. Nhưng điều khiến cô rơi vào stress, trầm cảm nặng nề nhất là quyết định hoãn show ở Hà Nội đầu tháng 5/2021, do đại dịch lan rộng.
Không ít lần trong cuốn phim, Mỹ Tâm rơi nước mắt vì cảm động trước yêu thương của khán giả, vì cô đơn và yếu lòng phút chốc những ngày chuẩn bị cho liveshow. Những hình ảnh như vậy dễ khiến tri âm của Mỹ Tâm nhói lòng, khóc theo cô.
Nhưng từ góc độ của một cuốn phim tài liệu, những thử thách số mệnh đặt ra ấy là căn cớ hay để khắc họa hình ảnh đa diện của một Mỹ Tâm trong nghệ thuật. Đó là người nghệ sĩ sống đầy cảm xúc nhưng vẫn đủ lý tính. Có lúc cô thỏa hiệp với tình hình thực tế. Cũng có khi cô đưa ra phát ngôn đầy tính "chị đại tổng tài": "Vấn đề là tiền thôi đúng không? Chỉ cần được việc, em sẵn sàng chi tiền. Ok chơi luôn!". Hơn hết, đó là một nghệ sĩ tử tế, luôn nói cảm ơn các cộng sự sau mỗi buổi làm việc, dầm mưa cùng anh em êkíp và quan tâm tỉ mỉ đến sự an toàn, cảm giác thoải mái của người đến nghe nhạc.
Không chỉ gói gọn trong chuyện âm nhạc, Người giữ thời gian còn mang đến muôn vàn diện mạo khác của Mỹ Tâm, phía sau hào quang sân khấu. Hình ảnh nữ ca sĩ mặc bikini dưới hồ bơi lần đầu được hé lộ gây thích thú cho người xem. Khoảnh khắc cô học thêu cũng mang đến cảm giác lạ lẫm. Nhưng thú vị và gây cười nhất là cảnh tượng game thủ Mỹ Tâm vừa "cày" game online vừa cằn nhằn.
Đổi lại, người phụ nữ ngoài 40 tuổi mạnh mẽ ngoài đời sống có lúc hóa bé bỏng bên đấng sinh thành. Buổi sáng đầu tiên sau đêm Tri âm ở TP HCM, Mỹ Tâm vòng tay ôm mẹ và nũng nịu hỏi: "Mẹ có vui không?", còn người cha thì hào hứng hô: "Mỹ Tâm đỉnh đỉnh đỉnh".
Buổi tối cuối cùng trước đêm Tri âm ở Hà Nội, người cha, người mẹ đứng dưới trời đông đến hết buổi tổng duyệt, rồi chẳng nói gì, chỉ lặng lẽ trao cho con gái cái ôm động viên. Dù trên sân khấu có là một thần tượng, trong showbiz có là một ngôi sao, khi trở về nhà, cô gái ấy vẫn là gái út trong vòng tay cha mẹ.
Dù là phim tài liệu thực tế, Người giữ thời gian ghi được những khoảnh khắc biến đổi của sự việc, đưa đẩy nội tại của nhân vật chính Mỹ Tâm lúc thăng lúc trầm, làm nên nhiều cung bậc cảm xúc. Điều đáng tiếc nhất của phim, đúng như lời Mỹ Tâm bộc bạch, là không kịp ghi lại những phút giây muốn gục ngã của nữ ca sĩ trước sóng gió của liveshow. Nhưng bù lại, những lời tự thuật của Mỹ Tâm về từng dấu mốc sự kiện giúp phim trọn vẹn cảm xúc.
Bùng nổ về tâm tình và âm nhạc, Người giữ thời gian không chỉ dành riêng fan của Mỹ Tâm. Đó là cuốn phim truyền cảm hứng cho các nghệ sĩ trẻ, những người mới bắt đầu hành trình dấn thân nghệ thuật và giải trí.
Phong Kiều
