Tờ Sohu gọi giọng ca 48 tuổi là niềm tự hào của người Hoa. Trang Toutiao ca tụng cô là ngôi sao ca nhạc muôn người sủng ái và nắm giữ địa vị không thể lay chuyển trong nhạc đàn thập niên 1990. Còn tờ Legend đánh giá cô là một nghệ sĩ biểu diễn phi thường. Coco Lee gieo thương nhớ bởi sắc vóc, giọng ca nội lực đặc sắc cùng bề dày thành tựu ở cả khu vực nói tiếng Hoa lẫn thị trường quốc tế.
Chào đời không lâu thì cha mất, Coco Lee (Lý Văn) lớn lên trong tình thương, sự bảo bọc của mẹ và hai chị gái. 10 tuổi, cô theo gia đình di dân sang Mỹ. 16 tuổi, cô đăng quang Hoa hậu tuổi teen người Hoa, mở ra trải nghiệm hào quang sân khấu đầu đời.
Giấc mộng nghệ thuật của Coco Lee được nối dài bằng giải nhất cuộc thi Giọng hát hay California năm 1991 và giải nhì chương trình Âm nhạc Tân Tú TVB hai năm sau. Debut ở quê nhà Hong Kong bằng tên thật Lý Mỹ Lâm, thiếu nữ Hoa kiều năm ấy gây ấn tượng với gương mặt bầu bĩnh, thần sắc vừa ngây thơ vừa gợi cảm, phong thái phóng khoáng đúng chất phương Tây.
Nhiều năm sau này nhớ lại, Coco Lee tự nhận là một cá thể khác lạ giữa thị trường giải trí Hoa ngữ. Cô tâm sự: "Đó là năm 1994, khi tất cả nữ ca sĩ mặc váy thanh lịch và ăn nói nhỏ nhẹ. Riêng tôi lập dị và cười rất to. Tôi mặc quần đùi, trông như một thành viên của Spice Girls. Tôi khác mọi người nhiều nhưng tôi không ngại. Tôi muốn là tôi".
Tuy Coco Lee được chú ý ngay khi ra mắt tại Hong Kong, Đài Loan mới là miền đất hứa đưa sự nghiệp của cô phất lên như diều gặp gió. 19 tuổi, nữ ca sĩ phát hành liên tục bốn album và sản phẩm nào cũng đạt lượng tiêu thụ lý tưởng. Nổi bật là COCO’s Party vượt 500.000 đĩa bán ra, Mỗi lần nhớ anh "tẩu tán" 1,18 triệu bản và Di Da Di bán được 1,8 triệu đĩa khắp châu Á.
Bản hit Di Da Di (ca khúc chủ đề của album cùng tựa đề) đưa tên tuổi Coco Lee phủ sóng thế giới, mang về vô số giải thưởng. Đáng tự hào nhất là danh hiệu "Bản ghi âm tiếng Hoa xuất sắc" trên bảng xếp hạng Billboard.
Thời hoàng kim, Coco Lee phát hành sản phẩm liên tục. Đến nay, cô đã thực hiện 18 album phòng thu, hai album trực tiếp và 5 album tổng hợp. Trang HK01 dành tặng cô danh xưng "cao thủ thu âm" bởi có thời, cô chỉ tốn một tiếng cho một bài hát trong phòng thu.
Cô được ghi nhận là nghệ sĩ Hoa ngữ đầu tiên ký hợp đồng với hãng Sony Music Global. Năm 1998, người đẹp đại diện giới nghệ sĩ Cpop gửi gắm lời cổ động World Cup qua bài hát Colours of the World, trở thành người Hoa đầu tiên thực hiện sản phẩm về cúp bóng đá hàng đầu hành tinh. Cô cũng là ngôi sao Cpop đầu tiên trình diễn trong trận chung kết bóng rổ NBA.
Cùng năm, cô cũng là người Hoa đầu tiên góp giọng trong một dự án Disney, với phần trình bày bài Reflection bản tiếng Trung Quốc, nhạc phim Mulan (Hoa Mộc Lan). Hai năm sau, địa vị của Coco thêm củng cố ở thị trường thế giới khi giọng ca cô cất lên cùng giai điệu A Love Before Time, bài hát chủ đề của phim điện ảnh Ngọa hổ tàng long.
Nhờ tác phẩm này, nữ ca sĩ ghi dấu lịch sử: lần đầu một nghệ sĩ Hoa ngữ xuất hiện trên sân khấu Oscar, vừa trình diễn vừa tranh giải. Mùa giải 2001, Coco Lee diện đầm bó màu đỏ mô phỏng xườn xám của nhà mốt Versace, mang đôi giày hơn 12 cm. Chân cô bước đi nhẹ nhõm và thanh thoát xuống từng bậc thang, giọng cô tha thiết theo từng câu chữ và nốt nhạc.
Đến giờ, hình ảnh ấy vẫn sống mãi trong ký ức của Dương Tử Quỳnh, nữ chính phim Ngọa hổ tàng long. Tờ Legend ví Coco uyển chuyển không thua kém dàn sao võ thuật trong phim. Họ viết: "Coco Lee đã không giành tượng vàng 'Ca khúc nhạc phim xuất sắc', nhưng cô ấy đóng đinh bản ballad ấy trong tim chúng ta".
Với những thành tựu như thế, Coco Lee được Toutiao ghi nhận là giọng ca Cpop đầu tiên tiến quân ra quốc tế. Năm 1999, cô làm khách mời trong concert Hàn Quốc của ông hoàng nhạc Pop Michael Jackson. Bốn năm sau, cô song ca tri kỷ Lionel Richie trên sân khấu chung kết Chinese Idol.
Một lần chuyện trò, Lionel thủ thỉ với Coco: "Với tư cách một người anh trai, anh thành thật nói em có một tâm hồn rất đẹp. Anh chưa từng phải lo lắng về em. Anh biết em sẽ 'xử đẹp' mọi thứ". Với diva Hong Kong, huyền thoại âm nhạc Mỹ có nhiều ảnh hưởng, là người cô thường xin lời khuyên về nghề nghiệp.
Coco Lee thường được nhớ đến cùng hình ảnh huy hoàng trên sân khấu, nhưng chặng đường cô đi không phải tuyệt đối suôn sẻ. Những ngày đầu lập nghiệp ở Đài Loan, vì không rành tiếng Trung phổ thông, cô hạn chế nhiều công việc, đành dùng hình tượng tấu hài trên gameshow gây chú ý trước, rồi qua đó thể hiện năng khiếu âm nhạc.
Theo trang HK01, cô gái 19 tuổi khi ấy mỗi ngày đều khao khát có cơ hội bộc lộ bản thân và thuyết phục công chúng. Cũng vì trẻ người non dạ, Coco Lee chưa ý thức được giá trị bản thân và tiền bản quyền. Dù bán nhiều đĩa hát, cô an phận với mức cátxê ba cọc ba đồng.
"Thu nhập mỗi tuần của tôi khoảng 1.000 Tân Đài Tệ, chỉ đủ ăn bánh mì và mì gói. Tôi sống kham khổ một năm rưỡi vì show nhận rồi không thể hủy, hủy show sẽ phải bồi thường. Phí điện thoại đường dài với người nhà là thứ tốn kém nhất", diva hoài niệm.
Dẫu vậy, Coco Lee không hối hận về những ngày ban sơ cơ hàn. Cô tâm sự: "Tôi không đến mức gọi là thảm. So với tôi, những ngôi sao lớn như Châu Nhuận Phát, Thành Long hay Lưu Đức Hoa cực khổ hơn trăm lần. Tôi tâm niệm làm ngôi sao là phải chịu khổ, muốn chạm đến thành công phải đi qua tháng ngày cực nhọc".
Từ 2013, Coco Lee ít ra sản phẩm. Trang Toutiao chỉ ra có giai đoạn, danh tiếng của cô không còn như trước. Điều này trở thành gánh nặng, khiến cô mất giọng vì stress.
Thông qua điều trị tâm lý và bằng nỗ lực cá nhân, Coco Lee vượt thoát bóng đen, trở lại đầy năng lượng trong show thực tế I Am Singer 2016. Dù đã được định danh thiên hậu, nữ ca sĩ vẫn mang sự hồi hộp xen lẫn hào hứng như thời mới vào nghề.
Cô làm bùng nổ sân khấu bởi chất giọng khỏe khoắn, phong cách âm nhạc đa dạng và hình ảnh gợi tình, nữ tính. Vượt qua nhiều giọng ca nội lực từ Hong Kong, Đài Loan, Trung Quốc, Nga, Hàn Quốc, Coco Lee giành ngôi quán quân sau nhiều lượt thi dẫn đầu.
Nối tiếp thành công này, diva xứ cảng liên tục làm mới mình qua các chương trình kết nối nhiều thế hệ âm nhạc. Gần nhất vào năm ngoái, cô biến hóa đa sắc tại Tiếng ca còn mãi, dù khi đơn ca hay hòa giọng cùng nhiều người.
Cuối tháng 5 năm nay, không lâu trước khi chọn rời xa trần thế, Coco Lee còn hân hoan tung ra bài mới mang tên Chiến ca, sau thời gian dài trì hoãn. Trên trang cá nhân hôm ấy, nữ ca sĩ trích vài câu trong lời bài hát:
Từng đau, từng mơ hồ rơi lệ đổ máu, từng hoài nghi, cũng từng tái sinh
Bên dưới, cô trải lòng: "Sinh mệnh phải đối diện rất nhiều khó khăn và đau đớn. Hãy dũng cảm khiêu chiến và mưu cầu. Bạn chính là một chiến binh".
Phong Kiều
(Theo HK01, Sohu, Sina, Legend, Deadline, Variety, Toutiao)
