Hồi đầu tháng 2, tỷ phú Kim Beom-su, người sáng lập ứng dụng nhắn tin lớn nhất Hàn Quốc KakaoTalk, tuyên bố sẽ quyên góp hơn một nửa trong khối tài sản 9,6 tỷ USD của mình để "giải quyết các vấn đề xã hội".
Cuối tháng 2, tỷ phú Kim Bong-jin, nhà sáng lập, CEO ứng dụng giao đồ ăn Woowa Brothers và vợ, Bomi Sul, trở thành người Hàn Quốc đầu tiên tham gia Giving Pledge. Đây là sáng kiến từ thiện do vợ chồng Bill Gates và Warren Buffett lập ra, kêu gọi những người giàu có quyên góp ít nhất một nửa tài sản cho các hoạt động từ thiện. Kim Bong-jin, 45 tuổi, sở hữu 9,9% cổ phần của Delivery Hero, một ứng dụng giao hàng của Đức đã mua lại Woowa Brothers của Kim vào năm 2019 với giá 4,8 nghìn tỷ won (4,3 tỷ USD). Ước tính vợ chồng Kim có khối tài sản hơn 1 tỷ USD.
"Mười năm trước, khi tôi đang điều hành một công ty nhỏ với chưa đến 20 nhân viên, tôi đã đọc một bài báo về việc Bill Gates và Warren Buffett thực hiện cam kết Giving Pledge và có một ước mơ hoang đường là một ngày nào đó sẽ tự mình thực hiện cam kết đó. Thật là vui khi tôi cuối cùng cũng thực hiện được cam kết này", Kim Bong-jin nói và cho biết các hoạt động từ thiện của vợ chồng ông sẽ "tìm cách giải quyết vấn đề bất bình đẳng trong giáo dục, hỗ trợ nghệ thuật và phát triển văn hóa".
Hành động của hai vị doanh nhân trên hoàn toàn trái ngược với hầu hết giới siêu giàu Hàn Quốc, những người phần lớn là hậu duệ của những nhà sáng lập chaebol - tập đoàn gia đình thống trị nền kinh tế của xứ sở kim chi như Samsung, Hyundai.
Không giống như những người thừa kế tập đoàn giàu có và quyền lực gắn liền với lợi ích gia tộc, hai tỷ phú Kim Beom-su và Kim Bong-jin đều sinh ra trong các gia đình thuộc tầng lớp lao động và tự thân làm giàu ở lĩnh vực công nghệ, thoát khỏi sự ảnh hưởng những chaebol hàng đầu Hàn Quốc.
Kim Bong-jin sinh ra trên một hòn đảo nhỏ, cha mẹ mở một nhà hàng nhỏ. Khi còn là thiếu niên, Kim đã từ bỏ ước mơ theo học trường trung học nghệ thuật, thay vào đó là đăng ký vào một trường dạy nghề với học phí rẻ hơn. Từ hoàn cảnh của mình, Kim cho rằng của cải có giá trị khi nó được sử dụng "cho lợi ích của những người khó khăn trong xã hội". Do đó vợ chồng Kim dùng tài sản làm từ thiện thay vì để lại cho các con.
Trong khi đó nhà sáng lập Kakao Talk Kim Beom-su sinh ra trong một gia đình lao động nghèo. Cha mẹ ông đều không học tới trung học, làm nhiều công việc tay chân để nuôi 5 người con và mẹ già trong căn hộ chật chội ở ngoại ô Seoul. Kim là người đầu tiên trong số các anh chị em trở thành sinh viên Đại học Quốc gia Seoul.
Theo số liệu trên trang web của Giving Pledge, hơn 200 tỷ phú thế giới đã tham gia cam kết này. Trước đây cam kết này bị nhiều người chỉ trích là không có ràng buộc về mặt pháp lý, chỉ là một "cam kết đạo đức". Cam kết này ít nhận được sự quan tâm tại Đông Á khi chỉ có một vài tỷ phú từ Trung Quốc, Hong Kong và Đài Loan tham gia.
Giống như nhiều nước Đông Á, người Hàn Quốc chủ yếu vẫn hướng về gia đình, hỗ trợ tài chính giáo dục và nhà ở cho con cái ở tuổi trưởng thành. Phần lớn ít suy nghĩ về việc giúp đỡ những người không phải họ hàng của mình. Trong bảng xếp hạng của tổ chức phi lợi nhuận Charities Aid Foundation về độ hào phóng, Hàn Quốc xếp ở vị trí thứ 57, Nhật Bản là 107 và Trung Quốc là 126.
Thực tế hoạt động từ thiện hạn chế đối với giới siêu giàu ở Hàn Quốc trong bối cảnh các gia đình sáng lập chaebol thường duy trì sự kiểm soát trong các công ty của mình thông qua sự hỗ trợ của những thành viên trong gia đình. Nhưng với hai tỷ phú tự thân như Kim Bong-jin hay Kim Beom-su lại khác, họ có thể quản lý tài sản cá nhân linh hoạt và cũng có nhiều quan niệm tiến bộ hơn về từ thiện.
Vladimir Tikhonov, giáo sư nghiên cứu Hàn Quốc tại Đại học Oslo, nhận định động thái từ thiện của Kim Bong-jin và Kim Beom-su "thể hiện tư tưởng công khai của một bộ phận những người tự làm giàu. Các tỷ phú tự thân có những thứ mà những người thừa kế không có".
Sơn Nam (Theo AFP)